Trong khi các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc như BYD, Nio hay Geely đã quen với chu kỳ phát triển xe mới chỉ trong vòng 18-20 tháng, thì các đối thủ phương Tây trước đây thường mất hơn 4 năm để hoàn thiện một mẫu xe. Tuy nhiên, điều đó đang thay đổi chóng mặt.
Ford mới đây đã bắt tay với Renault để sản xuất xe điện cỡ nhỏ tại châu Âu, sau khi hãng xe Pháp rút ngắn thời gian phát triển mẫu xe mới xuống dưới 2 năm. Volkswagen cũng cắt giảm 30% chu kỳ phát triển xe điện mới tại Trung Quốc. Nissan, hợp tác với Dongfeng, đã cho ra mắt mẫu xe điện N7 giá dưới 20.000 USD tại Trung Quốc chỉ sau 2 năm phát triển, và chuẩn bị xuất khẩu sang các thị trường khác từ năm tới.
Jérémie Papin, CFO Nissan cho hay: “Phát triển nhanh là yếu tố sống còn. Đó cũng là cách để tạo ra một chiếc xe có chi phí cạnh tranh, với ít thời gian thiết kế đồng nghĩa với chi phí kỹ thuật giảm mạnh.”
Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận có một “khoảng thời gian không thể rút gọn” đó là khoảng 12 tháng khi chuyển từ thiết kế số sang sản xuất vật lý.
Các nhà điều hành ngành xe khẳng định rằng thay vì trông chờ vào công nghệ, yếu tố giúp các hãng Trung Quốc vượt trội là tư duy linh hoạt và văn hóa làm việc theo hướng “mạnh dạn chấp nhận rủi ro”. Đó là điều mà các hãng xe phương Tây đang phải học.
Renault là ví dụ điển hình. Mẫu xe điện Twingo hoàn toàn mới của hãng, dự kiến ra mắt năm 2026, được phát triển chỉ trong 21 tháng, với 45% linh kiện đến từ Trung Quốc và phần lớn quy trình thiết kế thực hiện tại Trung tâm Phát triển Trung Quốc đặt tại Thượng Hải. Đội ngũ 150 kỹ sư địa phương giúp quá trình từ ý tưởng đến hiện thực rút ngắn đáng kể.
Vittorio d’Arienzo, giám đốc bộ phận xe điện Renault Ampere, chia sẻ: “Ở châu Âu, chỉ riêng việc liên hệ nhà cung ứng để lấy linh kiện mẫu đã mất 1-3 tháng. Còn ở Trung Quốc, họ làm ngay tại chỗ, rút ngắn một nửa thời gian.”
Renault còn triển khai song song nhiều giai đoạn, vừa thiết kế, vừa xây dựng dây chuyền lắp ráp tại Slovenia. Khi không hài lòng với thiết kế tay nắm cửa, nhóm kỹ sư lập tức nhắn tin qua WhatsApp cho đối tác Trung Quốc để thay đổi, không qua hàng loạt cấp quản lý như truyền thống.
Nhờ vậy, Renault kỳ vọng mẫu Dacia Hipster, sử dụng cùng nền tảng với Twingo, sẽ được phát triển chỉ trong 16 tháng .
Để đạt được tốc độ như vậy, nhiều hãng phải từ bỏ cách làm cũ. Thay vì thiết kế mọi linh kiện mới từ đầu, họ chọn dùng lại những gì có sẵn từ nhà cung ứng. Điều này đồng nghĩa với việc phải đánh đổi một phần quy trình kiểm định chất lượng truyền thống.
Các chuyên gia cảnh báo rằng khi phần mềm ngày càng quan trọng trong thiết kế ô tô, các hãng phải học cách “chấp nhận sửa sai sau khi ra mắt”, giống như các công ty công nghệ.
Các hãng xe Trung Quốc, mới nổi và không bị ràng buộc bởi quy trình cồng kềnh, chấp nhận rút ngắn các bài kiểm tra độ bền. Theo AlixPartners, các nhà sản xuất EV Trung Quốc chỉ thử nghiệm độ bền ở mức trung bình 600.000 km mỗi xe, trong khi các hãng phương Tây thường yêu cầu tới 3 triệu km trước khi phê duyệt sản xuất hàng loạt.
Họ cũng sẵn sàng tung ra xe với phần mềm chưa hoàn thiện, sau đó cập nhật qua internet (OTA), trái ngược với các hãng truyền thống vốn đợi mọi lỗi được khắc phục hoàn toàn mới dám ra mắt.
Với giá thành thấp, tốc độ ra mắt nhanh và khả năng cải tiến phần mềm linh hoạt, các hãng xe Trung Quốc đang ngày càng lấn lướt ở thị trường toàn cầu. Mẫu xe điện giá rẻ dưới 20.000 USD đang trở thành “vũ khí chiến lược” mà Trung Quốc sử dụng để tấn công thị trường châu Âu, châu Á và Mỹ Latinh.
Trong khi đó, các hãng phương Tây không chỉ chuyển hướng sang số hóa quy trình thiết kế mà còn phải thay đổi toàn diện văn hóa làm việc từ cấu trúc tổ chức, quy trình phê duyệt, đến tư duy chấp nhận rủi ro.
Laurence Noël, giám đốc toàn cầu ngành ô tô tại Capgemini, nói: “Nếu mất 5 năm để phát triển một mẫu xe, khi nó ra thị trường, bạn đã chết rồi.”
Trong bối cảnh thị trường xe điện toàn cầu ngày càng cạnh tranh khốc liệt, không ai còn thời gian để do dự. François Provost, CEO Renault, cho biết: “Chúng ta cần cú hích đủ mạnh để có thể cạnh tranh với các hãng Trung Quốc ngay trên đất châu Âu.”
Tham khảo FT