27/12/2025 13:00

Sóng gió Trung - Mỹ sau báo cáo Trung - Ấn

Quan hệ Trung - Ấn đang trên đà cải thiện thì tuần này Lầu Năm Góc nhận định: Sự ngờ vực lẫn nhau gần như chắc chắn sẽ hạn chế quan hệ giữa hai nước.

Nhận định trên được nêu trong báo cáo thường niên của Bộ Quốc phòng Mỹ gửi Quốc hội nước này về các diễn biến an ninh và quân sự liên quan Sóng gió Trung - Mỹ sau báo cáo Trung - Ấn - Ảnh 2. Ông Trump: 'Mỹ để mất Ấn Độ và Nga vào tay Trung Quốc'ĐỌC NGAY

Trung Quốc và Ấn Độ đã có những bước đi nhằm ổn định quan hệ kể từ năm ngoái. Hai bên đã tháo gỡ bế tắc tại khu vực biên giới. Hồi tháng 8, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã có chuyến thăm Trung Quốc đầu tiên sau 7 năm.

Đến tháng 10, các chuyến bay thẳng giữa hai nước được nối lại sau hơn 5 năm gián đoạn. Quan hệ Trung - Ấn được cải thiện trong bối cảnh cả hai quốc gia đều chịu tác động từ cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng.

Tuy nhiên, báo cáo thường niên của Lầu Năm Góc nhận định: "Trung Quốc có thể đang tìm cách tận dụng việc căng thẳng hạ nhiệt dọc theo Đường Kiểm soát thực tế (LAC) giữa Trung Quốc và Ấn Độ để ổn định quan hệ song phương và ngăn chặn việc làm sâu sắc mối quan hệ Mỹ - Ấn. Tuy nhiên, Ấn Độ có lẽ vẫn hoài nghi về những hành động và động cơ của Trung Quốc".

Báo cáo cho rằng sự ngờ vực lẫn nhau kéo dài cùng với nhiều yếu tố gây căng thẳng khác "gần như chắc chắn sẽ hạn chế quan hệ song phương".

Ấn Độ và Trung Quốc đang có những bước đi nhằm thúc đẩy thương mại song phương và kết nối giao thông sau nhiều năm căng thẳng, nhưng tranh chấp cốt lõi xoay quanh đường biên giới ở dãy Himalaya vẫn chưa tìm được lời giải.

Bà Alka Acharya, giám đốc danh dự của Viện Nghiên cứu Trung Quốc tại New Delhi, nhận định những diễn biến tích cực gần đây là bước tiến đáng hoan nghênh trong việc cải thiện quan hệ song phương, song không nên bị thổi phồng quá mức.

"Quan hệ hai nước rõ ràng đang trên đà cải thiện, và chúng ta đã chứng kiến một loạt biện pháp đáng chú ý được triển khai dồn dập" - bà Acharya nói.

Tuy nhiên, bà lưu ý: "Khi một mức độ tương tác bình thường tối thiểu được khôi phục, đà tiến triển tất yếu sẽ chậm lại". Theo bà, những bước đi tiếp theo sẽ phụ thuộc vào các cuộc đối thoại được tiến hành ở cấp cao nhất, qua đó cho thấy mức độ đồng thuận đã hình thành đến đâu kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gây sức ép lên các nước bằng thuế quan.

Bất chấp quan hệ cải thiện, Ấn Độ đang chi hàng trăm triệu USD để xây dựng đường sá, đường hầm và các đường băng ở dãy Himalaya, khi nước này chuẩn bị cho khả năng xảy ra một cuộc đối đầu trong tương lai với Trung Quốc, theo báo Wall Street Journal.

Cuộc đụng độ đẫm máu giữa Ấn Độ và Trung Quốc hồi năm 2020, khiến binh sĩ hai bên thiệt mạng, đã phơi bày một điểm yếu đáng báo động dọc theo đường biên giới tranh chấp dài khoảng 3.500km - một ranh giới mơ hồ được gọi là LAC.

Trong khi Trung Quốc suốt nhiều thập kỷ đã xây dựng mạng lưới đường sắt và đường bộ rộng lớn dọc các khu vực biên giới thì Ấn Độ lại làm rất ít trong việc phát triển các cơ sở hạ tầng cần thiết cho quân đội di chuyển trong những vùng núi hiểm trở.

Khi giao tranh bùng nổ vào năm 2020, Bắc Kinh có thể điều quân tiếp viện tới chỉ trong vài giờ. Ngược lại, Ấn Độ phải mất tới một tuần để đưa thêm lực lượng đến nơi, do hệ thống đường sá gồ ghề hoặc gần như không tồn tại.

"Đó là sự thay đổi tư duy mang tính bước ngoặt. Chúng tôi nhận ra rằng cần phải thay đổi toàn bộ cách tiếp cận" - thiếu tướng Amrit Pal Singh, cựu chỉ huy phụ trách hậu cần tác chiến tại khu vực Ladakh ở phía bắc - nơi có những đoạn biên giới nhạy cảm nhất của Ấn Độ với Trung Quốc, cho biết.

Các quan chức chỉ ra mục tiêu của Ấn Độ không phải là bắt kịp quá trình xây dựng hạ tầng quy mô khổng lồ của Trung Quốc, mà là tạo ra mức độ răn đe đủ lớn để khiến bất kỳ hành động lấn tới nào tiếp theo của Trung Quốc cũng phải trả giá đắt hơn.

Căng thẳng về Đài Loan

Ngày 26-12, Bộ Ngoại giao Trung Quốc công bố áp các biện pháp trừng phạt, trong đó có đóng băng tài sản và cấm nhập cảnh, nhắm vào 10 cá nhân và 20 công ty quốc phòng Mỹ liên quan đến các thương vụ bán vũ khí cho Đài Loan. Tuần trước Mỹ thông báo bán số vũ khí trị giá 11,1 tỉ USD cho Đài Loan, là gói vũ khí lớn nhất từ trước đến nay, khiến Bắc Kinh nổi giận.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc nhấn mạnh: "Vấn đề Đài Loan là cốt lõi trong các lợi ích cốt lõi của Trung Quốc và là lằn ranh đỏ đầu tiên không thể vượt qua trong quan hệ Trung - Mỹ. Bất kỳ hành động khiêu khích nào vượt qua lằn ranh về vấn đề Đài Loan đều sẽ vấp phải phản ứng mạnh từ Trung Quốc".

Trung Quốc liên tiếp chỉ trích Mỹ: Tố can thiệp quan hệ Trung - Ấn và vấn đề Đài Loan

Trung Quốc ngày 25-12 liên tiếp đưa ra những tuyên bố nhắm vào Mỹ, vì cáo buộc can thiệp vào mối quan hệ Trung - Ấn và vấn đề Đài Loan.