Quan hệ Việt Nam - Algeria trước bước ngoặt mới

Lễ tiễn Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân Lê Thị Bích Trân tại sân bay quốc tế Kuwait - Ảnh: TTXVN

Hơn 50 năm sau ngày người cha, cố nhà báo Algeria Mahmoud Maidat, hy sinh tại Việt Nam khi tháp tùng lãnh đạo nước mình thăm mảnh đất chữ S, ở tuổi ngũ tuần, hai chị em bà Badia Maidat (sinh năm 1966) và bà Siham Maidat (sinh năm 1972) mới có dịp đặt chân đến nơi cha ngã xuống. Khoảnh khắc đứng trước mộ cha, những điều mà họ cho là kỳ diệu đã xảy ra…

Tình hữu nghị vượt thời gian

"Khi chúng tôi đang dâng hương tại Khu tưởng niệm cán bộ, phóng viên Việt Nam - Algeria hy sinh ở Sóc Sơn (Hà Nội), một con bướm đột nhiên bay đến, lặng lẽ đậu trên bia mộ", bà Siham Maidat bồi hồi nhớ lại. 

Bướm, trong tâm thức người Việt, khi xuất hiện vào những thời khắc đặc biệt khiến nhiều người tin rằng đó là hiện thân của người đã khuất. Chị em bà Siham Maidat - dù ở đất nước Bắc Phi ngàn dặm - cũng tin đó là đấng sinh thành đang dõi theo họ.

Kể từ lần đầu đến Sóc Sơn năm 2023, gần như mỗi khi điều kiện cho phép, hai chị em bà Siham Maidat lại cùng đến Việt Nam. Với họ, quốc gia Đông Nam Á này đã trở thành một phần lịch sử gia đình, một quê hương thứ hai có vị trí đặc biệt trong tim. Cố nhà báo Mahmoud Maidat chỉ là một trong nhiều minh chứng cho tình hữu nghị giữa hai nước suốt nhiều thập niên.

Năm 2025 đánh dấu 63 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Algeria, song theo Đại sứ Việt Nam tại Algeria Trần Quốc Khánh, mối quan hệ này trên thực tế đã được vun đắp và phát triển từ trước đó. 

"Ngay từ những năm 1950, một số quân nhân Algeria - lính lê dương bị buộc phải phục vụ cho Pháp - đã chuyển sang chiến đấu trong hàng ngũ Việt Minh. Họ sau này đều trở thành nòng cốt trong cách mạng giải phóng Algeria", Đại sứ Khánh giải thích.

Năm 1958, Việt Nam là một trong những quốc gia châu Á đầu tiên công nhận Chính phủ lâm thời Cộng hòa Algeria, thời điểm đất nước châu Phi này chưa được nhiều quốc gia công nhận. Ngược lại, Algeria cũng là một trong những quốc gia ủng hộ nhiệt thành nhất cho Việt Nam trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước cũng như giai đoạn xây dựng đất nước sau này.

Chính từ những năm tháng gian khó đó, hai nước đã tạo dựng được lòng tin chính trị sâu sắc làm nền tảng cho hợp tác kinh tế, văn hóa trong những năm qua. Tình cảm mà nhân dân Algeria dành cho văn hóa Việt Nam, con người Việt vẫn được bắt gặp đến tận hôm nay qua bốn đại lộ mang tên danh nhân đất Việt tại Algeria, trong đó có Chủ tịch Hồ Chí Minh tại thủ đô Algiers.

Khai phá tiềm năng hợp tác

Algeria là điểm dừng chân thứ hai của Thủ tướng Phạm Minh Chính trong chuyến công tác ba nước Kuwait, Algeria và Nam Phi từ ngày 16-11. Trả lời báo chí trước chuyến đi, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Hằng tin rằng trên nền tảng quan hệ chính trị và ngoại giao tốt đẹp, chuyến công tác của Thủ tướng sẽ đưa quan hệ Việt Nam với các nước lên tầm cao mới. 

Thực tế bước đầu đã cho thấy điều này đúng, khi ngày 17-11 tại Kuwait, Thủ tướng Phạm Minh Chính và lãnh đạo Kuwait nhất trí nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Minh Hằng, chuyến công tác được kỳ vọng sẽ mở rộng hợp tác năng lượng, đầu tư, thương mại, công nghiệp chế biến, nông nghiệp thông minh, giáo dục và đào tạo giữa Việt Nam với Algeria. 

Nói với TTXVN về quan hệ giữa hai nước, chuyên gia Goumiri của Algeria nhận định hai bên có "một nền tảng quan hệ tốt đẹp nhưng chưa được khai thác đúng mức".

Hợp tác song phương, đặc biệt về kinh tế và thương mại, theo ông Goumiri, vẫn "còn rất thấp so với tiềm năng thực tế". Kim ngạch thương mại song phương những năm gần đây dao động khoảng 300 - 400 triệu USD, một con số "rất khiêm tốn nếu so với lợi thế dân số, năng lực sản xuất và thị trường rộng mở của mỗi nước". Tuy nhiên, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Algeria đã có bước nhảy vọt trong 10 tháng đầu năm 2025, tăng hơn 200% so với cùng kỳ năm ngoái và đạt gần 500 triệu USD.

Ngoài thương mại, hai nước cũng đã mở rộng hợp tác sang lĩnh vực đầu tư thăm dò và khai thác dầu khí tại Algeria. Theo Tham tán thương mại Việt Nam tại Algeria Hoàng Đức Nhuận, Chính phủ Algeria đang kêu gọi doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào các lĩnh vực tiềm năng như nông nghiệp, chế biến nông sản, nuôi trồng hải sản, dệt may, du lịch, logistics, khai thác khoáng sản, sản xuất dược phẩm và thực phẩm chức năng, xây dựng và cung ứng nguồn nhân lực.

Với chuyên gia Goumiri, Việt Nam và Algeria có nhiều sản phẩm có tính bổ trợ cao, hoàn toàn có thể trở thành nguồn nguyên liệu đầu vào cho ngành sản xuất, chế biến của mỗi bên nếu thiết lập được chuỗi cung ứng ổn định. Trước mắt, ông đề xuất thiết lập đường bay thẳng giữa hai nước, từ đó rút ngắn thời gian và chi phí đi lại cho người dân, đặc biệt là doanh nhân và khách du lịch.

Tình yêu vovinam của cô gái Algeria

ElKherraz Hadjer, nữ VĐV hai lần vô địch thế giới, vinh dự thay mặt cho các võ sinh nước ngoài tuyên thệ ở lễ khai mạc Giải vô địch vovinam thế giới lần 7-2023 diễn ra vào chiều 24-11 tại nhà thi đấu Phú Thọ (TP.HCM).