Tờ Khmer Times (Campuchia) đưa tin, khi chủ trì lễ khai mạc Đại hội Tăng lữ Phật giáo Toàn quốc Campuchia lần thứ 33 vào ngày 17/11, Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen cho biết bản thân không muốn can thiệp vào các xung đột biên giới sau thỏa thuận hòa bình, nhưng nhấn mạnh quyền được giải thích lập trường của Chính phủ Campuchia cho người dân.
"Họ [Thái Lan] đã nói rất nhiều về biên giới kể từ Nội các trước của bà Paetongtarn Shinawatra, khi bà ấy còn là quyền Thủ tướng", ông Hun Sen nói. "Do đó, tôi đã đưa ra tuyên bố trên Facebook yêu cầu họ [Thái Lan] đóng cửa biên giới trong 100 năm."
Với tư cách là Chủ tịch Đảng Nhân dân Campuchia, ông Hun Sen tuyên bố: "Kể từ khi Thái Lan đóng cửa biên giới, Campuchia chưa bao giờ yêu cầu mở cửa trở lại, và nếu họ tiếp tục đóng cửa thêm 100 năm nữa, Campuchia sẽ không sụp đổ."
Chủ tịch Thượng viện Campuchia Hun Sen vào ngày 17/11 cho biết ông phản đối bất kỳ đề xuất nào về việc mở lại biên giới thương mại với Thái Lan. Ảnh: Khmer Times
Ông Hun Sen lưu ý rằng Thủ tướng Thái Lan hiện tại Anutin Charnvirakul đã nêu vấn đề biên giới ít nhất hai lần, khẳng định rằng việc mở cửa trở lại là không thể, trong khi người phát ngôn quân đội Thái Lan cũng nhiều lần lặp lại những tuyên bố tương tự.
"Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan [Natthaphon Narkphanit] đã tuyên bố rằng trong suốt nhiệm kỳ của mình, ông ấy sẽ không bao giờ đàm phán về việc mở cửa biên giới với chúng tôi. Đây là lý do tại sao tôi đã đăng trên Facebook, đề nghị Thái Lan đóng cửa biên giới thêm 100 hoặc thậm chí 500 năm nữa", ông Hun Sen nói.
Chủ tịch Thượng viện Campuchia nhấn mạnh: "Tôi phản đối bất kỳ đề xuất nào từ phía Campuchia về việc mở cửa biên giới Campuchia - Thái Lan. Vì Thái Lan đã đóng cửa trước, Campuchia không được phép hạ mình yêu cầu họ mở cửa trở lại."
Ông nhấn mạnh rằng chìa khóa cửa khẩu nằm chắc chắn trong tay người Thái, và không có lý do gì để Campuchia yêu cầu mở cửa trở lại. "Tôi muốn chuyển thông điệp này đến các nhà lãnh đạo Thái Lan, dù là dân sự hay quân sự", ông Hun Sen nói thêm.
Ông Hun Sen cũng nhấn mạnh Campuchia cần tăng cường năng lực sản xuất trong nước để đáp ứng nhu cầu trong nước, đồng thời tìm kiếm nguồn hàng bổ sung trong khu vực để giảm sự phụ thuộc vào sản phẩm của Thái Lan.
Chủ tịch Thượng viện Campuchia lưu ý rằng Campuchia đang chiếm ưu thế do mất cân bằng thương mại. "Kim ngạch thương mại phi chính thức giữa Campuchia và Thái Lan đạt khoảng 10 tỷ USD", ông nói.
Tuy nhiên, theo số liệu chính thức từ Tổng cục Hải quan và Thuế tiêu thụ đặc biệt Campuchia (GDCE), tổng kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đã vượt quá 6 tỷ USD, trong đó Campuchia xuất khẩu 1,1 tỷ USD sang Thái Lan trong khi Thái Lan xuất khẩu 5,4 tỷ USD sang Campuchia, dẫn đến thặng dư thương mại khoảng hơn 4 tỷ USD nghiêng về phía Thái Lan.
Theo nhà nghiên cứu kinh tế xã hội Chey Tech, việc đóng cửa biên giới không phải lúc nào cũng gây bất lợi cho Campuchia. Ảnh: CamboJA
Trả lời phỏng vấn tờ Khmer Times, nhà nghiên cứu kinh tế xã hội người Campuchia Chey Tech cho biết thương mại giữa hai quốc gia láng giềng từ lâu đã có lợi cho Thái Lan do năng lực sản xuất hạn chế của Campuchia.
“Nói một cách đơn giản, Campuchia đã nuôi sống nền kinh tế Thái Lan trong một thời gian dài. Việc đóng cửa biên giới hiện tại mang đến cho Campuchia cơ hội tập trung vào sản xuất nội địa và thúc đẩy hàng hóa nội địa để giảm sự phụ thuộc vào hàng nhập khẩu từ Thái Lan”, Tech giải thích.
Ông Tech nhấn mạnh rằng việc đóng cửa biên giới không phải lúc nào cũng gây bất lợi cho Campuchia. “Nó thúc đẩy đất nước [Campuchia] chuyển đổi từ việc phụ thuộc quá nhiều vào hàng hóa Thái Lan sang phát triển các ngành công nghiệp của riêng mình. Giai đoạn này có thể củng cố khả năng phục hồi kinh tế và khả năng tự cung tự cấp của Campuchia”, ông nói.
Ông Tech thừa nhận những khó khăn mà nông dân và cư dân dọc biên giới đang phải đối mặt, đồng thời lưu ý đến những tác động về mặt xã hội và kinh tế. Tuy nhiên, ông bày tỏ tin tưởng rằng Chính phủ Campuchia sẽ phối hợp với các đối tác phát triển để thực hiện các biện pháp hỗ trợ sinh kế của người dân trong giai đoạn này.
Khi được hỏi về các chiến lược hoặc giải pháp khả thi để mở cửa lại biên giới, ông Tech nhấn mạnh lập trường của Campuchia. “Chúng tôi đang phản ứng với quyết định đơn phương của Thái Lan. Chính phủ Hoàng gia [Campuchia] đã khẳng định rằng chìa khóa để mở cửa biên giới nằm trong tay Thái Lan, và Campuchia có thể mở cửa trở lại trong vòng vài giờ nếu họ muốn”, ông nói thêm.