Những chiếc nhãn quần áo to gần bằng tờ giấy A4, treo lủng lẳng trên các món đồ thời trang mới, đang gây bão trên mạng xã hội Trung Quốc. Trên đó in rõ cảnh báo: “ Gỡ nhãn – miễn đổi trả”.
Đây được xem là biện pháp mới nhằm ngăn chặn tình trạng người mua mặc đồ rồi gửi trả để nhận hoàn tiền.
Một số nhà bán lẻ thời trang ở Trung Quốc đã gắn nhãn cỡ A4 lên sản phẩm nhằm ngăn khách mua mặc đồ rồi gửi trả để hoàn tiền. (Ảnh: Taobao/Yaoqian Printing, Xiaohongshu/Shengtelai)
Xu hướng này xuất hiện rầm rộ ngay trước Ngày Lễ Độc thân 11/11 – thời điểm bùng nổ mua sắm online và cũng là mùa cao điểm hoàn trả hàng.
Những chiếc nhãn khổ lớn được thiết kế để phân biệt người mua thật sự với người lợi dụng chính sách. Người mua nghiêm túc chỉ giữ nhãn trong quá trình thử tại nhà, trong khi những người cố tình mặc đồ rồi trả lại không thể che giấu chiếc nhãn cứng, to, khó chịu và cực kỳ dễ nhận thấy.
Khảo sát của CNA trên sàn thương mại điện tử Taobao cho thấy nhiều nhà sản xuất hiện đang bán loại nhãn này. Một nhà in là Yaoqian Printing đã bán khoảng 4.000 chiếc, theo thống kê hiển thị trên gian hàng, với giá 28 nhân dân tệ (3,94 USD) cho 100 nhãn, kích thước 15 x 43 cm.
Một nhà cung cấp khác, Shengtelai, đã bán khoảng 60.000 chiếc cùng kích cỡ, giá 25 nhân dân tệ (3,52 USD) cho 100 chiếc. Người bán thậm chí mô tả: “To hơn cả iPad”.
Theo chuyên gia nghiên cứu Jiang Han thuộc Viện Pangoal có trụ sở tại Bắc Kinh, không chỉ lớn về kích thước, những chiếc nhãn này còn được làm từ chất liệu cứng, dễ gây vướng và khó chịu khi mặc, đồng thời rất dễ nhìn thấy.
Điều này khiến việc mặc chúng để rồi trả lại hàng trở nên gần như bất khả thi. Ông bình luận trong bài viết đăng trên báo The Paper rằng đây là “chiêu” mới nhất trong nỗ lực sáng tạo của các nhà bán lẻ nhằm hạn chế tình trạng hoàn trả đáng ngờ, vốn bùng phát do chính sách cho phép trả hàng trong 7 ngày không cần lý do của nhiều nền tảng thương mại điện tử.
Theo dữ liệu công khai, tỷ lệ trả hàng đối với quần áo nữ bán trực tuyến dao động từ 50% đến 60%, trong khi các sản phẩm bán qua livestream thậm chí vượt 80%. Jiang cho biết nhiều trường hợp trả lại không xuất phát từ lỗi chất lượng, mà chỉ là khách hàng mặc đồ trong vài ngày rồi gửi trả để nhận hoàn tiền. Ông mô tả đây đã trở thành “một cách công khai để khai thác kẽ hở hệ thống”.
Ông cũng cho biết nhiều nhà bán lẻ nhận lại sản phẩm với tình trạng “rõ ràng đã mặc hàng ngày”, với vết bẩn, mùi hôi và dấu hiệu sử dụng rõ rệt. Điều này không chỉ khiến hàng hóa khó bán lại mà còn gây thêm chi phí về lưu kho, vận hành, logistic và nhân công.
Tân Hoa xã mô tả những chiếc nhãn khổng lồ này là một biện pháp “vụng về nhưng thiết thực”, đóng vai trò như một “cơ chế sàng lọc hiệu quả” đối với những người trả hàng có chủ đích gian lận. Hãng thông tấn cho rằng dù chỉ có một bộ phận nhỏ người tiêu dùng lạm dụng chính sách, họ vẫn làm suy yếu nền tảng niềm tin của thị trường và ảnh hưởng đến trải nghiệm mua sắm của số đông khách hàng chân chính.
Ngoài kích thước lớn, những nhãn quần áo khổ A4 này còn được làm từ chất liệu cứng và nổi bật, gây khó chịu khi mặc. (Ảnh: Taobao/Yaoqian Printing)
Bài viết cũng nhấn mạnh cần thiết lập các quy định hoàn trả hợp lý hơn, đồng thời tăng cường các biện pháp xây dựng lòng tin, trong đó có việc sử dụng dữ liệu lớn để nhận diện những người thường xuyên lạm dụng chính sách. Tân Hoa xã cũng nhắc nhở các nhà bán lẻ cải thiện chất lượng sản phẩm và thông tin mô tả, vì không ít trường hợp trả hàng xuất phát từ việc sản phẩm khác xa hình ảnh quảng cáo.
Năm ngoái, trong giai đoạn cao điểm 11/11, các lời kêu gọi “đừng trả hàng nữa” từ phía người bán lại vấp phải phản ứng dữ dội. Hàng ngàn người mua đồng loạt đăng ảnh so sánh sản phẩm thực tế – méo mó, lệch dáng, kém chất lượng – với hình ảnh long lanh trên các gian hàng trực tuyến, cho thấy khoảnh cách giữa kỳ vọng và thực tế vẫn là nguyên nhân sâu xa khiến hoàn trả tiếp tục bùng nổ.