Tờ Financial Times (FT) cho hay các nhà bán lẻ trang sức Trung Quốc đang chao đảo vì đợt tăng giá vàng phi mã và việc cắt giảm hoàn thuế đã khiến người mua e ngại, dẫn đến hàng trăm cửa hàng phải đóng cửa tại một trong những thị trường tiêu thụ kim loại quý lớn nhất thế giới.
Cụ thể, tờ FT cho hay các chuỗi bán lẻ trang sức lớn đã giảm quy mô hoạt động tại Trung Quốc đại lục trong năm nay, trong khi một số cửa hàng nhỏ cho biết giá tăng và gánh nặng thuế ngày càng lớn đã làm tê liệt doanh số bán hàng.
Giá vàng đã tăng gấp rưỡi từ đầu năm đến nay lên hơn 4.000 USD/ounce khi các nhà đầu tư đổ xô vào tài sản này như một biện pháp phòng ngừa rủi ro trước bất ổn địa chính trị, mức nợ chính phủ toàn cầu gia tăng và những lo ngại về đồng USD đang suy yếu.
Tại Trung Quốc, nơi trang sức vàng truyền thống được mua làm quà cưới hoặc như một vật lưu trữ giá trị thì nay phải đối mặt với tâm lý người tiêu dùng yếu kém trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế chậm lại, khiến giá vàng cao trở thành mặt hàng quá xa xỉ.
Các nhà bán lẻ cũng đang phải thích nghi với các quy tắc mới được giới thiệu trong tháng này nhằm tăng thuế đối với các giao dịch mua trang sức vàng bằng cách cắt giảm một chương trình hoàn thuế đã có từ lâu. Họ cho biết gánh nặng thuế cao hơn đã đẩy người bán phải tăng giá thêm nữa.
“Ngành công nghiệp này đang khá khó khăn vào lúc này, đặc biệt là sau khi thuế tăng,” Fifi Zheng, người giúp điều hành Aiyisheng, công ty gia đình có trụ sở tại Thủy Bối (Shuibei), khu giao dịch vàng của Thâm Quyến, cho biết. “Rất nhiều người tiêu dùng Trung Quốc không mua vàng nữa vì rất khó chấp nhận khoản thuế tăng thêm ngay cả khi nó chỉ thêm vài chục Nhân dân tệ mỗi gram.”
Theo cô Zheng, trong khi việc mua vàng cho đám cưới vẫn được duy trì thì các giao dịch mua thông thường hàng ngày đã “giảm khoảng 40% đến 50%” kể từ khi các quy tắc mới được giới thiệu.
Chow Tai Fook, nhà bán lẻ trang sức lớn nhất Trung Quốc tính theo doanh số, đã đóng cửa khoảng 1.000 cửa hàng ở đại lục trong năm nay, giảm 15%. Mới đây, công ty này đã báo cáo lợi nhuận ròng là 2,5 tỷ Dollar Hồng Kông (320 triệu USD) trong nửa năm kết thúc vào cuối tháng 9, không thay đổi so với một năm trước. Doanh thu của hãng đạt 39 tỷ Dollar Hồng Kông, mức thấp nhất trong 5 năm.
Giám đốc điều hành của Chow Tai Fook, Kent Wong, cho biết trong một buổi trình bày về thu nhập rằng công ty đã đóng cửa các cửa hàng hoạt động kém hiệu quả như một phần của sự dịch chuyển khỏi các thành phố cấp thấp sang các đô thị thịnh vượng hơn, nơi đang trải qua sự “phục hồi tốt hơn về nhu cầu tiêu dùng”.
Trong năm qua, đối thủ Lukfook của Chow Tai Fook cũng đã đóng cửa hơn 200 cửa hàng ở đại lục, giảm tổng số cửa hàng của mình 7% kể từ đầu năm. Công ty cho biết doanh thu nửa năm kết thúc vào cuối tháng 9 đã tăng 26% lên 6,8 tỷ Dollar Hồng Kông so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi lợi nhuận ròng tăng 42,5% lên 619 triệu Dollar Hồng Kông.
“Mặc dù giá vàng cao, hoạt động kinh doanh bán lẻ tại thị trường đại lục vẫn cho thấy sự cải thiện liên tục”, công ty Lukfook cho biết, đồng thời nói thêm rằng họ vẫn đang đánh giá những ảnh hưởng của việc thay đổi chính sách thuế.
Carlton Lai, một nhà phân tích tại Daiwa Capital Markets, cho biết việc đóng cửa cửa hàng diễn ra sau một giai đoạn mở rộng quá mức trong thời gian Covid-19 khi chi tiêu mạnh mẽ hơn.
“Khi tiêu dùng chậm lại, hiệu suất bán hàng của những cửa hàng này đã giảm đáng kể,” ông Lai cho biết, đồng thời lưu ý thêm rằng vấn đề này càng trở nên trầm trọng hơn do sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các thương hiệu mới hơn và giá vàng tăng vọt.
Tờ FT cho hay tại Thủy Bối, nơi hàng ngàn cửa hàng chen chúc trong các trung tâm thương mại nhiều tầng xử lý các giao dịch bằng 70% lượng giao hàng hàng năm của Sàn Giao dịch Vàng Thượng Hải, những người bán hàng đều tỏ ra ủ rũ. Nhiều người phàn nàn rằng loại thuế mới đã đến không đúng lúc.
“Giá của chúng tôi vốn đã cao và bây giờ còn cao hơn sau thuế,” Chen, một người bán hàng ở Thủy Bối không muốn nêu tên đầy đủ, nói. “Nếu khách hàng muốn mua vàng để kết hôn thì họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc mua ít đi.”
Mặc dù vậy, chuyên gia Lai của Daiwa cho biết việc thay đổi thuế nhằm hạn chế việc mua trang sức vàng mang tính đầu cơ và có thể đẩy các nhà bán lẻ chất lượng thấp ra khỏi thị trường. Đồng thời, quy định mới cũng có thể làm giảm các giao dịch không được kiểm soát ngoài quầy (over-the-counter) để ưu tiên giao dịch thông qua Sàn Giao dịch Vàng Thượng Hải và đóng các lỗ hổng hoàn thuế.
Trong khi những người bán trang sức đang chật vật, nhu cầu về các sản phẩm đầu tư vàng đã tăng lên khi các nhà giao dịch nhỏ lẻ tìm kiếm cách tiếp cận kim loại quý này bởi các quy tắc thuế mới không áp dụng cho các sản phẩm đầu tư.
Theo Hiệp hội Vàng Trung Quốc, lượng nắm giữ các quỹ hoán đổi danh mục vàng (ETF) nội địa đã tăng 164% lên 194 tấn trong ba quý đầu năm nay.
“Sự hoang mang gây ra cho những người trong ngành bởi chính sách thuế này vẫn chưa lắng xuống,” Li Zhaofen, một nhà bán lẻ và bán buôn ở Thủy Bối, nói. “Điều này là do vàng đã được miễn thuế trong 20 năm qua... bởi vậy xu hướng tương lai của thị trường vẫn chưa rõ ràng.”
*Nguồn: FT, Fortune, BI