Giải phóng năng lượng doanh nhân

Thể chế mở đường, doanh nhân dẫn dắt

Một quốc gia mạnh không thể thiếu thể chế vững và doanh nhân giỏi. Nếu thể chế là "xương sống" thì doanh nhân là "cơ bắp" và "trái tim" của nền kinh tế. Khi cả hai cùng nhịp đập - thể chế mở đường, doanh nhân dẫn dắt - thì đó là lúc Việt Nam bước vào thời kỳ khai phóng mới.

Và có lẽ, lời Bác Hồ năm xưa vẫn vang vọng đâu đây: "Việc nước là việc chung, ai ai cũng phải gánh vác một phần". Với giới doanh nhân hôm nay, gánh vác ấy chính là trách nhiệm làm giàu cho dân tộc và đồng hành cải cách thể chế vì tương lai Việt Nam hùng cường.

Chuyên gia kinh tế - TS TRẦN DU LỊCH:

Kết nối "sếu đầu đàn" với doanh nghiệp nhỏ

Là người theo dõi tình hình kinh tế TP HCM nhiều năm, tôi nhận thấy chưa bao giờ phong trào, sức hút của dòng vốn tư nhân đối với thành phố nói riêng và cả nước nói chung lại mạnh mẽ như hiện nay. Để có được tín hiệu tích cực này, không thể không kể đến sự lan tỏa từ Nghị quyết 68/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân. Nghị quyết khẳng định khu vực kinh tế tư nhân giữ vai trò hết sức quan trọng trong phát triển kinh tế, đồng thời đặt DN tư nhân vào đúng vị trí với sự tin tưởng rất lớn. Đây là động lực, niềm tin để DN tư nhân phát huy hết tiềm năng.

Tuy nhiên, cần có chính sách kết nối hiệu quả để phát huy hết ý nghĩa mà Nghị quyết 68/2025 mang lại. Trong đó, các tập đoàn tư nhân cần môi trường thật sự bình đẳng để phát triển và đóng vai trò "sếu đầu đàn", dẫn dắt, thu hút DN nhỏ hơn vào chuỗi giá trị, hình thành hệ sinh thái vệ tinh. Ngược lại, nhà nước cũng cần "chọn mặt gửi vàng" bằng cách đưa ra tiêu chí, điều kiện đối với DN tư nhân khi được hỗ trợ tham gia các dự án lớn. Đó là những DN lớn này phải có khả năng kết nối, tạo ra hiệu ứng lan tỏa cho DN nhỏ.

Nếu TP HCM được phân quyền, có thể xem xét chỉ định một số tập đoàn tư nhân đầu ngành trong các lĩnh vực trọng điểm, với những điều kiện đi kèm như yêu cầu trách nhiệm thu hút, kết nối các DN khác cùng tham gia, tạo sức lan tỏa thực sự trong nền kinh tế.

Ông PHAN ĐỨC HIẾU, Ủy viên Ủy ban Kinh tế - Tài chính của Quốc hội:

Nhìn thẳng vào nguyện vọng của doanh nghiệp

Dự kiến, kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV sắp diễn ra sẽ sửa đổi, bổ sung, thay thế 48 luật, trong đó có những luật tác động trực tiếp đến doanh nghiệp tư nhân như Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn... Điều đó cho thấy tầm quan trọng của việc xây dựng chính sách cho DN tư nhân.

Tinh thần cốt lõi của Nghị quyết 68/2025 không chỉ đơn thuần là tháo gỡ những rào cản trong môi trường kinh doanh, mà quan trọng hơn là tạo ra sự thay đổi căn bản trong tư duy lập pháp và thực thi pháp luật. Nếu triển khai tốt, nghị quyết sẽ tạo nên bước đột phá trong lịch sử phát triển kinh tế tư nhân.

Tinh thần doanh nhân thời gian gần đây đang lên cao. Tôi hy vọng cộng đồng DN tư nhân chủ động tham gia đề xuất chính sách, không chờ cơ quan xây dựng pháp luật lấy ý kiến. Tinh thần mạnh mẽ của khu vực tư nhân cũng đòi hỏi người làm chính sách nghiêm túc, trách nhiệm hơn trong việc thiết kế các quy định, với tinh thần nhìn thẳng vào nguyện vọng, lợi ích của DN và dân tộc.

Ông ĐẬU ANH TUẤN, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI):

Vai trò chủ thể của doanh nghiệp tư nhân

Nghị quyết 68/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân đã trở thành bệ đỡ để kiến tạo sức bật mới cho DN trong giai đoạn tới. Nghị quyết xác lập một cách rõ ràng: Kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN. Mục tiêu đến năm 2030, khu vực kinh tế tư nhân đóng góp 60%-65% GDP là một cam kết mạnh mẽ, bước tiến lớn về tư duy, thể hiện sự nhất quán trong việc nhìn nhận vai trò chủ thể của DN tư nhân trong kiến tạo tăng trưởng và việc làm.

Giai đoạn 2026-2030, Việt Nam đặt mục tiêu tăng tốc phát triển kinh tế, nâng cao năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh trên trường quốc tế. Để đạt được mục tiêu này, khu vực tư nhân cần được hỗ trợ mạnh mẽ thông qua hệ thống chính sách ổn định, minh bạch và thuận lợi. Xây dựng chính sách cần tập trung vào cải cách thể chế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ, tiếp cận tài chính và phát triển nguồn nhân lực.

Việc giám sát triển khai Nghị quyết 68/2025 và Nghị quyết 57/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia tại các cấp, nhất là ở địa phương và cơ sở, cần được ưu tiên hàng đầu. Thực tế cho thấy vẫn còn khoảng cách lớn giữa chính sách và việc thực thi. Về giải pháp, Quốc hội cần tăng cường cơ chế giám sát, phát huy vai trò phản biện của các tổ chức đại diện DN để kịp thời phát hiện và tháo gỡ các điểm nghẽn. Cần xây dựng các công cụ đo lường hiệu quả chính sách dựa trên góc nhìn thực tiễn của DN, thay vì phụ thuộc vào báo cáo hành chính.

DN không chỉ là đối tượng thụ hưởng chính sách mà cần được xem là đối tác đồng hành trong xây dựng, thực thi chính sách. Điều này đòi hỏi nhà nước thay đổi tư duy quản lý, chuyển từ kiểm soát sang quản trị phục vụ, đồng hành và kiến tạo.

TS TÔ HOÀI NAM - Phó Chủ tịch Thường trực, Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam:

Xây dựng văn hóa kinh doanh thượng tôn pháp luật

DN nhỏ và vừa cùng hộ kinh doanh cá thể chiếm phần lớn trong khu vực kinh tế tư nhân, đóng góp quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, việc làm và an sinh xã hội. Tuy nhiên, khu vực này đối mặt nhiều điểm nghẽn như thiếu vốn, hạn chế về công nghệ, quản trị, nhân lực, khó tiếp cận tín dụng. Bên cạnh đó, văn hóa kinh doanh và tính minh bạch cần được cải thiện.

Để nâng cao năng lực của DN nhỏ và vừa - chiếm tới hơn 97% tổng số DN, cần tập trung vào 3 trụ cột cốt lõi.

Thứ nhất, cần xây dựng hệ thống quản trị minh bạch, chuyên nghiệp, hiện đại, bảo đảm tuân thủ các chuẩn mực quốc tế. Đồng thời, đẩy mạnh đào tạo đội ngũ lãnh đạo trẻ, sáng tạo và có tư duy đổi mới để đáp ứng yêu cầu cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập.

Thứ hai, đa dạng hóa các kênh tiếp cận vốn, phát triển các quỹ bảo lãnh tín dụng, thiết kế các chính sách tín chấp linh hoạt phù hợp với đặc thù của DN nhỏ và vừa. Song song đó là ứng dụng công nghệ số để đơn giản hóa và tăng tốc quy trình tín dụng, giúp DN dễ dàng tiếp cận nguồn lực tài chính.

Thứ ba, cần xây dựng văn hóa kinh doanh thượng tôn pháp luật, đề cao trách nhiệm xã hội, khuyến khích tính minh bạch và đạo đức. Thúc đẩy liên kết chặt chẽ trong chuỗi giá trị, tạo điều kiện để DN nhỏ và vừa tham gia sâu hơn các mạng lưới sản xuất và cung ứng, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp bền vững vào phát triển kinh tế quốc gia.

Bà PHẠM THỊ NGỌC THỦY, Giám đốc Văn phòng Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV):

Giá trị đặc biệt của doanh nghiệp quy mô vừa

DN tư nhân kỳ vọng được trao cơ hội một cách thực chất. Không chỉ DN lớn mà ngay cả DN quy mô vừa cũng có thể tham gia giải quyết những bài toán lớn của quốc gia. DN lớn có trọng trách riêng trong khi DN vừa mang những giá trị đặc biệt bởi họ là cầu nối, mắt xích để tạo nên chuỗi giá trị có tính liên kết bền vững, chặt chẽ.

Chính sách đối với DN thời gian qua đã có sự chuyển động song vẫn chưa đạt được sự ổn định và minh bạch. Dù Nghị quyết 68/2025 mở ra cơ hội tiếp cận nguồn lực một cách công bằng cho tất cả DN song trên thực tế, nhiều DN vẫn phản ánh họ gặp khó khăn khi tiếp cận nguồn lực - bao gồm đất đai, tài chính, lao động chất lượng cao, cùng các cơ chế, chính sách hỗ trợ khác.

Cần có những đánh giá công khai, minh bạch để đo lường được hiệu quả thực tiễn của các chính sách, để xác định xem các thiết kế chính sách đã thực sự đi vào cuộc sống hay chưa. Thay vì chỉ hỏi rằng một địa phương đã bố trí đất cho DN nhỏ và vừa trong khu công nghiệp hay chưa, nên đo lường tỉ lệ DN thuê được đất trong khu công nghiệp hằng năm.

Minh Chiến - Thùy Linh - Thái Phương ghi