Thực trạng lao động trẻ em: Nhiều trẻ phải ra đường kiếm sống sau 22h

Việt Nam có hàng trăm nghìn lao động trẻ em

Tại buổi tập huấn năng cao năng lực truyền thông về phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em, diễn ra ở TPHCM ngày 8/12, ông Đặng Hoa Nam, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, nguyên Cục trưởng Cục trẻ em (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cũ), cho biết lao động trẻ em là vấn đề rất nhạy cảm.

Trẻ em có thể tham gia các công việc phù hợp với độ tuổi, nhưng rất dễ trở thành lao động trẻ em, bởi ranh giới rất mong manh và các khái niệm vẫn còn nhiều tranh cãi.

Theo Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF), trẻ em chiếm 15% lao động trên thế giới. Năm 2020, toàn cầu có 160 triệu trẻ em trong độ tuổi 5-17 là lao động trẻ em. Trong đó, 28% lao động trẻ em độ tuổi 5-11 và 35% trẻ 12-14 tuổi diện trên không được đi học.

Nhân viên y tế ở TPHCM hỗ trợ cho một trường hợp nữ vị thành niên yếu thế (Ảnh minh họa: BV).

Song song đó, Việt Nam cũng có các chính sách hỗ trợ, an sinh, chương trình mục tiêu quốc gia liên quan đến việc chăm sóc, bảo vệ lao động trẻ em, giai đoạn từ năm 2021 đến năm 2030.

Quyết định số 782/QĐ-TTg năm 2021 của Thủ tướng Chính phủ đã quy định việc nâng cao nhận thức cho 90% cán bộ, giáo viên cơ sở giáo dục, nuôi dưỡng trẻ em, doanh nghiệp, hộ gia đình trong các làng nghề; 70% cha mẹ, người chăm sóc được cung cấp kiến thức về phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em.

Ông Nam cho rằng, hiện nay vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức trong vấn đề lao động trẻ em ở Việt Nam.

Thứ nhất, lao động trẻ em ở khu vực phi chính thức, chuỗi cung ứng khó phát hiện và kiểm soát. Thứ hai, tác động của dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu… dẫn đến tình trạng đói nghèo, trẻ em di cư và bỏ học.

Thứ ba, nhận thức của các cấp, các ngành về lao động trẻ em còn chưa đầy đủ, thiếu cập nhật. Thứ tư, đội ngũ cán bộ quản lý (đặc biệt ở địa phương) còn thiếu và hạn chế năng lực phát hiện lao động trẻ em trong cộng đồng. Thứ năm, thiếu cán bộ thanh tra. Thứ sáu, hạn chế về nguồn lực.

Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam cho rằng, cần chú trọng xây dựng các tài liệu về giải pháp, mô hình can thiệp, nâng cao năng lực phòng chống, bảo vệ lao động trẻ em.

Đó là sổ tay phổ biến luật Lao động; quy trình và bảng kiểm về thanh tra lao động trẻ em khu vực phi chính thức; cẩm nang tiêu chuẩn lao động quốc tế và cam kết liên quan đến lao động trẻ em; các hướng dẫn phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em cho hợp tác xã, làng nghề, doanh nghiệp, cán bộ công đoàn.

Bên cạnh đó, cần xây dựng chương trình giáo dục đào tạo đáp ứng với nhu cầu thị trường lao động, hướng dẫn tư vấn học nghề dành cho học sinh THPT…