Tay lái mới và bài học an toàn - Kỳ 3: 'Ma tốc độ' - bài học không chỉ cho lái mới
Dù phương tiện truyền thông thường xuyên cảnh báo nhắc nhở, tai nạn giao thông vẫn diễn ra hầu như mỗi ngày.
Xe tải lấn trái ẩu và tự gây tai nạn - Ảnh: T.N.V.
Những vụ
Các xe chen lấn nhau dẫn đến tai nạn nguy hiểm dính chùm trên đường - Ảnh: T.N.V.
Tai nạn từ cẩu thả, hiếu thắng
Bài học hai con dê cùng qua một chiếc cầu không con nào chịu nhường con nào, chúng xông vào húc nhau khiến cả hai rơi xuống sông chết có lẽ ai cũng biết. Vậy nhưng liên tiếp các vụ tai nạn thảm khốc thời gian gần đây do xe máy đấu đầu xe máy, xe khách đấu đầu xe tải... vẫn cứ xảy ra. Hai chiếc xe do con người điều khiển vẫn lao thẳng vào nhau giữa ban ngày hay giữa khuya thanh vắng.
Gần đây, ngày 24-3 trên cao tốc Cam Lộ - La Sơn đoạn Hải Lăng (Quảng Trị) xảy ra vụ đấu đầu giữa xe đầu kéo và ô tô tải. Sau cú va chạm, xe đầu kéo nằm xoay ngang đường, ô tô tải bị húc văng nằm ở làn trái tuyến. Vụ tai nạn khiến hai người bị thương.
Việc hai chiếc xe to lớn lao thẳng vào nhau chỉ xảy ra ở những tình huống bất khả kháng như xe nổ lốp trước bên tài, hay lốp trước bên tài vướng vào vật cản lớn bất ngờ khiến chiếc xe bị bẻ ngoặt về bên trái mà lái xe không thể níu, kéo nổi về hướng ngược lại.
Một vài trường hợp xe mất lái rất hiếm gặp là hệ thống lái hư hỏng bất ngờ. Ngoài các trường hợp bất khả trên thì việc hai chiếc xe lao vào nhau chỉ xảy ra khi ý thức nhường nhịn của lái xe không có. Họ lao vào nhau mà quên mất đằng sau lưng mình là những hành khách vô tội.
Có hàng trăm lý do để mỗi lái xe (nếu may mắn còn sống) sau khi gây tai nạn biện minh cho nguyên nhân. Song bản thân mỗi lái xe rồi sẽ có lúc ngồi nghĩ lại giá như mình bớt ga một tí, giá như mình chịu nhường nhịn một tí, giá như mình cẩn thận một tí... Than ôi! Có hàng trăm chữ "giá như" sau biết bao tai nạn thương tâm trên cả nước. Biết bao nhiêu máu và nước mắt, biết bao nhiêu mạng người chết oan uổng, biết bao con người đang sống trong tàn tật vì tai nạn giao thông!
Những người vừa có giấy phép lái xe, kể các bác tài thâm niên, trước khi bước lên ghế lái hãy tự nhắc nhớ mình thật cẩn thận. Họ phải ý thức rằng điều khiển một chiếc xe cũng là điều khiển nguồn bất trắc! Chỉ một giây mất tập trung, chỉ cần một lần phán đoán, xử lý không đúng hay "nổi máu" đã có thể gây tai họa.
Sau mỗi tình huống xử lý nguy hiểm, mỗi lái xe cần phải suy xét, rút kinh nghiệm để những chuyến xe sau đi - về được an toàn.
Bài học xương máu từ bản thân
Đến các trung tâm đào tạo lái xe sẽ biết nhiều người từ chập chững học lái xe ô tô cho đến thi lái xe nâng hạng khi được hỏi: Chạy nhanh, chạy chậm, kiểu nào chạy khó hơn thì sẽ có đúng bấy nhiêu câu trả lời: Chạy nhanh dễ, chạy chậm là khó nhất!
Kiểm soát được chân côn, chân ga với người học lái không hề đơn giản. Ngay từ những ngày đầu, việc rèn giũa cho một học viên biết chạy xe thật chậm, biết làm chủ chân côn, chân ga, chân phanh là tập cho thuần tính nết kiên trì.
Dạy hai chữ cẩn thận phải "ngấm vào máu thịt" học viên, từ việc biết chạy thật chậm mới nói đến khả năng bao quát, quan sát, phán đoán và xử lý tình huống. Những động tác cơ bản phải làm được thật tốt mới nói đến chạy nhanh dần và chạy an toàn.
Đa số học viên đi học lái chỉ muốn thầy hiền lành, dễ chịu. Thầy nhắc nhở, chỉ vẽ cho từng li từng tí thì bảo thầy khó tính.
Năm 1996, tôi chính thức nhận khoán chiếc xe của Công ty Vận tải hàng hóa Đắk Lắk. Tự chủ một chiếc xe tôi mừng một phần vì mình đã đủ lông đủ cánh thì ít mà lại lo mẹ già ở quê vẫn một nắng hai sương, anh em nheo nhóc mỗi đứa một phương trời tìm việc. Nhận chiếc xe là tự đặt lên vai mình trách nhiệm, trách nhiệm với công ty, trách nhiệm với gia đình, xã hội... chỉ cần một sơ sẩy là đánh đổi tất cả!
Tôi nhiều đêm một mình đối diện với chính mình mà tự vấn, mà chảy nước mắt! Tôi nghĩ nhiều đến nghề lái xe. Xã hội hiện đại vô tình đổ lên đầu cái nghề này thêm nhiều nỗi lo, lo sợ lớn nhất tai nạn luôn thường trực. Ngày chạy xe thuê lấy ghế tài xế làm giường, ca bin là nhà, tôi lo cho mình và lo cho người ta - những chủ xe. Họ sắm được cái xe là mồ hôi nước mắt tích góp cả đời. Tôi nhắc mình phải cẩn thận.
Tôi cũng lo cuộc đời sau tay lái chông chênh, tai nạn và cái chết luôn rình rập, có thể một ngày nào đó sẽ đến lượt mình. Tôi sợ mẹ tôi, anh em tôi sẽ khóc vì tôi. Tôi cũng lo cho sinh mạng ai đó là hành khách ngồi sau xe mình hay ai đó trước mũi xe tôi. Và tôi lại tự nhắc mình phải cẩn thận, nghề lái xe một giây sơ suất, cẩu thả là có thể ân hận cả đời và có thể không còn cơ hội sửa lỗi.
Hơn 20 năm ôm tay lái tôi đi qua biết bao nhiêu ngả đường đất nước, chở biết bao nhiêu tấn hàng hóa, biết bao nhiêu hành khách đi đến nơi về đến chốn an toàn. Tôi học lấy nhường nhịn làm gốc rễ, một điều nhịn chín điều lành, ác giả ác báo. Tôi leo lên ca bin bằng cái tâm, lái xe bằng con tim, khối óc nhạy cảm, minh mẫn, biết yêu thương, chia sẻ và biết đau trước những đau thương, mất mát...
Giờ tôi đã là giáo viên dạy thực hành lái xe mọi lời giảng rút từ những chặng đường mồ hôi, nước mắt của chính đời mình. Tôi luôn muốn lặp đi lặp lại: đừng vì một phút bất cẩn mà gây họa cho người khác. Đừng vì nôn nóng về sớm một tí mà dẫn đến thương tật, chết người!
Sinh mạng mình và sinh mạng người nằm trên chính tay lái của mình.
Những con người vô tội vẫn còn phải phó mặc tính mạng mình trên những chiếc xe tử thần đến bao giờ? Câu trả lời từ tính tự giác chấp hành nghiêm Luật Giao thông cũng như ý thức nhường nhịn của mỗi lái xe.
***************
Nhiều người có thể học lái xe nhưng để cả đời lái an toàn mới là chuyện khó. Điều khiển chiếc xe không chỉ là kỹ thuật cầm vô lăng, chân ga, chân thắng mà còn bằng cả khối óc và con tim.
>> Kỳ tới: Lái xe bằng con tim, khối óc
Tay lái mới và bài học an toàn - Kỳ 1: Những ngày đầu ôm vô lăng