Tại họp báo thường kỳ Bộ Nông nghiệp và Môi trường sáng ngày 6-10, ông Hoàng Đức Cường, Phó Cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn, thông tin trong 9 tháng năm 2025, thiên tai tại Việt Nam diễn biến phức tạp, bất thường và có xu hướng cực đoan hơn so với trung bình nhiều năm.
Ông Hoàng Đức Cường, Phó Cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn
Thiên tai tập trung với mức độ nguy hiểm cao tại các khu vực Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ, Trung Trung Bộ, thể hiện xu hướng dịch chuyển thời vụ thiên tai rõ nét (mưa cực đoan không chỉ có trong mùa mưa và cả trong mùa khô), cường độ khốc liệt, phạm vi tác động rộng.
Ông Cường thông tin mùa bão năm 2025 ghi nhận những con số cực đoan hiếm gặp cả về cường độ, tần suất và phạm vi ảnh hưởng.
Chỉ trong 9 tháng đầu năm 2025, Biển Đông đã xuất hiện 14 cơn bão và áp thấp nhiệt đới (10 bão, 4 áp thấp nhiệt đới), cao hơn hẳn trung bình nhiều năm.
Trong đó, 6 cơn bão (số 1, 3, 5, 6, 9, 10) ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến nước ta, tạo thành chuỗi thiên tai dồn dập, hầu như không có khoảng nghỉ đủ dài để khắc phục hậu quả.
Ngay từ tháng 6, bão số 1 (bão Wutip), cơn bão đầu tiên xuất hiện sớm nhất trên Biển Đông trong hơn 40 năm. Tuy bão số 1 không đổ bộ nhưng hoàn lưu lại gây mưa kỷ lục 250-550 mm từ Nam Hà Tĩnh đến Đà Nẵng, nhiều nơi vượt 800 mm, dẫn đến lũ lịch sử trên các sông Trung Bộ.
Chỉ hơn một tháng sau, bão số 3 và số 5 liên tiếp đổ bộ, gây gió cấp 10-11, giật cấp 12, mưa 200-400 mm, có nơi trên 500 mm, kéo theo lũ vượt báo động 3 trên hệ thống sông Cả, sông Mã, Hoàng Long, Thao….
Siêu bão số 9 (siêu bão Ragasa) xuất hiện trên Biển Đông những ngày cuối tháng 9. Lần đầu tiên trong lịch sử dự báo, Việt Nam xác định cấp gió bão đạt cấp 17, giật trên cấp 17, là cấp cuối cùng của thang đo gió bão Bô-pho. Đây là siêu bão mạnh nhất từng ghi nhận trên Biển Đông. Dù suy yếu trước khi vào bờ, nó cho thấy nguy cơ thực sự của các siêu bão trong bối cảnh biến đổi khí hậu.
Đặc biệt, ngay sau bão số 9, bão số 10 (bão Bualoi) đổ bộ trực tiếp vào Hà Tĩnh, Bắc Quảng Trị với cường độ gió cấp 10-12, giật cấp 14, mưa 300-600 mm diện rộng, gây ngập lụt, sạt lở, lũ quét trên diện rộng từ Bắc Bộ đến Trung Bộ. Đây là cơn bão có nhiều điểm dị thường, cực đoan.
Cả nước đã xảy ra 14 đợt mưa lớn trên diện rộng, trong đó có 2 đợt mưa trái mùa từ đêm 22 đến 24-5 và từ đêm 10 đến 13-6 ở khu vực Bắc Bộ và Trung Trung Bộ.
Chỉ trong vòng 1 tháng, cơn bão số 5 và cơn bão số 10 đã gây ra 2 đợt tổ hợp thiên tai nghiêm trọng và rất nghiêm trọng, khốc liệt, xảy ra gần như đồng thời các loại hình thiên tai.
Thời tiết bất thường và gia tăng bão trên Biển Đông
Đáng lo ngại, Phó Cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn dự báo xu hướng thời tiết khắc nghiệt thường vẫn tiếp tục xảy ra. Từ nay cho tới hết năm 2025, hiện tượng ENSO có khả năng duy trì ở trạng thái trung tính và nghiêng về pha lạnh, nhưng chưa đạt một chu kỳ La Nina.
Từ tháng 10 đến 12-2025, bão, áp thấp nhiệt đới hoạt động trên khu vực Biển Đông và ảnh hưởng đến nước ta có khả năng ở mức cao hơn so với trung bình nhiều năm (trung bình nhiều năm trên Biển Đông: 4,5 cơn, đổ bộ vào đất liền: 1,9 cơn).
"Năm nay cao hơn, ít nhất là 4-5 cơn bão trên Biển Đông, trong đó 2-3 cơn bão tác động đến nước ta" - ông Cường nhận định.
Từ khoảng tháng 10-2025, không khí lạnh có xu hướng gia tăng cường độ và tần suất. Không khí lạnh có khả năng hoạt động mạnh trong tháng 11 đến tháng 12-2025, hiện tượng rét đậm ở Bắc Bộ có khả năng xuất hiện từ nửa cuối tháng 12 (tương đương so với trung bình nhiều năm).
Từ nay đến hết năm 2025, các đợt mưa lớn có khả năng xuất hiện ở khu vực Trung Bộ. Trong thời kỳ này, cao điểm mùa bão và mưa lớn tập trung tại khu vực từ Hà Tĩnh đến Huế và khu vực phía Đông các tỉnh từ Quảng Ngãi đến Khánh Hòa trong tháng 10 đến nửa đầu tháng 12-2025.
