Ô nhiễm nhựa, đặc biệt là vi nhựa, là một trong những mối đe dọa và thách thức đối với môi trường, kinh tế và xã hội toàn cầu.
Vi nhựa có mặt khắp mọi nơi, trong các sản phẩm làm đẹp, đồ dùng vệ sinh, thậm chí trong thực phẩm. Nghiên cứu cho thấy những hạt này, nhỏ hơn một hạt gạo, có thể gây hại cho sức khỏe sinh sản, tiêu hóa và hô hấp, với khả năng dẫn đến ung thư đại trực tràng và ung thư phổi.
Theo The New York Post, trong một bài báo khoa học mới đây, ba bác sĩ báo cáo rằng việc chuyển từ nước đóng chai sang nước máy đã lọc có thể giảm lượng vi nhựa hấp thụ của bạn khoảng 90%, từ 90.000 xuống còn 4.000 hạt mỗi năm.
Vi nhựa có mặt khắp mọi nơi, trong các sản phẩm làm đẹp, đồ dùng vệ sinh, thậm chí trong thực phẩm (Ảnh minh họa: Getty images).
Vi nhựa xâm nhập vào cơ thể như thế nào?
"Do sự hiện diện rộng rãi của vi nhựa trong môi trường, việc loại bỏ hoàn toàn việc tiếp xúc là không thực tế. Một cách tiếp cận thực tế hơn là giảm các nguồn vi nhựa hấp thụ đáng kể nhất", các nhà nghiên cứu đã viết trên Genomic Press.
Phơi nhiễm vi nhựa xảy ra khi các hạt tách ra khỏi bề mặt bên trong của chai nước nhựa và xâm nhập vào nước, đặc biệt là khi chai bị bóp hoặc tiếp xúc với nhiệt.
Nếu bạn chưa sẵn sàng từ bỏ chai nhựa hoặc không có bộ lọc cho vòi nước, vẫn còn những cách khác để giảm lượng vi nhựa hấp thụ.
Các nhà nghiên cứu đã viết rằng: "Ngoài nước đóng chai, các nguồn vi nhựa đáng kể trong chế độ ăn uống là rượu và hải sản. Ngoài ra, ngừng thói quen hâm nóng thực phẩm trong nhựa có thể là một trong những cách hiệu quả nhất để giảm lượng vi nhựa tiêu thụ".
Hâm nóng thực phẩm trong hộp nhựa bằng lò vi sóng có thể giải phóng tới 4,22 triệu hạt vi nhựa trên một cm vuông chỉ trong vài phút.
Các khuyến nghị khác bao gồm không bảo quản thực phẩm trong nhựa - hãy chọn hộp đựng bằng thủy tinh hoặc thép không gỉ - và hạn chế tiêu thụ thực phẩm đóng hộp và siêu chế biến.
Các công ty trên thế giới được cho là tạo ra gần 460 triệu tấn nhựa mỗi năm, con số này dự kiến sẽ tăng lên 1,1 tỷ tấn vào năm 2050.
Một nghiên cứu cho thấy người Mỹ hít và nuốt vào khoảng 39.000 đến 52.000 hạt vi nhựa mỗi năm. Các nhà khoa học đã phát hiện thấy vi nhựa trong nhau thai, thận, phổi, gan, tinh hoàn và máu của con người, cùng với các cơ quan và mô khác.
Một nghiên cứu đáng kinh ngạc được công bố vào tháng trước cho thấy não người chứa khoảng một thìa nhựa vụn nhỏ.
Những hạt này có thể gây tổn thương tế bào ruột, gây viêm và làm mất cân bằng vi khuẩn trong ruột.
Trong bài báo mới, các nhà nghiên cứu kêu gọi thực hiện nhiều nghiên cứu hơn về tác động lâu dài của vi nhựa đối với sức khỏe và làm rõ giới hạn tiếp xúc của chúng.
Dù giảm lượng hấp thụ là một cách tiếp cận hợp lý nhưng các nhà khoa học chưa rõ liệu điều này có chuyển thành giảm đáng kể lượng vi nhựa tích tụ trong mô người hay không.
Nguồn ẩn chứa vi nhựa trong cuộc sống hàng ngày
Theo UDS Health, các vật dụng hàng ngày có thể là nguồn tiếp xúc với vi nhựa bất ngờ. Ví dụ, cốc giấy dùng một lần để pha cà phê và trà thường được lót bằng nhựa để tránh rò rỉ.
Khi đồ uống nóng được rót vào những chiếc cốc này, nhiệt độ sẽ khiến lớp lót bằng nhựa bị phá vỡ, có khả năng giải phóng vi nhựa và các hóa chất như BPA vào đồ uống ở mức cao hơn nhiều so với chất lỏng lạnh.
Để giảm thiểu rủi ro này:
- Mang theo cốc tái sử dụng của riêng bạn khi pha cà phê hoặc trà khi đang di chuyển. Có nhiều lựa chọn hợp thời trang và cách nhiệt giúp giữ đồ uống của bạn ở nhiệt độ mong muốn trong nhiều giờ.
- Yêu cầu cốc gốm khi thưởng thức đồ uống tại quán cà phê. Điều này không chỉ giúp giảm tiếp xúc với nhựa mà còn nâng cao trải nghiệm uống cà phê nói chung.
Một nguồn ẩn chứa vi nhựa khác là muối. Một số nghiên cứu trước đây đã báo cáo sự hiện diện của vi nhựa trong 94% mẫu muối được khảo sát trên toàn thế giới.
Một nghiên cứu năm 2023 đã phát hiện ra một lượng lớn nhựa trong muối. Nghiên cứu đã phân tích bảy loại muối bao gồm muối ăn, muối biển và muối hồng Himalaya.
Mỗi loại muối đều có một lượng vi nhựa có thể đo được, nhưng muối hồng Himalaya thô và muối đen có nồng độ mảnh vi nhựa cao nhất. Muối iod có nồng độ thấp nhất.
