Tay lái mới và bài học an toàn - Kỳ 4: Hãy học lái xe bằng trái tim

14:30 13/12/2025

Nhiều người có thể học lái xe nhưng để cả đời lái an toàn mới là chuyện khó. Điều khiển chiếc xe không chỉ là kỹ thuật cầm vô lăng, chân ga, chân thắng mà còn bằng cả khối óc và con tim.

Xe khách vượt ẩu, ép xe con ngược chiều rất nguy hiểm

Đức tính cẩn thận, yêu thương con người, kết hợp với ý thức học hỏi, rút kinh nghiệm sau mỗi chuyến đi về sẽ là liều thuốc để

Lái xe ý thức đi đúng làn đường của mình - Ảnh: T.N.V.

Lái xe bằng con tim, khối óc

Là lái xe nhiều năm, từng chạy thuê cho hơn 20 đầu xe từ xe tải, xe container cho đến xe khách để kiếm cơm nuôi vợ con qua ngày, tôi luôn sợ những sơ sẩy, chỉ cần một va quẹt nhỏ thì chỉ có nước "nhổ răng mà đền" chứ chưa nói đến tai nạn lớn hơn. 

Nhiều chủ xe hối thúc: "Tăng ga lên! Chạy vậy bao giờ cho tới?". Tôi đều có lý do này nọ để né tránh và luôn đặt mình trong trạng thái tập trung cao nhất. Tôi nghĩ cho dù cái mạng tài xế nghèo rớt mùng tơi của mình chẳng là gì, nhưng hàng mấy chục con người vô tội cả bà già, trẻ con, phụ nữ có thai trong tay mình buộc mình phải cẩn thận.

Máu và nước mắt của biết bao gia đình đã đổ xuống. Bao nhiêu thân thể đã bị không còn nhận ra hình dáng... Vậy mà cánh lái xe vẫn an ủi nhau bằng một câu: Xui xẻo thì phải chịu!

Tay lái mới và bài học an toàn - Kỳ 2: Bị đuổi khỏi ghế láiĐỌC NGAY

Nhiều lái xe mới lần đầu vào đường cao tốc không biết nhìn biển báo làn nào chạy 80 km/h, làn nào chạy 120 km/h. Chỉ nghe phải chạy tốc độ cao chứ chạy chậm sẽ bị phạt thì cắm mắt cắm mũi mà đạp ga. 

Bắt đầu vào đèo dốc quanh co nguy hiểm, người ta đặt liên tục biển cảnh báo nguy hiểm, biển hạn chế tốc độ, có chỗ không được quá 20 km/h..., vậy mà các bác tài cẩn thận cũng chỉ về số 4. Với số này, xe chất lượng cao có thể chạy trên 100 km/h như chơi. Với tốc độ như vậy tất cả trông chờ vào hệ thống phanh hãm, và cầu nguyện thì trời Phật nào phù hộ cho nổi.

Khi tham gia giao thông ở những cung đường lạ, đặc biệt là đường trung du, miền núi, tài xế mới phải hết sức thận trọng, giảm về số thấp ở những con dốc tầm nhìn hạn chế, không thấy chân dốc.

Ai cũng hiểu đạp chân phanh sẽ giúp xe giảm tốc độ và dừng, việc dừng xe này luôn khiến hành khách lao đầu về phía trước. Những lái xe giỏi, họ tác dụng lên bàn đạp phanh một lực vừa đủ để chiếc xe dừng êm ái. Việc dừng xe như vậy, người lái còn gửi gắm cả tình yêu thương mọi người trong đó. Họ lo cho người già, người phụ nữ có thai, trẻ em có thể bị té nhào về phía trước vì cú đạp phanh vô hồn. Như vậy, chỉ là động tác phanh dừng xe, nhưng nhiều lái xe còn phanh bằng trái tim!

Trở lại với những đường cao tốc hiện đại, người lái xe cũng cần phải thay đổi. Văn hóa giao thông là một phạm trù rộng lớn đòi hỏi mỗi lái xe phải có học thức và đào tạo để theo kịp nhu cầu của thời đại mới. Mỗi lái xe phải biết yêu xe và yêu người. Đó là đạo đức, là văn hóa của người lái xe hiện đại. Người ta không thấy thì mình phải thấy, người ta "điên" thì mình phải tỉnh; người ta lái yếu, mình giỏi hơn mình phải biết tránh va chạm!

Thi thoảng, tôi vẫn hình dung lại những ngày đầu chạy thuê, chạy mướn, nắm trong tay mình hàng bao nhiêu sinh mạng. Nhớ những pha mạo hiểm mình đã trải qua và vượt thoát trong gang tấc trước lưỡi hái của tử thần, tôi nghiệm ra rằng: 

Chỉ có cẩn thận, chạy đúng tốc độ, hiểu "tính nết" chiếc xe của mình, cố gắng đọc được cả suy nghĩ, hành động của xe ngược chiều, người và phương tiện giao thông trên đường để đưa ra những pha xử lý chính xác thì tôi mới may mắn còn sống, ngồi đây lành lặn và viết những điều gan ruột từ sâu thẳm lòng mình. Cầu mong may mắn, bình an sẽ đến với tất cả mọi người.

Ngày 16-8-2025, Cục Cảnh sát giao thông, Bộ Công an cho biết: Những trường hợp đã thi sát hạch giấy phép lái xe (GPLX) đạt yêu cầu hoặc thực hiện thủ tục cấp đổi GPLX thành công trên hệ thống đều đủ điều kiện để điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Đây thật sự là tin rất vui với những người có GPLX, nhưng cũng cần thật cẩn thận với nhiều tài xế mới, còn yếu, chưa có kinh nghiệm tham gia giao thông, rất dễ xảy ra tai nạn.

Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải và cơ quan chức năng trên cả nước đã có hàng loạt giải pháp quyết liệt. Nghị định 168 tăng mức phạt lên rất cao hướng đến thay đổi ý thức chấp hành của người tham gia giao thông. Nhiều lái xe bị phạt, bị truy tố, bị tước GPLX... Nhưng để công cuộc kéo giảm tai nạn giao thông mang tính bền vững, lâu dài thì giải pháp gốc rễ phải bắt đầu từ thầy trò trường lái.

Các tài xế mới được qua trường lớp đào tạo bài bản, chỉ cần ý thức mình còn thiếu kinh nghiệm, chưa thể lường hết nguy cơ tiềm ẩn, phải luôn nhắc mình tuân thủ luật giao thông. Họ phải điều khiển phương tiện ở tốc độ kiểm soát được thì mới hạn chế đến mức thấp nhất va chạm và tham gia giao thông có văn hóa.

******************

Tất cả tài xế mới đều qua trường lớp đào tạo bài bản và kỳ thi sát hạch do cảnh sát giao thông trực tiếp giám sát chấm điểm, cấp giấy phép lái xe. Nhưng các vụ tai nạn thảm khốc vẫn diễn ra. Nguyên nhân tai nạn thì nhiều, nhưng gốc rễ vẫn bắt đầu từ đào tạo.

>> Kỳ tới: Lái xe an toàn, cái nôi từ trường lái

Tay lái mới và bài học an toàn - Kỳ 1: Những ngày đầu ôm vô lăng

Những câu chuyện đằng sau tay lái của các bác tài mới luôn có nhiều cung bậc cảm xúc. Háo hức vì được cầm vô lăng với bằng lái mới toanh trong túi nhưng họ cũng phập phồng, căng thẳng vì còn non kinh nghiệm.