Sống đến 100 tuổi - bí mật của 'vùng xanh' - Kỳ 5: Bí quyết y học trường thọ 3.0 của Peter Attia
18:01 26/02/2025
Ông Nick Heil, biên tập viên tạp chí Outside (Mỹ), bắt đầu suy nghĩ nghiêm túc về sự trường thọ vào ngày con gái đầu lòng ra đời. 10h20 tối 10-3-2023 trong phòng sinh bệnh viện, ông đứng bên giường nắm chặt tay vợ.
BS Peter Attia (phải) và nam diễn viên Chris Hemsworth trong phòng xông hơi - Ảnh: honehealth.com
Một sinh linh nhỏ bé cất tiếng khóc chào đời. Ở tuổi 56, lần đầu tiên ông được làm cha. Nhìn khuôn mặt tím tái của bé ông mong muốn giữ gìn từng phút giây khỏe mạnh mà mình đang tận hưởng.
Tập thể dục không chỉ làm trì hoãn cái chết mà còn ngăn ngừa suy giảm nhận thức và thể chất tốt hơn bất kỳ biện pháp can thiệp nào.
BS PETER ATTIA
Y học 3.0 ngăn ngừa bệnh mãn tính từ sớm
Khi đưa vợ con về nhà, ông nhận ra trung tâm cuộc sống gia đình bây giờ chính là con gái mới sinh. Với quan niệm sống mới trong đầu, ông tìm đọc tác phẩm Sống lâu hơn: Khoa học và nghệ thuật của tuổi thọ của tác giả - bác sĩ y khoa Peter Attia viết chung với Bill Gifford - biên tập viên tạp chí Outside.
Sách dày 496 trang, bán chạy như tôm tươi, xuất bản chưa đầy một năm đã bán được hơn 1,5 triệu bản.
BS Attia (51 tuổi) hiện là ngôi sao đang lên trong những người có ảnh hưởng thuộc lĩnh vực tự cải thiện bản thân. Chỉ riêng trên Instagram, ông đã có hơn 1 triệu người theo dõi.
Bản thân ông là một vận động viên nghiệp dư rất nghiêm túc. Trong môn quyền anh, ông đã từng thi đấu ở cấp độ tuyển trẻ. Sau đó ông chuyển sang các môn thể thao sức bền, đạp xe và bơi lội.
Năm 2005, ông đã bơi từ đảo Catalina đến Los Angeles trên chặng đường dài 32km trong 10 tiếng 34 phút. Gần đây ông tập trung đi bộ đường dài với ba lô nặng trên lưng (ba lô thường nặng từ 22kg trở lên).
BS Attia xác định bí quyết sống thọ chính là ngăn ngừa bệnh mãn tính từ sớm chứ không để rơi vào cảnh "trời kêu ai nấy dạ". Ông cho rằng biện pháp ngăn ngừa suy giảm tuổi thọ tốt nhất là kết hợp giữa tập thể dục, lối sống (dinh dưỡng, giấc ngủ...) và dịch vụ chăm sóc sức khỏe cá nhân mà ông gọi là y học 3.0.
Ở giai đoạn y học 1.0, phương pháp điều trị y tế chủ yếu dựa trên phát hiện và điều trị bệnh bằng các công cụ tương đối đơn giản và quan sát lâm sàng. Giai đoạn này diễn ra trước khi có những tiến bộ đáng kể về công nghệ, chẩn đoán và phương pháp điều trị.
Y học 2.0 xuất hiện trong thế kỷ 20 với thử nghiệm lâm sàng quy mô lớn, các công nghệ hình ảnh như chụp MRI và CT, phương pháp tiếp cận chăm sóc sức khỏe có hệ thống và khoa học hơn, qua đó tiến đến sự
Bản thân BS Peter Attia cũng tập thể lực hằng ngày - Ảnh: brainflow.co
Tập luyện để giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer
BS Peter Attia đến với lĩnh vực sống thọ bằng con đường khá quanh co. Ông lớn lên ở Toronto, cha mẹ là dân Ai Cập nhập cư vào Canada. Khi còn nhỏ ông đã bị một người không phải là người trong gia đình lạm dụng về thể chất và tình dục. Ở tuổi thiếu niên, ông tập đấm bốc để vượt qua chấn thương tâm lý.
Quá khứ của ông đã thúc đẩy ông theo con đường y khoa. Lúc là sinh viên tại Đại học Queen (Canada), ông làm tình nguyện viên tại một cơ sở dành cho trẻ em bị ngược đãi.
Tại Mỹ, sau khi tốt nghiệp Trường Y khoa Đại học Stanford, ông làm việc năm năm ở Bệnh viện Johns Hopkins về phẫu thuật tổng quát rồi tiếp tục dành hai năm làm nghiên cứu viên về phẫu thuật ung thư tại Viện Ung thư quốc gia Mỹ.
Trong thời gian này ông nghiên cứu các liệu pháp miễn dịch cho bệnh ung thư hắc tố. Nghiên cứu này đã khơi dậy mối quan tâm của ông về tuổi thọ.
Ông rời ngành y nhận việc tại Công ty McKinsey & Company, công ty tư vấn về quản lý tại New York. Với năng khiếu toán học, đây là nơi ông phát triển hệ thống tư duy liên quan đến khuôn khổ, rủi ro và xác suất, các yếu tố sau này trở thành nền tảng cho phương pháp tiếp cận y học 3.0 của ông.
Một thời gian sau ông quay lại ngành y, mở phòng khám từ xa tại nhà và một cơ sở thể dục tại Austin (bang Texas).
Trong cuộc trò chuyện với biên tập viên Nick Heil, ông giải thích: "Chúng ta không nói đến việc tạo ra những linh hồn bất tử, những người ở độ tuổi 80 trông giống như người 20 tuổi. Đó là khoa học viễn tưởng.
Nhưng chúng ta có thể 80 tuổi với cơ thể khỏe mạnh của người 60 tuổi". Một nhân vật đang tập luyện theo y học 3.0 của BS Attia là nam diễn viên Chris Hemsworth (39 tuổi), người từng thủ vai Thần Sấm trong bộ phim Thor: Tình yêu và sấm sét khởi chiếu vào mùa hè năm 2022.
Theo trang Hone Health, BS Attia đã chỉ định cho Hemsworth làm hàng loạt xét nghiệm di truyền. Kết quả cho thấy Hemsworth có hai bản sao của gene APOE4. Theo Viện Lão khoa quốc gia (Mỹ), người mang hai bản sao của gene này trong tương lai có xu hướng mắc bệnh Alzheimer cao từ 8-10 lần hơn người bình thường.
BS Attia tin rằng nếu thay đổi lối sống đúng đắn, Hemsworth có thể giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer xuống mức thấp nhất.
Ông giải thích: "Mục tiêu của y học 3.0 không phải là điều trị để bệnh nhân khỏi bệnh, loại bỏ khối u với hy vọng điều tốt lành nhất sẽ xảy ra, mà là ngay từ đầu ngăn ngừa khối u xuất hiện và lan rộng, hoặc để tránh cơn đau tim đầu tiên xuất hiện hoặc chuyển hướng tránh đường dẫn đến bệnh Alzheimer".
Ông đã đưa Hemsworth vào phòng xông hơi khô với nhiệt độ cực cao. Theo BS Attia, tiếp xúc với nhiệt độ cao (cả nóng và lạnh) mang lại nhiều lợi ích. Ông cũng chủ trương nhịn ăn để ngăn ngừa bệnh.
Nhịn ăn có thể gia tăng khả năng chịu đưng căng thẳng, tăng tuổi thọ và giảm nguy cơ mắc các bệnh như ung thư và béo phì. Biện pháp nhịn ăn được áp dụng tùy theo người, phù hợp nhất là người có nhiều cơ bắp để dự phòng hoặc người có hơn 35% mỡ cơ thể đang muốn giảm cân.
Hemsworth đã thường xuyên tập nâng cao thể lực. Anh không chỉ muốn cơ bắp đẹp hơn mà còn muốn luôn khỏe mạnh và cường tráng khi về già. BS Attia nhận xét nếu muốn sống lâu, Hemsworth cần đưa luyện tập sức bền trở thành thói quen.
Ông kết luận một thói quen cân bằng giữa rèn luyện thể lực, tính bền bỉ và duy trì sức khỏe là chìa khóa chuẩn bị cho cuộc sống khỏe mạnh ở tuổi 100.
BS Peter Attia kể rằng một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong nghề nghiệp của ông là lúc ông phát hiện các cụ già sống lâu trăm tuổi có thể sống thọ vì cấu trúc di truyền của họ có xu hướng ngăn ngừa các bệnh mãn tính từ sớm.
Họ qua đời vì những nguyên nhân cũng như mọi người, tuy nhiên cái chết đến với họ trễ hơn. Ông không tin họ sống thọ vì sống trong "vùng xanh" hay ăn uống theo chế độ đặc biệt. Ông lưu ý: "Mọi người cứ thích kể lể về cách sống theo bí quyết của những người sống lâu trăm tuổi. Điều này không đúng".
*****************
Tuổi thọ đã trở thành xu hướng chính trong học thuật trong những năm gần đây. Quan niệm cho rằng khoa học có thể giúp con người trẻ mãi không già đã thu hút nhiều doanh nghiệp khắp nước Mỹ đầu tư vì họ xem đây là lĩnh vực làm ăn béo bở.
>> Kỳ tới: Chạy đua tìm thuốc sống lâu trăm tuổi
Sống đến 100 tuổi - bí mật của 'vùng xanh' - Phương thuốc 'chậm già' của TS David Sinclair
Người sống càng thọ càng có nhiều khả năng mắc chứng bệnh nào đó liên quan đến tuổi tác. Để tránh chuyện này xảy ra sớm, một số nhà khoa học đã nghĩ cách sao cho già chậm lại (làm chậm quá trình lão hóa).
Người đàn ông ở Quảng Nam livestream trên Facebook cá nhân thông tin sai sự thật liên quan đến vận động viên đua thuyền chết đuối, bị xử phạt 7,5 triệu đồng.
Giải thưởng hướng tới tôn vinh những giá trị mà công nghệ mang đến cho cuộc sống; truyền cảm hứng sáng tạo, khơi dậy niềm tự hào về những thành tựu đột phá của công nghệ Việt.
Việc Nhà Trắng tuyên bố sẽ kiểm soát việc tổ chức báo chí nào được phép đi theo ông Trump trong các khu vực riêng tư đang gây tranh cãi về tự do báo chí ở Mỹ.
Cộng đồng thân thiện, văn minh tại không chỉ mang đến cuộc sống an toàn, tạo cảm giác thuộc về cho cư dân, mà còn là yếu tố quan trọng tạo nên sức hấp dẫn, gia tăng giá trị của bất động sản trong khu vực.