Cách bảo vệ gan trước tác hại từ rượu bia và thói quen ăn uống thiếu lành mạnh

Những ngày cuối năm, từ tiệc công ty, liên hoan bạn bè đến các buổi gặp mặt gia đình, rượu bia gần như trở thành “chất xúc tác” không thể thiếu. Việc uống 2-3, thậm chí 3-4 lần mỗi tuần là không hiếm. Tuy nhiên, mỗi ly rượu, mỗi bữa ăn nhiều chất béo đều tạo thêm gánh nặng cho gan - cơ quan đảm nhiệm vai trò thải độc chính của cơ thể.

Gan “gồng mình” trong mùa tiệc

Gan có nhiệm vụ chuyển hóa cồn, chất béo, các chất chuyển hóa và độc tố. Khi lượng rượu bia và thực phẩm giàu năng lượng nạp vào tăng đột biến, gan phải làm việc nhiều hơn bình thường. Nếu tình trạng này kéo dài, chức năng gan dễ bị rối loạn, men gan tăng cao, tích tụ mỡ trong gan, lâu dần có thể dẫn đến viêm gan, xơ gan.

Đáng lo ngại hơn, các bệnh lý về gan thường tiến triển âm thầm. Không giống nhiều cơ quan khác, gan ít khi “lên tiếng” bằng những cơn đau rõ ràng ở giai đoạn đầu. Chính vì vậy, nhiều người vẫn vô tư tiệc tùng cho đến khi bệnh đã trở nặng.

Hiện có khoảng 9 triệu người Việt mắc các bệnh lý về gan, nhưng phần lớn không được phát hiện sớm do triệu chứng mơ hồ, dễ nhầm lẫn với các rối loạn thông thường.

Những dấu hiệu cảnh báo gan quá tải dễ bị bỏ qua

Không ít người có các biểu hiện liên quan đến gan nhưng lại chủ quan, cho rằng đó chỉ là vấn đề tiêu hóa hay da liễu. Một số dấu hiệu thường gặp có thể kể đến như:

- Mệt mỏi kéo dài, uể oải không rõ nguyên nhân.

- Da nổi mụn, phát ban hoặc sạm màu.

- Đầy hơi, khó tiêu, táo bón.

- Miệng và cơ thể có mùi khó chịu.

- Tăng cân mất kiểm soát, đặc biệt là vùng bụng.

Những biểu hiện này thường không rầm rộ, xuất hiện rải rác nên rất dễ bị bỏ qua. Đến khi phát hiện thì bệnh đã tiến triển nặng, nguy cơ biến chứng thành xơ gan, suy gan, thậm chí ung thư gan.

5 nguyên tắc “vàng” để gan đỡ quá tải trong mùa tiệc

Để vừa có thể tham gia các cuộc vui, vừa giảm bớt gánh nặng cho gan, THS.BS.CKI Nguyễn Vũ Quang, bác sĩ khoa Ngoại Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn khuyến cáo mỗi người nên chủ động điều chỉnh thói quen sinh hoạt, đặc biệt là trong giai đoạn cao điểm cuối năm.

Thứ nhất, kiểm soát số lượng và tốc độ uống: Không nên uống liên tục trong thời gian ngắn. Uống chậm, giãn thời gian giữa các ly giúp gan có thêm thời gian chuyển hóa cồn. Tốt nhất nên đặt ra giới hạn cho bản thân và kiên trì thực hiện.

Thứ hai, không uống rượu bia chung với thuốc hoặc nước ngọt: Sự kết hợp này có thể làm tăng độc tính với gan, khiến gan phải “xử lý” nhiều chất cùng lúc, dễ gây tổn thương tế bào gan.

Thứ ba, không uống khi bụng rỗng: Uống rượu bia lúc đói khiến cồn hấp thu nhanh hơn vào máu, làm gan phải hoạt động gấp rút, tăng nguy cơ sốc cồn, hạ đường huyết.

Thứ tư, uống đủ nước: Nước giúp hỗ trợ quá trình đào thải cồn và các chất chuyển hóa, giảm bớt áp lực cho gan và thận. Nên uống nước lọc xen kẽ trong các bữa tiệc.

Thứ năm, duy trì chế độ ăn lành mạnh: Tăng cường thực phẩm giàu chất xơ, vitamin A, C, E như rau xanh, trái cây tươi; hạn chế thức ăn chiên xào, nhiều dầu mỡ. Đây là trợ thủ đắc lực giúp gan phục hồi sau những bữa ăn nặng nề.