
Sữa chua có thật sự gây rối loạn đường ruột như tin đồn trên mạng?
Gần đây mạng xã hội xuất hiện các thông tin cho rằng việc ăn sữa chua - kể cả khi kết hợp với trái cây và hạt như hạt chia - không tốt như đa số người quan niệm, mà ngược lại có thể gây rối loạn đường ruột, làm tăng viêm và gây đầy hơi.
Tuy nhiên theo trang Foodfacts.org, tổng hợp các nghiên cứu hiện có cho thấy không có bằng chứng rằng sữa chua gây hại cho đường ruột ở đa số người, thậm chí các sản phẩm sữa lên men còn giúp hỗ trợ hệ vi sinh và tiêu hóa.
Bác bỏ thông tin vô căn cứ
Theo Foodfact.org, tuyên bố “sữa gây rối loạn đường ruột” nghe có vẻ thuyết phục vì nó dựa trên hai thực tế thường thấy.
Thứ nhất, viêm là một thuật ngữ rất rộng - bao gồm các phản ứng miễn dịch cấp tính, viêm chuyển hóa mức độ thấp, các vấn đề về hàng rào ruột, bùng phát da, thậm chí đau khớp. Thứ hai, rất nhiều người gặp phải tình trạng khó tiêu.
Do đó khi một người sáng tạo nội dung liên kết hai yếu tố đó và chỉ ra một thực phẩm thuộc loại sữa, điều đó tạo cảm giác thuyết phục dù bằng chứng khoa học rất hạn chế.
Để giải mã, theo các phân tích lâm sàng và thử nghiệm đối chứng, sản phẩm từ sữa - bao gồm sữa chua - nhìn chung không làm tăng các dấu hiệu viêm, và trong một số trường hợp còn giúp cải thiện chỉ số sức khỏe ở người thừa cân hoặc có nguy cơ chuyển hóa.
Các chuyên gia lưu ý, chỉ những người không dung nạp lactose hoặc dị ứng protein sữa mới gặp triệu chứng tiêu hóa, do đó tuyên bố này không thể được áp dụng cho toàn bộ người tiêu dùng.
Thậm chí, nhiều nghiên cứu về sữa chua lên men cũng ghi nhận lợi khuẩn không gây tổn hại hệ ruột và có thể tăng đa dạng vi sinh đường ruột.
Sự thật về sự kết hợp sữa chua - hạt chia
Ngoài ra mạng xã hội còn xuất hiện một số ý kiến còn ngụ ý rằng thêm hạt chia vào sữa chua không đủ tạo thành bữa sáng “tốt cho ruột” như quan niệm thường thấy. Tuy nhiên theo các chuyên gia dinh dưỡng, hiện không có bằng chứng nào cho thấy sự kết hợp này là có hại.
Ngược lại, chuyên gia cho biết sự kết hợp giữa lợi khuẩn trong sữa chua và chất xơ hòa tan từ hạt chia có thể tạo hiệu ứng synbiotic - lợi khuẩn và “thức ăn” của chúng cùng hoạt động, hỗ trợ tiêu hóa.
Trong đó sữa chua cung cấp protein, canxi dễ hấp thu và lợi khuẩn; hạt chia giàu chất xơ, omega-3 ALA và khoáng chất. Khi ăn cùng, chất xơ từ hạt chia giúp nuôi lợi khuẩn, thúc đẩy sản xuất các axit béo chuỗi ngắn có lợi cho ruột và tăng cảm giác no.
Các chuyên gia xác nhận dù hạt chia có chứa phytate (chất có thể giảm hấp thu khoáng chất), nhưng lượng hạt chia mà người dùng thông thường chỉ rơi vào khoảng 1-2 muỗng, không đủ gây tác động đáng kể. Do đó canxi từ sữa chua vẫn được hấp thu tốt, và việc ngâm hạt chia cũng đã làm giảm nhẹ chất phytate.
Chuyên gia hướng dẫn cách kết hợp lý tưởng
Một cách đơn giản để thưởng thức sữa chua và hạt chia là trộn 1-2 muỗng hạt chia vào khoảng 3/4 đến 1 cốc sữa chua, để hỗn hợp nghỉ 10-15 phút cho hạt nở rồi thêm trái cây hoặc gia vị tùy thích. Nếu muốn vị ngọt nhẹ, có thể dùng một chút mật ong.
Sự kết hợp này tạo ra món ăn giàu protein và chất xơ, giúp no lâu và duy trì năng lượng ổn định.
Đối với những người không dung nạp lactose hoặc ăn chay có thể thay thế bằng sữa chua không lactose hoặc sữa chua thực vật có bổ sung canxi và lợi khuẩn.
Việc thêm các loại trái cây như dâu, kiwi hoặc táo giúp tăng polyphenol và vitamin, đồng thời nên điều chỉnh khẩu phần tùy theo khả năng tiêu hóa của mỗi người để đạt hiệu quả tốt nhất.