Khi người trẻ tìm việc bằng AI
Khánh Linh, 26 tuổi, đã ứng tuyển chín công ty trong vòng hơn một tháng nhờ công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ như ChatGPT và Gemini. Nhiều bạn trẻ khác cũng thế, họ nhanh nhạy sử dụng AI tìm hướng mới cho đời mình.
Trong công việc hiện tại, AI trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực của chị Du - Ảnh: NGỌC SANG
Từng là freelancer trong ngành marketing, thời gian gần đây Nguyễn Thị Khánh Linh (phường Xuân Hòa, TP.HCM) quyết định tìm công việc chính thức ở một trong hai vị trí chuyên viên marketing hoặc truyền thông thương hiệu.
"Phao" AI giúp người trẻ "nổi" giữa biển việc làm
Sẵn có kinh nghiệm và cũng để tiết kiệm thời gian, Linh gần như tận dụng AI vào quá trình xin việc, từ việc viết thư xin việc, giải thích JD (mô tả công việc) đến gợi ý một số câu hỏi và trả lời cho buổi 
Chỉ cần gõ lệnh, AI lập tức hỗ trợ người dùng tìm kiếm và tổng hợp thông tin một cách dễ dàng - Ảnh: NGỌC SANG
Với Khánh Linh, chính sự tiện lợi của AI trong hành trình xin việc đã tạo cho cô cảm giác chủ quan. Trong buổi phỏng vấn tại một công ty thuộc lĩnh vực du lịch, khi nhà tuyển dụng bất ngờ đặt một tình huống giả định và hỏi cách xử lý khủng hoảng truyền thông, Linh đã lúng túng, ấp úng.
"Câu hỏi đó tôi không chuẩn bị trước nên cứ nghĩ gì nói đó dẫn tới lòng vòng, không đúng trọng tâm. Sau đó không thấy họ liên lạc lại" - Linh kể. Đó là cú giật mình khiến Linh nhận ra đã phụ thuộc quá nhiều vào AI khiến bản thân thiếu phản xạ linh hoạt để xử lý tình huống "không nằm trong kịch bản AI gợi ý".
Không từ bỏ AI khi xin việc, song Linh cũng dần bớt "phó thác cuộc đời" vào AI. Thời gian ở nhà, cô luyện kỹ năng xử lý tình huống cũng như tự bổ sung thêm kiến thức chuyên ngành.
"Tôi vẫn trau dồi hiểu biết ngành, tự rút ra bài học sau từng buổi phỏng vấn chứ không còn học thuộc lời gợi ý nữa" - Linh nói và cho biết sau quá trình rút kinh nghiệm, người trẻ sử dụng AI hiệu quả cần biết kết hợp giữa công cụ và năng lực bản thân.
Hiện tại Linh đang thử việc tại một doanh nghiệp về lĩnh vực FMCG (hàng tiêu dùng nhanh).
Kinh nghiệm là yếu tố quyết định
Trong khi đó Trọng Thắng, 30 tuổi, nhận định "AI chỉ là công cụ hỗ trợ bước đầu, chính năng lực thật sự mới quyết định ứng viên có cơ hội trúng tuyển, thậm chí vượt qua quá trình thử việc hay không".
Sau hai năm rời vị trí nhân viên chăm sóc khách hàng vì vướng bận việc gia đình, Thắng quay lại thị trường lao động ở vai trò nhân viên hành chính - nhân sự.
Đi làm trở lại sau thời gian dài ở nhà, anh choáng ngợp trước sự thay đổi nhanh chóng của thị trường lao động, chẳng hạn nền tảng tuyển dụng nhiều hơn, cách viết CV và trình bày Portfolio (hồ sơ năng lực) cũng phải trở nên chuyên nghiệp và khác biệt hơn, nhà tuyển dụng yêu cầu khắt khe hơn về kỹ năng tổng hợp, sử dụng phần mềm.
Anh đã sử dụng ChatGPT để phân tích mô tả công việc, xác định kỹ năng cần thiết, học lại kỹ năng giao tiếp và cập nhật xu hướng mới để phục vụ công việc. Nhờ AI hỗ trợ ban đầu, Thắng thêm phần tự tin khi gửi hồ sơ đến bốn công ty, trong đó ba công ty mời phỏng vấn. Hiện tại anh vừa trở thành nhân viên chính thức tại một công ty sản xuất bao bì ở TP.HCM.
Thắng cho biết dù nhận được trợ lực khá nhiều từ AI trong quá trình xin việc, anh đều không xem chúng là công cụ toàn năng mà chỉ là "lớp nền", còn kỹ năng và sự hiểu biết vẫn phải tự bồi đắp. "Đọc thông tin mà AI cung cấp tôi cũng sẽ kiểm chứng lại thêm nhiều nguồn xem có đúng không. Ngoài ra trước khi "xin ý kiến" AI, tôi cũng thử tự trả lời trước một lần", anh chia sẻ.
Việc tạo nội dung hấp dẫn không thể chỉ dựa vào câu chữ do AI gợi ý mà phải dựa trên chiến lược, insight và kinh nghiệm thực tiễn. Nếu không hiểu bản chất công việc, người trẻ sẽ dễ bị cuốn theo những gì AI viết và dần mất đi lợi thế cạnh tranh.
Theo thạc sĩ Lê Anh Tú, sinh viên cần rà soát và chỉnh sửa lại mọi nội dung do AI tạo ra, bảo đảm thông tin phản ánh đúng năng lực thực tế. Việc khai khống kỹ năng như phân tích dữ liệu, sử dụng Python hay các phần mềm chuyên môn có thể khiến ứng viên mất uy tín ngay từ vòng tuyển dụng.
Ông cũng cảnh báo về sự phụ thuộc quá mức vào công nghệ. Khi công cụ gặp lỗi, thay đổi chính sách hoặc thu phí, người dùng sẽ dễ rơi vào bị động. "AI chỉ là trợ lý, nền tảng quan trọng vẫn là tư duy, kỹ năng cá nhân và khả năng hiểu khách hàng trong quá trình làm nội dung hay marketing" - ông Tú khẳng định.
Đại học dùng AI hỗ trợ sinh viên tìm việc