Intel — Biểu tượng từng thống trị ngành bán dẫn toàn cầu — đang trải qua một trong những giai đoạn tái cấu trúc mạnh mẽ nhất trong lịch sử của mình. Chỉ trong chưa đầy hai năm, tập đoàn này đã cắt giảm khoảng 35.500 nhân viên, trong đó hơn 20.000 người bị cho nghỉ việc chỉ trong vài tháng gần đây, theo thống kê từ Tom’s Hardware. Con số này phản ánh quy mô khổng lồ của cuộc “đại phẫu” mà tân CEO Lip-Bu Tan đang thực hiện, nhằm kéo Intel ra khỏi tình trạng sa sút sau nhiều năm mất vị thế trong cuộc đua công nghệ.
Lip-Bu Tan đảm nhận vị trí lãnh đạo Intel trong bối cảnh doanh thu sụt giảm, lợi nhuận lao dốc và chuỗi cung ứng toàn cầu chao đảo. Ngay khi nhậm chức vào đầu năm 2025, ông tuyên bố chấm dứt thời kỳ “chi tiêu không giới hạn” mà người tiền nhiệm để lại. “Không còn séc trắng,” Tan nói trong một buổi họp nội bộ, thể hiện quyết tâm đưa Intel quay lại triết lý quản trị kỷ luật, tập trung vào lợi nhuận thực thay vì đầu tư tràn lan. Những tháng tiếp theo, các đợt cắt giảm quy mô lớn được triển khai liên tục, từ các bộ phận kỹ thuật, quản trị đến khối kinh doanh phụ trợ, trong nỗ lực cắt chi phí và thu hẹp tổ chức.
Reuters ghi nhận Intel đang hướng tới mục tiêu tinh gọn chỉ còn khoảng 75.000 nhân sự vào cuối năm 2025, giảm hơn 20% so với năm trước. Đây là một phần trong chiến lược “tái thiết từ gốc”, tập trung vào ba trụ cột: phục hồi năng lực sản xuất, tăng tốc mảng đóng gói tiên tiến, và đầu tư chọn lọc vào chip phục vụ trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, việc thu hẹp quy mô nhanh chóng cũng gây ra những hệ lụy. Một số dự án nghiên cứu bị dừng giữa chừng, nhân sự dày dạn kinh nghiệm rời đi, tinh thần nội bộ chịu ảnh hưởng mạnh.
Dù vậy, giới phân tích cho rằng Intel buộc phải chấp nhận “đau ngắn để khỏi đau dài”, bởi chỉ khi cắt bỏ những phần kém hiệu quả, tập đoàn mới có thể quay lại quỹ đạo cạnh tranh với các đối thủ như NVIDIA hay AMD.
Theo dữ liệu từ Tom’s Hardware, Intel có hơn 108.900 nhân viên vào cuối năm 2024. Tới tháng 9 năm 2025, con số này chỉ còn khoảng 88.400 người, nghĩa là hơn 20.000 việc làm biến mất trong chưa đầy nửa năm. Nếu tính thêm các đợt tinh giản trước khi Tan lên nắm quyền, tổng số người mất việc trong vòng chưa đầy hai năm đã vượt 35.000. Dù ban lãnh đạo khẳng định phần lớn cắt giảm diễn ra ở những bộ phận không còn chiến lược, nhưng quy mô và tốc độ sa thải này khiến nhiều nhà quan sát gọi đây là “cuộc tái cấu trúc triệt để nhất của Intel trong hai thập kỷ”.
Chi phí cho quá trình chuyển đổi khổng lồ này cũng không hề nhỏ. Riêng quý II năm 2025, Intel ghi nhận hơn 1 tỷ USD cho các khoản chi tái cấu trúc và đền bù thôi việc. Song, Lip-Bu Tan vẫn giữ quan điểm đây là “cái giá cần thiết” để cứu lấy tương lai của tập đoàn. Ông đặt cược vào năng lực sản xuất chip 3 nanomet thế hệ mới, cũng như các công nghệ đóng gói tiên tiến được kỳ vọng giúp Intel giành lại thị phần từ TSMC. Đồng thời, Tan yêu cầu tái cơ cấu các trung tâm R&D toàn cầu, chuyển nguồn lực từ những dự án mạo hiểm sang hướng đi có doanh thu cụ thể hơn, đặc biệt là các dòng chip AI cho trung tâm dữ liệu.
Các chuyên gia nhận định, chiến lược của Tan thể hiện rõ dấu ấn của một nhà đầu tư hơn là kỹ sư. Ông coi Intel như một doanh nghiệp đang mất kiểm soát chi phí và cần được “dọn dẹp bảng cân đối kế toán” trước khi nói tới tầm nhìn công nghệ. Tuy nhiên, cắt giảm nhân sự không phải lời giải duy nhất. Bài toán khó hơn nằm ở khả năng khôi phục uy tín kỹ thuật và tiến độ sản xuất mà Intel từng nổi tiếng.
“Tan đang cố gắng biến Intel từ một con tàu chậm chạp thành chiếc tàu cao tốc”, một nhà phân tích được Reuters trích dẫn bình luận, “nhưng trong công nghiệp bán dẫn, tăng tốc mà không chuẩn bị kỹ càng có thể khiến mọi thứ trật bánh”.
Câu chuyện của Intel hôm nay là bức tranh thu nhỏ của làn sóng thay đổi đang lan rộng trong ngành công nghệ toàn cầu. Các tập đoàn từng vững chắc như pháo đài giờ phải tự cắt bỏ một phần thân thể để tồn tại trong kỷ nguyên AI và cạnh tranh khốc liệt. Với Lip-Bu Tan, hành trình tái sinh của Intel là canh bạc lớn: nếu thành công, ông sẽ được nhớ đến như người đã cứu thương hiệu biểu tượng khỏi sự trì trệ kéo dài; nếu thất bại, những con số cắt giảm hôm nay sẽ trở thành dấu mốc cho một thời kỳ suy thoái không thể cứu vãn.
Theo: Tom's Hardware, Reuters