Hơn nửa CLB Anh ‘cháy túi’

Isak là bom tấn của Liverpool trong kỳ chuyển nhượng hè 205.

Liverpool khuấy đảo thị trường khi bỏ 150 triệu euro cho Alexander Isak và thêm 120 triệu euro cho Florian Wirtz. Nhưng sau ánh hào quang của các con số kỷ lục là một sự thật phũ phàng: bóng đá Anh đang lung lay tận gốc rễ.

Theo báo cáo mới nhất của tổ chức Fair Game, hơn một nửa số CLB ở bốn hạng đấu chuyên nghiệp của Anh rơi vào tình trạng mất khả năng thanh toán kỹ thuật. Chỉ 1/5 CLB cân đối được thu chi, và vỏn vẹn 11/94 đội còn đủ tiền để trả lương cầu thủ trong vòng ba tháng. Đáng lo hơn, có tới 43 CLB chỉ còn chưa đầy một tháng tiền mặt trong ngân hàng để cầm cự.

Thực trạng này phơi bày sự mâu thuẫn cay đắng: trong khi thị trường chuyển nhượng chứng kiến những cú nổ tỷ euro, thì bên trong hệ thống, nhiều đội bóng đang mục ruỗng bởi sự thiếu thận trọng tài chính và quản trị yếu kém. Bury - CLB biến mất năm 2020 rồi phải tái lập, hay Sheffield Wednesday - đội bóng vừa khốn đốn vì không trả nổi lương và khó tìm chủ mới - chỉ là những minh chứng điển hình.

Không phải ngẫu nhiên mà chính phủ Anh quyết định lập ra cơ quan quản lý độc lập IFR nhằm giám sát tài chính các CLB. Thế nhưng, báo cáo cho thấy tình hình đáng báo động: trong 20 đội Premier League, chỉ Brighton & Hove Albion đạt chuẩn tối thiểu.

Ở các hạng dưới, chỉ Cambridge United, Carlisle United và Wimbledon có tên trong “danh sách an toàn”. Thậm chí, nếu tính cả giải bán chuyên, Bath City - một CLB nhỏ - mới là đội duy nhất đáp ứng toàn bộ yêu cầu của IFR.

Niall Couper, Giám đốc điều hành Fair Game, thẳng thắn nhận định: “Nếu ai đó còn nghi ngờ về sự cần thiết của một cơ quan quản lý, thì báo cáo hôm nay đã trả lời. Sự liều lĩnh tài chính đang lan rộng, quản trị tốt là điều hiếm hoi, còn các vấn đề đạo đức hầu như không xuất hiện trong phòng họp CLB”.

Florian Wirtz cũng là tân binh đắt giá của Liverpool.

Theo kế hoạch, IFR sẽ được thành lập vào cuối năm nay. Chính phủ Anh xem đây là bước tiếp nối của một “hành trình dài hướng tới sự minh bạch”, khởi nguồn từ cú sốc Super League và hàng loạt vụ khủng hoảng tài chính đe dọa xóa sổ nhiều CLB.

Cơ quan này sẽ có quyền áp dụng các bài kiểm tra pháp lý bắt buộc với chủ sở hữu, ban hành tiêu chuẩn mới về sự tham gia của người hâm mộ vào quản trị CLB, bảo vệ tài sản bằng luật pháp, và đặc biệt là cấm các đội bóng gia nhập những “giải đấu khép kín” như Super League.

Bóng đá Anh có thể vẫn là trung tâm của thị trường cầu thủ toàn cầu, nơi kỷ lục bị phá vỡ mỗi mùa hè. Nhưng đằng sau ánh đèn sân khấu, hơn một nửa CLB đang sống bằng hơi thở ngắn hạn. Câu hỏi lớn đặt ra: nếu không siết lại hệ thống, liệu Premier League và cả nền bóng đá xứ sở sương mù có còn vững vàng trước cơn bão tài chính đang ập tới?