Thách thức của Becamex IDC trong thương vụ đấu giá cổ phần lớn nhất lịch sử thị trường chứng khoán

Trong quá khứ, Becamex IDC từng tổ chức hai đợt đấu giá vào năm 2017 và 2018, nhưng cả hai đều không đạt được thành công như kỳ vọng.

Vào ngày 28/4/2025, Tổng Công ty Đầu tư và Phát triển Công nghiệp (Becamex IDC - mã CK: BCM) sẽ tổ chức đấu giá công khai 300 triệu cổ phiếu BCM với giá khởi điểm 69.600 đồng/cổ phiếu. Nếu thương vụ này thành công, đây sẽ trở thành đợt đấu giá cổ phần lớn nhất trong lịch sử thị trường chứng khoán Việt Nam, với số tiền thu về tối thiểu đạt 20.880 tỷ đồng. 

Sự kiện này không chỉ đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với Becamex IDC mà còn thu hút sự chú ý lớn từ cộng đồng đầu tư, từ các nhà đầu tư tổ chức đến nhỏ lẻ. Tuy nhiên, đợt đấu giá này cũng gặp một số thách thức để đấu giá thành công.

Hiện tại, cơ cấu cổ đông của Becamex khá cô đặc với cổ đông lớn nhất là Ủy ban Nhân dân tỉnh Bình Dương đang nắm giữ 987,8 triệu cổ phiếu BCM, tỷ lệ sở hữu là 95,44% cổ phần của Becamex IDC. Sau đợt đấu giá 300 triệu cổ phiếu, tỷ lệ sở hữu của Nhà nước dự kiến sẽ giảm xuống còn khoảng 74%.

Đối với các nhà đầu tư tổ chức, việc mua vào lượng cổ phần đáng kể trong đợt đấu giá này có thể mang lại vị thế cổ đông chiến lược, họ sẽ có tiếng nói quan trọng trong các quyết định của công ty. Tuy nhiên, mức sở hữu này vẫn chưa đủ để kiểm soát toàn bộ các quyết định lớn, do tỷ lệ sở hữu của Nhà nước vẫn còn tới 74%. Điều này đặt ra thách thức cho những nhà đầu tư kỳ vọng giành quyền chi phối Becamex IDC thông qua đợt đấu giá.

Đối với nhà đầu tư nhỏ lẻ, cổ phiếu BCM lại đang ở vùng giá khá cao so với lịch sử của doanh nghiệp. Kết thúc phiên giao dịch ngày 5/3, cổ phiếu BCM đang có giá 75.100 đồng/cp, thế nhưng, EPS năm 2024 của doanh nghiệp chỉ 1.923 đồng, tỷ lệ P/E là 39 lần, đồng thời P/B cũng ở mức trên 3 lần.

Với mức giá khởi điểm 69.600 đồng/cổ phiếu. Điều này có thể khiến nhà đầu tư cá nhân e ngại, bởi mức giá này phản ánh kỳ vọng lớn từ thị trường, nhưng chưa chắc đã tương xứng với hiệu quả hoạt động thực tế của doanh nghiệp.

Xét về tình hình tài chính, tổng tài sản của doanh nghiệp có xu hướng tăng trưởng trong những năm gần đây, cuối năm 2024 ở mức 58.777 tỷ đồng, phản ánh sự mở rộng quy mô hoạt động. Cùng với gia tăng tổng tài sản, tổng nợ phải trả của Becamex IDC cũng tăng, tính đến cuối năm 2024, tổng nợ phải trả của doanh nghiệp là 38.298 tỷ đồng, chiếm 65% tổng tài sản.

Nợ tăng lên của yếu ở nợ vay dài hạn 15.725 tỷ đồng, tăng 52% so với cuối năm 2023, chủ yếu từ phát hành trái phiếu và vay ngân hàng dài hạn để đầu tư các dự án trọng điểm.

Doanh thu thuần năm 2024 giảm 34% đạt 5.195 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 2.310 tỷ đồng, tăng hơn 1% so với năm 2023.

Trong quá khứ, Becamex IDC từng tổ chức hai đợt đấu giá vào năm 2017 và 2018, nhưng cả hai đều không đạt được thành công như kỳ vọng.

Thách thức của Becamex IDC trong thương vụ đấu giá cổ phần lớn nhất lịch sử thị trường chứng khoán- Ảnh 1.

Công trình tiêu biểu nhất của Becamex là thành phố mới Bình Dương, tổng vốn đầu tư khoảng 10 tỷ USD. Thành phố rộng 10 km2, được chia thành các phân khu: trung tâm kinh tế tài chính, khu dân cư và công viên trung tâm.

Theo báo cáo phân tích trước đây của SSI, công ty chứng khoán nhận định Becamex IDC đang có tiềm năng tăng trưởng vượt trội đến từ các dự án. Dự án Thành phố mới Bình Dương với 452 hecta đất thương phẩm với đầy đủ giấy tờ pháp lý, dự kiến sẽ hưởng lợi từ việc điều chỉnh bảng giá đất năm 2025 và cơ sở hạ tầng kết nối, dự kiến mang lại 67.000 tỷ đồng doanh thu cho phần còn lại của dự án. Bên cạnh đó, nhu cầu mạnh mẽ từ cả khách thuê khu công nghiệp và dân cư đảm bảo sự hấp thụ nhanh chóng và tăng giá bền vững.

Liên doanh VSIP (gồm có 14 khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ), với 13.081 hecta đất và vị trí dẫn đầu thị trường phát triển khu công nghiệp. Lợi nhuận dự kiến đạt 1.900 - 2.300 tỷ đồng cho giai đoạn 2025-2026 (với tăng trưởng trung bình đạt 25-30%/năm), được thúc đẩy nhờ các khách thuê chủ chốt có giá trị cao và mở rộng liên tục các dự án mới.

Việc mở rộng KCN Bàu Bàng (bắt đầu cho thuê trước cuối năm 2025) và KCN Cây Trường (bắt đầu cho thuê vào Q1/2026) dự kiến sẽ bổ sung thêm hàng trăm tỷ đồng doanh thu.

Cho năm 2025, SSI dự báo doanh thu Becamex IDC đạt 7.200 tỷ đồng (tăng 40% so với cùng kỳ) nhờ việc bán đất mạnh mẽ và mở rộng khu công nghiệp. Lợi nhuận sau thuế dự kiến đạt 3.600 tỷ đồng (tăng 57,5% so với cùng kỳ), trong đó, VSIP đóng góp 26,4% tăng trưởng lợi nhuận từKCN VSIP 3, VSIP Bắc Ninh II và VSIP Nghệ An II.