
Con tin Nimrod Cohen (giơ tay chào) bước xuống từ trực thăng quân sự Israel tại bãi đáp của Trung tâm Y tế Ichilov Sourasky ở Tel Aviv - Ảnh: AFP
Sau hơn hai năm bị giam cầm, ngày 13-10 vừa qua đã trở thành một dấu mốc đầy xúc động: những con tin Israel còn sống sót cuối cùng đã được trả tự do, trở về trong vòng tay gia đình sau hành trình dài đằng đẵng của đau thương và tuyệt vọng.
Tuy nhiên đằng sau những cái ôm nghẹn ngào là những câu chuyện khiến người nghe phải lặng người - về sự cô lập, tra tấn, và những ám ảnh sẽ còn theo họ đến suốt đời.
Theo truyền thông Israel, hầu hết 20 con tin được thả trong đợt cuối này đều là binh sĩ hoặc bị Hamas coi là có liên hệ với quân đội, khiến họ phải chịu đựng điều kiện giam giữ đặc biệt khắc nghiệt.

Con tin Eitan Horn bước xuống từ trực thăng quân sự Israel, tại bãi đáp của Trung tâm Y tế Ichilov Sourasky ở Tel Aviv - Ảnh: AFP
Theo tờ Times of Israel, trường hợp của anh Avinatan Or là một trong những bi kịch gây chấn động nhất. Suốt 738 ngày, anh sống trong một thế giới không người, không ánh sáng, không âm thanh quen thuộc - chỉ có bóng tối tuyệt đối và sự cô lập.
Anh cho biết anh bị giam giữa lòng Dải Gaza, trong điều kiện thiếu thốn khắc nghiệt. Có nhiều ngày anh bị bỏ đói, đến mức bây giờ cơ thể chỉ còn da bọc xương, yếu ớt đến nỗi chính gia đình cũng khó lòng nhận ra anh vào khoảnh khắc đoàn tụ.
Dù vậy, yêu cầu đầu tiên của anh Avinatan sau khi được tự do không phải là thức ăn, không phải là một chiếc giường ấm, mà là được ở một mình với bạn gái, cô Noa Argamani, cũng là một con tin vừa được thả.

Anh Avinatan Or được đưa đến Bệnh viện Beilinson, thuộc Trung tâm Y tế Rabin ở Petah Tikva, miền trung Israel vào ngày 13-10 - Ảnh: AFP
Trong khi đó, anh Matan Angrest, một cựu quân nhân từng phục vụ trong Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), kể lại những ký ức không thể quên trong những tháng đầu bị bắt.
Anh cho biết mình bị đánh đập dã man, bị giam dưới những hầm tối không ánh sáng, liên tục chịu đựng tra tấn tinh thần, lúc nào cũng có người giám sát.
Mẹ anh, bà Anat Angrest, nghẹn ngào nói: "Chúng đã nói với các con tin rằng Israel đã bỏ rơi họ. Rằng Hamas sẽ chiếm lấy đất nước...".
Dưới những đợt không kích khốc liệt, giữa khói bụi và tiếng sập nhà liên hồi, anh Matan từng nghĩ mình không thể sống sót. Nhưng bằng một nghị lực phi thường, anh đã vùng vẫy giữa đống đổ nát để giữ lấy sự sống.

Bức ảnh anh Matan Angrest trong chiến dịch kêu gọi và nỗ lực giải cứu con tin hồi tháng 6 - Ảnh: AFP
Ngoài ra, nhiều con tin chia sẻ rằng họ hoàn toàn đánh mất cảm giác về thời gian, đơn cử như trường hợp của anh Elkana Bohbot, người bị xích dưới hầm suốt nhiều tháng trời - không ngày, không đêm, chỉ có bóng tối và sự im lặng đến rợn người.
Giữa đêm dài vô tận đó, trong tâm trí anh Bohbot vẫn cháy sáng một mốc thời gian không thể lãng quên: ngày cưới của anh. Vào ngày ấy, anh đã van xin được tắm - một điều tưởng chừng nhỏ bé, nhưng cũng không dễ dàng được đáp ứng.
Truyền thông Israel đưa tin cho biết nhiều người thân của các con tin cũng chia sẻ rằng Hamas từng gí súng vào đầu các con tin, yêu cầu họ hợp tác quay video tuyên truyền. Nếu từ chối, họ sẽ bị đe dọa giết hoặc đánh đập.
Hiện tại, chính quyền Israel đang khẩn trương thu thập lời khai và chứng cứ từ các cựu con tin vừa trở về.
Đây không chỉ là những mảnh ghép quan trọng phục vụ các hoạt động quân sự và phản ứng an ninh - mà còn là cơ sở pháp lý để trả lại công lý và bù đắp cho những gì họ đã chịu đựng.
Hỗ trợ phục hồi và tái hòa nhập
Sau 2 năm bị giam giữ, 20 con tin đã trở về Israel để bắt đầu quá trình phục hồi sức khỏe và tái hòa nhập xã hội. Hiện tình trạng sức khỏe chi tiết của họ chưa được công bố.
Một số người được thả trước đó gầy yếu, kiệt sức, với nhiều vấn đề y tế và tâm lý phức tạp. Bộ Ngoại giao Israel cho biết cũng có trường hợp thương tổn nghiêm trọng, như anh Alon Ohel, người đã bị mất thị lực một mắt.
Theo báo Guardian, ngày 13-10, các con tin đã được bàn giao cho Hội Chữ thập đỏ tại Gaza rồi đưa về căn cứ quân sự Re'im để đoàn tụ gia đình và khám sức khỏe ban đầu. Nếu cần, họ sẽ được chuyển đến các bệnh viện lớn như Sheba, Ichilov hoặc Rabin.
Mỗi con tin được chăm sóc bởi đội ngũ chuyên gia đa ngành, đồng thời gia đình cũng được hỗ trợ tại bệnh viện. Chính phủ Israel đã chuẩn bị quà chào đón gồm thư tay của Thủ tướng Benjamin Netanyahu và phu nhân Sara, quần áo, thiết bị cá nhân, laptop và điện thoại di động.
Các chuyên gia chăm sóc nhấn mạnh rằng quá trình phục hồi là một hành trình dài, có thể kéo dài nhiều tháng, thậm chí nhiều năm, với những biến chứng có thể phát sinh trong tương lai.
