Một góc Hà Nội - Ảnh: NAM TRẦN
Xã Hóc Môn phấn đấu phát triển theo tiêu chuẩn đơn vị hành chính phườngĐỌC NGAY
Các TP như Huế, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ đã đáp ứng đầy đủ các tiêu chí cao nhất về dân số, diện tích, kinh tế - xã hội, hạ tầng, tài chính và quản trị.
Do đó thủ tục phân loại chỉ mang tính hình thức. Việc quy định các thành phố này đương nhiên thuộc loại I vừa bảo đảm ổn định, minh bạch, giảm thủ tục, vừa tạo cơ sở pháp lý cho chính sách đặc thù phù hợp với vai trò của các thành phố này.
Đối với các tỉnh, dự thảo nghị định quy định tỉnh được phân thành 3 loại (loại I, II, III) dựa trên tổng số điểm của 5 nhóm tiêu chuẩn.
Tiêu chuẩn quy mô dân số, tối đa 20 điểm, tối thiểu 10 điểm; tiêu chuẩn diện tích tự nhiên, tối đa 20 điểm, tối thiểu 10 điểm. Tiêu chuẩn số lượng đơn vị hành chính trực thuộc, tối đa 10 điểm, tối thiểu 6 điểm.
Tiêu chuẩn điều kiện kinh tế - xã hội (gồm 11 tiêu chí thành phần), tối đa 40 điểm, tối thiểu 18 điểm.
Cụ thể gồm cân đối thu - chi ngân sách nhà nước; tỉ trọng công nghiệp, xây dựng và dịch vụ; tốc độ tăng trưởng kinh tế; tỉ lệ lao động phi nông nghiệp; tốc độ tăng năng suất lao động; thu nhập bình quân đầu người.
Tỉ lệ người tham gia bảo hiểm xã hội; tỉ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều; tỉ lệ dân số nông thôn sử dụng nước sạch đáp ứng quy chuẩn; tỉ lệ hộ gia đình có kết nối Internet; tỉ lệ hồ sơ thủ tục hành chính được xử lý qua dịch vụ công trực tuyến toàn trình.
Với tiêu chuẩn yếu tố đặc thù, tối đa 10 điểm, tối thiểu 0 điểm.
Các tiêu chuẩn phân loại xã, phường
Dự thảo nghị định quy định xã được phân thành 3 loại (loại I, II, III) dựa trên tổng số điểm của 4 nhóm tiêu chuẩn, cụ thể tiêu chuẩn quy mô dân số, tối đa 25 điểm, tối thiểu 15 điểm.
Tiêu chuẩn diện tích tự nhiên, tối đa 25 điểm, tối thiểu 15 điểm. Tiêu chuẩn điều kiện kinh tế - xã hội (gồm 7 tiêu chí thành phần 3), tối đa 40 điểm, tối thiểu 21 điểm. Tiêu chuẩn yếu tố đặc thù, tối đa 10 điểm, tối thiểu 0 điểm.
Dự thảo nghị định quy định phường được phân thành 3 loại (loại I, II, III), dựa trên tổng số điểm của 4 nhóm tiêu chuẩn tương tự như đối với xã.
Nhưng có điều chỉnh mức tối đa, tối thiểu của từng tiêu chí, tiêu chuẩn cho phù hợp đặc thù về quy mô dân số, diện tích tự nhiên và trình độ phát triển kinh tế - xã hội của phường.
Đối với đặc khu, dự thảo quy định theo hướng, đối với đặc khu được phân loại đô thị, áp dụng tiêu chuẩn phân loại của phường, các trường hợp còn lại áp dụng tiêu chuẩn phân loại của xã; đồng thời quy định điểm yếu tố đặc thù của đặc khu là 10 điểm (tối đa).
Dự thảo cũng quy định về điểm ưu tiên. Theo đó, ngoài hệ thống thang điểm theo các tiêu chí, tiêu chuẩn phân loại đơn vị hành chính nêu trên, dự thảo quy định về điểm ưu tiên đối với các đơn vị hành chính có quy mô vượt trội.
Trong đó, tỉnh, xã có diện tích tự nhiên từ 300% tiêu chuẩn theo quy định; phường có quy mô dân số từ 300% tiêu chuẩn theo quy định.
Đơn vị hành chính thuộc khu vực đặc biệt khó khăn hoặc đơn vị hành chính được xác định có vị trí, vai trò trung tâm phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh/thành phố hoặc khu vực liên xã, phường.
Việc quy định mức điểm ưu tiên (tối đa 10 điểm) là cơ chế nhằm bảo đảm các đơn vị hành chính có tính chất vượt trội, trọng yếu được quan tâm bố trí nguồn lực để đầu tư, phát triển và quản lý.
Về thẩm quyền, dự thảo nghị định quy định thẩm quyền quyết định phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh là Bộ trưởng Bộ Nội vụ (quy định hiện hành là Thủ tướng).
Quy định này bảo đảm thực hiện chủ trương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, đồng thời khắc phục việc Thủ tướng quyết định các vấn đề cụ thể thuộc lĩnh vực chuyên môn của các bộ, ngành.
Bộ Nội vụ hướng dẫn xếp lương chỉ huy trưởng, phó chỉ huy trưởng, trợ lý Ban chỉ huy quân sự cấp xã