Khi AI 'dẫn lối' trong thế giới tìm kiếm

Sự phát triển của AI đang làm thay đổi xu hướng tìm kiếm thông tin của người dùng trên Google - Ảnh: REUTERS

Theo công ty phân tích dữ liệu Values Inc. và Note Inc, tỉ lệ tìm kiếm không cần nhấp chuột trên Google đã vượt 60%. Ngày càng nhiều người tìm được câu trả lời trực tiếp từ các bản tóm tắt do AI tạo thay vì truy cập trang web gốc.

AI thay thế hành vi nhấp chuột

Tại Nhật, có tới 6,18 tỉ lượt tìm kiếm trong tháng 9 nhưng chỉ dẫn đến 2,26 tỉ lượt truy cập vào các website - một chênh lệch lớn cho thấy phần đông người dùng đã hài lòng với câu trả lời ngay trên trang kết quả mà không cần truy cập thêm bất kỳ trang web nào. Xu hướng này đang lan rộng toàn cầu.

Google tung AI Search ở hơn 180 quốc gia: Tương lai tìm kiếm thông minh đã bắt đầuĐỌC NGAY

Theo Hãng tin AFP, các cơ quan báo chí hàng đầu như New York Times, AP hay chính AFP đã có phản ứng bằng cách kiện hoặc thương thảo với các công ty AI để bảo vệ quyền tác giả và nguồn dữ liệu. Đây là mặt trận tất yếu khi nội dung của họ bị hệ thống AI sử dụng làm nguyên liệu tạo câu trả lời mà không dẫn người đọc quay lại trang gốc.

Trong khi đó, nhiều tòa soạn chuyển sang mô hình "sản phẩm giá trị cao", tập trung vào phân tích sâu thay vì tin tức nhanh - dạng nội dung khó bị AI rút gọn mà vẫn giữ nguyên chất lượng.

Ở chiều ngược lại, AI cũng tạo cơ hội mới: doanh nghiệp và truyền thông có thể được "khuếch đại" nếu nội dung được AI trích dẫn đúng cách. Điều này mở ra khái niệm "AI-SEO", tức tối ưu hóa nội dung để AI hiểu, chọn lọc và đưa vào câu trả lời.

Nội dung giờ không chỉ cần giàu thông tin mà còn phải có cấu trúc chặt chẽ, ngữ cảnh rõ ràng, dễ phân tích đối với mô hình ngôn ngữ. Những tài liệu vốn được xem là khô khan như báo cáo tài chính, hồ sơ pháp lý, thông cáo báo chí lại trở thành nguồn thông tin trọng yếu mà AI ưu tiên vì tính chính xác và khả năng kiểm chứng.

Song song đó, thách thức niềm tin sẽ là bài toán lâu dài. Khảo sát cho thấy hơn 61% người dùng từng gặp thông tin sai lệch khi dùng AI, và hơn 1/3 không tin phần tóm tắt của AI đầy đủ như việc đọc nguồn gốc.

Trong bối cảnh mạng xã hội tràn ngập nội dung rác do AI tạo ra để kiếm tương tác, giá trị của những nhà sản xuất nội dung nghiêm túc sẽ trở nên nổi bật.

Về dài hạn, doanh nghiệp và truyền thông không thể đứng ngoài cuộc trong làn sóng tìm kiếm do AI dẫn dắt. 1/3 số người dùng cho biết họ sẵn sàng chuyển sang công cụ tìm kiếm AI trong vòng một năm, và hơn một nửa tin rằng AI có thể thay thế hoàn toàn tìm kiếm truyền thống trong 5 năm tới - buộc các doanh nghiệp xây dựng lại chiến lược hiện diện số của mình.

CEO Google: Bong bóng AI có thể vỡ, không nên mù quáng tin tưởng AI

Trong cuộc phỏng vấn với BBC, CEO Alphabet Sundar Pichai nhấn mạnh AI hữu ích nhưng có thể mắc lỗi, đồng thời cảnh báo không công ty nào được miễn nhiễm nếu “bong bóng AI” vỡ.