Thảm họa cho taxi tự lái từ tai nạn của một con mèo

Cái chết của Kit Kat, chú mèo được người dân quận Mission yêu quý, dưới bánh xe taxi tự lái Waymo đã làm dấy lên tranh cãi về an toàn và tương lai xe tự hành tại San Francisco.

Tai nan xe tu hanh anh 1

Sự hiện diện ngày càng dày đặc của taxi tự lái Waymo tại San Francisco vốn được xem là biểu tượng cho bước chuyển của thành phố sang kỷ nguyên giao thông tự động hóa. Tuy nhiên, một vụ tai nạn xảy ra ngay bên ngoài quán bar Delirium ở quận Mission đã làm cộng đồng địa phương náo động. Một chiếc xe Waymo đã vô tình cán chết Kit Kat, con mèo được người dân khu phố xem như “thị trưởng phố 16”.

Delirium từ lâu là điểm tụ tập của dân đam mê nhạc rock và những người làm việc trong khu vực. Không gian u tối, đồ uống mạnh và sự cởi mở khiến nơi này trở nên quen thuộc với những người muốn tìm một góc trú chân giữa thành phố nhộn nhịp.

Trong số những gương mặt quen thuộc ấy có cả Kit Kat, chú mèo hay lẻn vào quán để được vuốt ve, xoa cằm và tìm thêm vài người bạn mới. Với nhiều người dân ở Mission, Kit Kat không chỉ là thú nuôi lang thang, nó là một phần không khí của khu phố.

Tai nạn đáng tiếc

Tối 27/10, sự gắn bó ấy bị cắt ngang khi Kit Kat bị cán bởi bánh sau của một chiếc Waymo đang rời điểm đón khách. Cái chết đột ngột của con mèo khiến những người quen biết nó bàng hoàng và khiến cộng đồng khơi dậy cuộc tranh luận về tương lai của taxi robot tại San Francisco.

Dù mỗi năm thành phố có hàng trăm động vật bị xe cán, trường hợp của Kit Kat lập tức thu hút sự chú ý đặc biệt. Với cư dân Mission, cái chết của một con mèo quen thuộc khiến họ cảm thấy công nghệ đang can thiệp quá sâu vào đời sống hàng ngày. Một số người tỏ ra giận dữ khi xe tự lái, vốn được quảng bá là an toàn hơn tài xế con người, lại gây ra tai nạn ngay trong khu phố.

Tai nan xe tu hanh anh 2

Khu vực tưởng niệm Kit Kat xuất hiện tại Randa's Market. Ảnh: New York Times.

Margarita Lara, nữ nhân viên pha chế tại Delirium, nói cô vốn không tin tưởng những chiếc taxi robot và việc chúng xuất hiện ngày càng nhiều khiến cô lo lắng.

Trên mạng xã hội, phản ứng của người dùng chia thành nhiều luồng ý kiến. Có người chỉ trích mạnh mẽ sự bành trướng của xe tự lái, trong khi số khác lại đặt câu hỏi lý do một động vật lại được quan tâm nhiều hơn hàng chục người thiệt mạng do

Những người yêu quý Kit Kat kêu gọi tẩy chay Waymo. Ảnh: New York Times.

Mức độ phổ biến của Waymo tăng lên nhanh chóng. Với nhiều phụ nữ, taxi tự lái đem lại cảm giác an toàn hơn so với việc đi Uber hay Lyft. Một số trường học giờ đây xuất hiện nhiều xe Waymo đến mức trông như bãi đỗ xe mini của công ty. Theo khảo sát của tổ chức Grow SF, tỷ lệ người dân ủng hộ Waymo đã tăng đáng kể chỉ trong một năm.

Tuy nhiên, sự ủng hộ đó không dập tắt đi lo ngại. Các nhà hoạt động và một bộ phận cư dân cho rằng Waymo làm giảm lượng hành khách của giao thông công cộng, ảnh hưởng việc làm của tài xế truyền thống và khiến thành phố phụ thuộc quá nhiều vào doanh nghiệp công nghệ. Cái chết của Kit Kat càng củng cố lập luận của họ.

Taxi tự hành có an toàn?

Jackie Fielder, giám sát viên của khu Mission là một trong những người lên tiếng mạnh mẽ nhất. Sau vụ việc, bà đưa ra kiến nghị kêu gọi cơ quan lập pháp bang cho phép cử tri địa phương quyết định sự xuất hiện của xe tự lái trong khu dân cư. Fielder nhấn mạnh điểm khác biệt giữa xe robot và người lái là việc tài xế con người có thể bị truy cứu trách nhiệm pháp lý, trong khi xe tự lái không gắn với một cá nhân cụ thể để chịu trách nhiệm.

Tai nan xe tu hanh anh 4

Tai nạn liên quan đến xe tự hành khiến cộng đồng đặt ra nghi vấn về tính an toàn của phương tiện này. Ảnh: New York Times.

Bên cạnh đó, việc đặt cái chết của Kit Kat trong bối cảnh rộng hơn về an toàn giao thông cũng khiến cuộc tranh luận trở nên phức tạp. Theo dữ liệu thành phố, có 43 người thiệt mạng do tai nạn giao thông tại San Francisco năm ngoái, bao gồm người đi bộ, người đi xe đạp và người ngồi trong ô tô.

Không có vụ việc nào kể trên liên quan đến Waymo. Trong khi đó, Cơ quan Chăm sóc và Kiểm soát Động vật cho biết chỉ riêng vài tuần gần đây, họ đã tiếp nhận 12 xác mèo bị xe cán nhưng không trường hợp nào gây chú ý như Kit Kat.

Về phần mình, Waymo thừa nhận xe của họ đã cán trúng con mèo khi đang rời điểm đón khách và gửi lời chia buồn đến cộng đồng. Công ty tiếp tục khẳng định độ an toàn của phương tiện, dựa trên nghiên cứu cho thấy số vụ tai nạn nghiêm trọng của robot taxi thấp hơn 91% so với xe do con người lái trên cùng quãng đường.

Hình ảnh Kit Kat giờ vẫn được đặt bên cạnh quầy thu ngân tại Randa’s Market như một sự tưởng nhớ. Với nhiều cư dân Mission, cái chết của nó vừa là sự mất mát khó tả, vừa là biểu tượng cho cuộc đối đầu ngày càng căng thẳng giữa đời sống cộng đồng và sự trỗi dậy của công nghệ tự động hóa trong thành phố.

Những câu hỏi chúng ta phải đối mặt trong thế giới AI

Chúng ta có rất nhiều câu hỏi về thế giới AI, mà đó đều là những nghi hoặc không dễ có ngay đáp án.

Cuốn sách Thời đại AI - Và tương lai loài người chúng ta trình bày cách AI làm thay đổi mối quan hệ của chúng ta với tri thức, chính trị và xã hội. Mục tiêu tối thượng của cuốn sách này là giải thích về AI và cung cấp cho độc giả những câu hỏi mà chúng ta sẽ phải đối mặt trong những năm tới lẫn bộ công cụ để bắt đầu trả lời chúng.