Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto mới đây đã tuyên bố sẽ chịu trách nhiệm đối với khoản nợ liên quan đến dự án đường sắt cao tốc Jakarta – Bandung, hay còn gọi là Whoosh.
Tuyến đường sắt này dài 142 km, nối thủ đô Jakarta với Bandung – thành phố lớn thứ 3 của Indonesia. Dự án chính thức vận hành vào tháng 10/2023.
Theo Cơ quan Thống kê Indonesia, trong năm đầu tiên, Whoosh chỉ bán được hơn 6 triệu vé, thấp hơn rất nhiều so với mục tiêu 31 triệu vé/năm mà chính phủ đặt ra.
Ngân hàng Phát triển Trung Quốc (CDB) đã tài trợ 75% tổng chi phí 7,3 tỷ USD của dự án. Phần còn lại do Liên doanh giữa doanh nghiệp nhà nước Indonesia và Trung Quốc (KCIC) huy động.
Vướng mắc giải phóng mặt bằng và ảnh hưởng của đại dịch covid khiến dự án đội vốn thêm 1,2 tỷ USD. Trung Quốc áp mức lãi suất 2%/năm cho khoản vay gốc và 3,4%/năm cho phần chi phí phát sinh.
Theo ông Prabowo, Indonesia có thể phải trả khoảng 1,2 nghìn tỷ rupiah (71,8 triệu USD) tiền lãi mỗi năm cho Bắc Kinh để trả nợ khoản vay này.
Nhà lãnh đạo Indonesia khẳng định với Tập đoàn đường sắt quốc doanh Indonesia (KAI) – đơn vị gánh phần lớn khoản nợ – rằng “không cần lo lắng”.“Tôi đã nghiên cứu vấn đề này và thấy không có gì nghiêm trọng. Tôi sẽ chịu trách nhiệm về dự án Whoosh và mọi vấn đề liên quan”, ông Prabowo nói trong một phát biểu hiếm hoi về dự án vào ngày 3/11.
Tổng thống Prabowo nhấn mạnh Indonesia có đủ nguồn lực tài chính để thanh toán nợ.
Ông tuyên bố tuyến đường sắt Whoosh đã giúp giảm đáng kể ùn tắc, ô nhiễm và thời gian di chuyển giữa Jakarta và Bandung. Ông cho rằng dự án không chỉ là biểu tượng của quan hệ Indonesia – Trung Quốc mà còn có thể thúc đẩy chuyển giao công nghệ trong tương lai.
Quỹ đầu tư quốc gia Danantara đã đề xuất 2 phương án để giải quyết gánh nặng nợ. Một là là bơm thêm vốn chủ sở hữu, hai là chuyển giao hạ tầng đường sắt cao tốc cho chính phủ.
Giám đốc điều hành Danantara, ông Rosan Roeslani, cho biết quỹ vẫn đang cân nhắc phương án tối ưu và dự kiến sẽ ra quyết định cuối cùng trước cuối năm. Danantara cũng đang đàm phán với Trung Quốc về việc tái cơ cấu nợ.
Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Purbaya Yudhi Sadewa bác bỏ đề xuất dùng ngân sách nhà nước để trả nợ.“Dùng ngân sách để trả nợ cho Whoosh là điều vô lý”, ông Purbaya nói. “Lợi nhuận của các doanh nghiệp nhà nước đều chảy về Danantara, nhưng gánh nặng lại đổ lên chúng ta. Nếu Danantara nhận cổ tức, họ cũng phải chịu luôn cả phần nợ”.
Indonesia là nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á với quy mô hơn 1,4 nghìn tỷ USD và dân số 285 triệu người, theo dữ liệu của IMF.