Tờ South China Morning Post (SCMP) ngày 22/9 đưa tin, sau một số vụ việc vi phạm chất lượng sản xuất hàng không gây chấn động trong những năm gần đây, bao gồm cả việc cửa máy bay bật ra khi đang bay và dụng cụ bị bỏ quên bên trong máy bay, điều mà bất kỳ nhà sản xuất máy bay nào cũng không muốn là một chiếc bu lông bị bỏ sót hoặc bất kỳ sơ suất nào lọt qua khâu kiểm tra thủ công.

Khoảng 50 máy bay phản lực COMAC C919 dự kiến sẽ được sản xuất trong năm nay. Ảnh: Tân Hoa Xã
Tận dụng hệ thống mạng công nghiệp 5G đột phá, nhà máy khổng lồ thông minh C919 tại Thượng Hải đang thiết lập một tiêu chuẩn mới về tính toàn vẹn trong sản xuất máy bay, đảm bảo tất cả các bộ phận, dụng cụ và kỹ thuật viên đều được giám sát theo thời gian thực.
Trọng tâm của hệ thống giám sát mạnh mẽ này là một mạng lưới công nghiệp "cấp hiện trường" được phát triển bởi các nhà nghiên cứu tại Đại học Giao thông Thượng Hải, hợp tác với Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC).
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Acta Automatica Sinica (Trung Quốc) được bình duyệt vào tháng 8, mạng lưới này tích hợp kết nối không dây 5G với mạng lưới nhạy cảm về thời gian để tạo ra một xương sống truyền thông lai kết nối mọi cảm biến, robot, công cụ và công nhân trên toàn bộ dây chuyền lắp ráp cuối cùng.
Không giống như các mạng lưới nhà máy thông thường vốn tách biệt việc thu thập dữ liệu, truyền thông và điều khiển, hệ thống của Trung Quốc hợp nhất chúng thành một vòng lặp thông minh duy nhất - một khái niệm được gọi là tích hợp cảm biến-truyền dẫn-điều khiển.
Điều này cho phép phản hồi ở mức mili giây và đảm bảo bất kỳ sai lệch nào so với quy trình tiêu chuẩn đều được phát hiện và báo cáo ngay lập tức.
"Đây là [mô hình] đầu tiên trên thế giới", nhóm nghiên cứu do Giáo sư Guan Xinping của Đại học Giao thông Thượng Hải dẫn đầu cho biết.
Một trong những ứng dụng quan trọng nhất của hệ thống này là theo dõi công cụ và linh kiện. Trong quá trình lắp ráp máy bay truyền thống, công cụ có thể bị thất lạc, thường do lỗi của con người hoặc do mệt mỏi.
Sự việc này xảy ra sau một sự cố trên không vào năm 2024, khi một chốt cửa trên chiếc Boeing 737-9 MAX của hãng hàng không Alaska Airlines bị bung giữa chừng do thiếu bu lông, chỉ vài phút sau khi cất cánh. Sau sự cố, các nhà điều tra phát hiện ra rằng công việc thực hiện trên thực tế đã không tuân theo quy trình kiểm tra thủ công.
Nhà máy C919 của Trung Quốc khắc phục vấn đề này bằng một mạng lưới cảm biến không dây và tủ dụng cụ thông minh để theo dõi vị trí của từng dụng cụ trong suốt quá trình lắp ráp. Nếu kỹ thuật viên không tuân thủ theo hướng dẫn, hệ thống sẽ kích hoạt cảnh báo.
Theo Giáo sư Guan và các đồng nghiệp, với sự hỗ trợ của kiến trúc mạng mới, các thiết bị công nghiệp tại xưởng hiện được kết nối chặt chẽ với nhau, tạo nên một hệ thống vòng kín "cảm biến-truyền dẫn-điều khiển" được liên kết chặt chẽ.

Một bản sao kỹ thuật số có độ chính xác cao của máy bay và môi trường lắp ráp của nó được cập nhật liên tục với dữ liệu trực tiếp từ xưởng sản xuất. Ảnh: SCMP
Nhóm của Guan cho biết, một bản sao kỹ thuật số có độ chính xác cao của máy bay và môi trường lắp ráp của nó được cập nhật liên tục với dữ liệu trực tiếp từ xưởng sản xuất. Khi công nhân lắp ráp máy bay, hành động của họ được phản ánh trong bản sao kỹ thuật số.
Camera và cảm biến chuyển động theo dõi chuyển động và cách sử dụng công cụ của máy bay, trong khi các cảm biến không dây như cảm biến góc, con quay hồi chuyển và máy đo khoảng cách laser theo dõi tình trạng của máy bay.
Theo các nhà nghiên cứu, điều này không chỉ giảm thiểu các vấn đề về chất lượng mà còn tăng tốc đáng kể quá trình lắp ráp.
Hơn nữa, mạng 5G hỗ trợ phân tích video thời gian thực từ hàng trăm camera. Các thuật toán AI quét cảnh quay để phát hiện các hành vi không an toàn, chẳng hạn như thiết bị không an toàn hoặc đồ bảo hộ không phù hợp, và gửi cảnh báo ngay lập tức cho người giám sát.
Nhóm nghiên cứu còn cho biết họ đang tích hợp thêm tính năng tối ưu hóa dựa trên AI vào mạng lưới.
Theo SCMP, khoảng 50 máy bay phản lực C919 dự kiến sẽ được sản xuất trong năm nay, trong khi Boeing đã bàn giao 348 máy bay thương mại vào năm 2024.