Tờ Nikkei Asian Review cho hay gần 25% công ty niêm yết tại Trung Quốc ghi nhận lỗ ròng trong chín tháng đầu năm tính đến tháng 9, mức cao nhất kể từ năm 2002. Số liệu này phản ánh tình trạng sản xuất dư thừa và nhu cầu nội địa chậm chạp kéo dài suốt thời gian qua.
Theo Nikkei, khảo sát khoảng 5.300 công ty phi tài chính niêm yết trên thị trường đại lục cho thấy 24% doanh nghiệp thua lỗ trong ba quý đầu năm, tăng 1 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.
Tỷ lệ này đã tăng liên tục từ mức thấp 7% vào năm 2017, chủ yếu do nhu cầu nội địa phục hồi chậm sau đại dịch COVID-19. Trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9, hơn 30% công ty báo lãi ròng giảm so với cùng kỳ, trong khi chỉ khoảng 40% doanh nghiệp ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận.
Đặc biệt, lĩnh vực bất động sản tiếp tục chìm sâu trong khó khăn kể từ khi chính phủ áp dụng các biện pháp kiểm soát cho vay vào năm 2020.
Trong số 100 công ty, 48 doanh nghiệp đã báo lỗ ròng trong ba quý đầu năm 2025. Toàn bộ ngành bất động sản đã hứng chịu tổng mức lỗ lên tới 64,7 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 9,14 tỷ USD).
Dữ liệu của chính phủ cho thấy doanh số bán nhà mới xây tính theo diện tích sàn đã giảm 6% so với cùng kỳ năm trước. Công ty China Vanke trở thành tâm điểm chú ý khi báo cáo khoản lỗ lớn nhất trong số tất cả các công ty niêm yết, ở mức 28 tỷ Nhân dân tệ.
Bên cạnh đó, tình hình quản lý của nhà phát triển này cũng đang rối ren, khi một giám đốc điều hành cấp cao vừa từ chức chỉ sau chưa đầy một năm nhậm chức.
Các ngành liên quan đến bất động sản cũng chịu tác động mạnh, như ngành xây dựng, nơi hơn 30% công ty báo lỗ. Các ngành khác gặp khó khăn do nhu cầu thấp hơn cung, dẫn đến cạnh tranh về giá làm giảm lợi nhuận.
Ngành năng lượng mặt trời là ví dụ điển hình, khi các doanh nghiệp lớn như Jinko Solar đều thua lỗ. Dù các nhà sản xuất lớn đã lên kế hoạch củng cố hoạt động lưu trữ năng lượng, tuy nhiên các biện pháp mới nhằm thoát khỏi suy thoái có thể càng làm tăng thêm sự cạnh tranh quá mức trong tương lai.
Trong ngành ô tô, 6 trong số 21 nhà sản xuất xe du lịch và xe thương mại đã lỗ trong ba quý đầu năm, khiến tổng lợi nhuận ròng của ngành giảm 10% so với cùng kỳ năm ngoái. Tập đoàn Guangzhou Automobile Group thuộc sở hữu nhà nước lỗ 4,3 tỷ Nhân dân tệ, trong khi lợi nhuận của BYD sụt giảm 8%.
Mặc dù doanh số bán ô tô mới tăng 13% về số lượng, đạt 24,36 triệu xe nhờ một phần vào các khoản trợ cấp khuyến khích người tiêu dùng đổi sang mẫu mới, giá xe điện và xe năng lượng mới khác vẫn tiếp tục giảm.
Chính quyền Trung Quốc dường như chấp nhận sự sụt giảm giá này ở một mức độ nào đó nhằm giúp xe hơi Trung Quốc tăng sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Chỉ một số ít lĩnh vực được chính phủ ưu tiên mới cho thấy kết quả khả quan. Ngành công nghiệp bán dẫn đang hưởng lợi lớn từ trợ cấp, ưu đãi thuế và các nỗ lực của chính phủ nhằm thúc đẩy sản xuất chip AI và các loại chip khác trong nước.
Lợi nhuận ròng của ngành này đã tăng 50% so với năm trước, một sự tăng tốc mạnh mẽ so với mức 23% của cùng kỳ năm 2024. Sự tăng trưởng này tập trung ở các mảng như sản xuất theo hợp đồng, thiết kế, phát triển và thiết bị sản xuất.
Tổng lợi nhuận ròng của toàn bộ 5.300 công ty được khảo sát chỉ tăng nhẹ 2%, với sự tập trung đáng kể vào các ngành được hưởng lợi từ chính sách như bán dẫn. Tuy nhiên con số này vẫn thấp hơn khoảng 10% so với mức đỉnh vào năm 2022.
Trong khi chính phủ đang tăng cường tập trung vào các ngành công nghệ cao, các lĩnh vực hướng tới người tiêu dùng lại đang phải đối phó với chi tiêu yếu ớt, hệ quả của hiệu ứng tài sản tiêu cực từ sự suy thoái của thị trường bất động sản.
Tổng lợi nhuận của ngành thương mại và bán lẻ đã giảm 5%, trong khi ngành thực phẩm cũng chứng kiến mức giảm 5%.
*Nguồn: Nikkei