Thủ tướng chủ trì phiên họp Chính phủ về chính quyền địa phương 2 cấp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Chiều 1/10, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp Chính phủ nhằm đánh giá tình hình sau 3 tháng thực hiện, tiếp tục rà soát, bàn các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để việc vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp thực sự đi vào nền nếp, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, phục vụ tốt nhất cho người dân, doanh nghiệp.
Tham dự phiên họp có các đồng chí Phó Thủ tướng Chính phủ, Phó Bí thư Đảng ủy Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan thuộc Chính phủ.
Theo báo cáo của Bộ Nội vụ và các ý kiến tại phiên họp, trong 3 tháng đầu vận hành (01/7–30/9/2025), mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã dần đi vào nề nếp, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt trong quản lý nhà nước từ Trung ương đến cơ sở, hoạt động quản lý nhà nước được duy trì ổn định, không để xảy ra gián đoạn trong điều hành, phục vụ nhân dân.
Thủ tướng khái quát, sau 3 tháng thực hiện, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã đạt nhiều kết quả, cơ bản đạt mục tiêu đề ra - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương đã triển khai đồng bộ nhiều biện pháp chỉ đạo, điều hành từ việc khẩn trương ban hành các thể chế, chính sách, văn bản hướng dẫn thuộc thẩm quyền đến việc quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành, tập huấn, theo dõi, nắm bắt, giải quyết tình hình, tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Các bộ, ngành đã cơ bản quán triệt và triển khai đầy đủ các nhiệm vụ được giao (26/36 nhiệm vụ được giao tại 6 kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã được triển khai thực hiện; 10/36 nhiệm vụ đang trong quá trình tổ chức thực hiện).
Các cơ quan hành chính các cấp cơ bản đã kiện toàn tổ chức, bố trí đủ nhân sự, phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền; các chế độ, chính sách bước đầu được thực hiện, tạo cơ sở pháp lý và thực tiễn cho việc vận hành mô hình mới.
Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần là phải có tư duy đổi mới, tổ chức thực hiện quyết liệt, không cầu toàn, không nóng vội, nhưng phải có tiến bộ - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Bộ máy hành chính được tinh gọn, số lượng cơ quan trung gian và đầu mối giảm mạnh, qua đó tiết kiệm chi phí ngân sách, giảm tầng nấc trung gian, rút ngắn quy trình xử lý công việc. Năng lực điều hành của chính quyền địa phương được nâng cao, trách nhiệm người đứng đầu được đề cao, thể hiện rõ qua cơ chế kiểm tra, giám sát thường xuyên của Trung ương và địa phương.
Các chức danh lãnh đạo UBND các cấp được kiện toàn kịp thời. Đến nay, 100% địa phương đã bố trí đủ Chủ tịch, Phó Chủ tịch và các ủy viên UBND cấp tỉnh, cấp xã. Nhiều địa phương, bộ, ngành đã thực hiện việc luân chuyển, điều động, biệt phái, tăng cường cán bộ có chuyên môn và kinh nghiệm trong các lĩnh vực trọng yếu về cấp xã và cấp tỉnh.
Đến nay cả nước đã có 142.746 người đã có quyết định nghỉ việc, trong đó có 105.056 người (đạt tỉ lệ 73,6%) đã được nhận tiền chi trả chính sách, chế độ. Có 11 bộ và 6 tỉnh, thành phố đã hoàn thành việc chi trả; 10 bộ và 3 địa phương mới chi trả 60%. Nhiều địa phương ban hành chế độ hỗ trợ nhà ở, phương tiện đi lại, đào tạo nghề và việc làm cho cán bộ dôi dư.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà báo cáo tại phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Công tác cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số đạt nhiều kết quả, góp phần nâng cao hiệu quả phục vụ người dân, doanh nghiệp. Việc tiếp nhận và giải quyết hồ sơ hành chính ngày càng minh bạch, đúng hạn; nhiều địa phương đã mạnh dạn ứng dụng công nghệ mới (AI, dữ liệu lớn) để phục vụ điều hành. Công tác xử lý, sắp xếp lại trụ sở, tài sản công được quan tâm thực hiện và tiến hành nghiêm túc, nhiều nơi tận dụng làm công trình công cộng, phục vụ sinh hoạt nhân dân.
Tính đến tháng 9/2025, cả nước đã đề xuất bãi bỏ 519 thủ tục hành chính, đơn giản hóa 2.421 thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh (đạt 60,14% so với kế hoạch). Hiện 14 bộ đã tiến hành công khai đầy đủ thủ tục hành chính trên cơ sở dữ liệu quốc gia với 1.383/1.385 thủ tục hành chính.
Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Trần Văn Sơn báo cáo tại Phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Từ ngày 1/7 đến ngày 30/9, khoảng 7 triệu hồ sơ trực tuyến được tiếp nhận, tỉ lệ giải quyết đúng hạn đạt 91%. Trên 3.100 trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã được đưa vào hoạt động, áp dụng mô hình một cửa hiện đại, nhiều nơi ứng dụng AI và biểu mẫu điện tử. Các trung tâm này bước đầu vận hành ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi thực hiện thủ tục hành chính.
Tính đến ngày 15/9/2025, cả nước hiện có 16.009 cơ sở nhà, đất thuộc diện phải xử lý sau sắp xếp. Một số địa phương như Hà Nội, Đà Nẵng, Quảng Ninh, TPHCM đã hoàn thành cơ bản.
Nhân dân cơ bản đồng thuận, ủng hộ chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Tinh thần trách nhiệm, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị được thể hiện rõ; sự phối hợp giữa các bộ, ngành Trung ương và địa phương ngày càng chặt chẽ.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng báo cáo tại phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Bên cạnh đó, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc liên quan thể chế, chính sách, đội ngũ cán bộ, công chức, thủ tục hành chính, cơ sở vật chất và hạ tầng công nghệ thông tin, công tác vận hành, phối hợp và thực thi nhiệm vụ…
Tuần sau tốt hơn tuần trước, tháng sau phải tốt hơn tháng trước
Sau khi nghe báo cáo và ý kiến của các thành viên Chính phủ, kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận, biểu dương sự nỗ lực, cố gắng của các bộ, ngành, địa phương khi triển khai chính quyền địa phương hai cấp, trong bối cảnh phải thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên khác.
Thủ tướng khái quát, sau 3 tháng thực hiện, việc triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đã đạt nhiều kết quả, cơ bản đạt mục tiêu đề ra; bộ máy từng bước vận hành thông suốt và nâng cao hiệu lực, hiệu quả, mang lại thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Cải cách hành chính và chuyển đổi số đạt nhiều kết quả. Việc sắp xếp trụ sở, tài sản công được triển khai nghiêm túc, tiết kiệm ngân sách, nhiều cơ sở được chuyển đổi công năng phục vụ cộng đồng. Nhân dân đồng thuận, ủng hộ chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan báo cáo tại phiên họp - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Tuy nhiên, quá trình triển khai vẫn còn không ít vướng mắc, tồn tại phải tiếp tục tháo gỡ như có tình trạng nơi thừa, nơi thiếu cán bộ; số lượng công việc chưa phù hợp với số lượng cán bộ. Một số cán bộ còn hạn chế về năng lực quản lý, năng lực pháp lý, năng lực chuyên môn, năng lực chuyển đổi số, năng lực kiến tạo…
Một số văn bản hướng dẫn còn chậm. Nhiều nơi khó khăn về cơ sở hạ tầng, nguồn lực, đi lại khó khăn; hệ thống dịch vụ công trực tuyến còn bất cập, dữ liệu thiếu đồng bộ; chưa giải quyết dứt điểm việc chi trả chế độ chính sách cho người nghỉ việc; người dân ở một số địa bàn chưa kịp thích ứng với cách thức giải quyết thủ tục mới…
Thủ tướng cho rằng, việc chuyển đổi trạng thái từ chủ yếu xử lý công việc hành chính, đã tồn tại nhiều năm sang trạng thái chủ động, kiến tạo phục vụ người dân, doanh nghiệp không thể làm ngay trong "ngày một, ngày hai" mà cần phải có thời gian.
Thủ tướng tiếp tục yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan tiếp tục rà soát, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần là phải có tư duy đổi mới, tổ chức thực hiện quyết liệt, không cầu toàn, không nóng vội, nhưng phải có tiến bộ, tuần sau tốt hơn tuần trước, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau tốt hơn quý trước, năm sau tốt hơn năm nay. "Nhận thức chung là chừng nào người dân còn kêu ca, phàn nàn, chừng đó công việc của Chính phủ còn phải gian nan, vất vả, đòi hỏi phải có giải pháp hiệu quả; chừng nào địa phương chưa phát triển được thì chừng đó Chính phủ phải kiểm điểm, phải lo toan, phải thúc đẩy làm sao cho phát triển", Thủ tướng nhấn mạnh.
Vừa qua, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành Kết luận số 195-KL/TW về tình hình, kết quả hoạt động của bộ máy hệ thống chính trị và chính quyền địa phương 2 cấp, với những nhiệm vụ rất cụ thể đối với Đảng ủy Chính phủ; Thủ tướng đề nghị các Phó Thủ tướng phụ trách các lĩnh vực được phân công cùng với các bộ trưởng, trưởng ngành chỉ đạo rà soát công việc trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và Kết luận 195, trong đó, những việc đã làm được thì phải hệ thống lại; những việc đang làm thì tiếp tục làm, việc chưa làm thì phải bắt tay vào làm ngay với phân công "6 rõ": Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ sản phẩm; đồng thời tổng hợp báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ vào 15h thứ Ba hàng tuần. Chính phủ sẽ tiếp tục họp hằng tuần để tiếp tục thúc đẩy, tạo chuyển biến trong công tác này.
Thủ tướng yêu cầu đến ngày 10/10, phải hoàn thành dứt điểm việc chi trả chế độ cho tất cả các trường hợp đã có quyết định nghỉ việc trước ngày 31/8 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ xây dựng hệ thống theo dõi kết quả thực hiện của Chính phủ theo thời gian thực, liên thông, kết nối, bảo đảm thống nhất, đồng bộ với dữ liệu của Trung ương.
Thủ tướng yêu cầu đến ngày 10/10, phải hoàn thành dứt điểm việc chi trả chế độ cho tất cả các trường hợp đã có quyết định nghỉ việc trước ngày 31/8, nếu chưa hoàn thành thì phải làm rõ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, chính quyền địa phương. Cùng với đó, khẩn trương trình sửa đổi quy định hướng dẫn cho phù hợp.
Thủ tướng yêu cầu các tổ chức cơ sở chưa mở phải mở ngay tài khoản trả lương. Về hạ tầng số và dịch vụ công, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp cùng các địa phương có phương án khắc phục lỗi kỹ thuật, đồng bộ dữ liệu, bảo đảm dịch vụ công trực tuyến thông suốt.
Về tổ chức bộ máy, nhân sự, Thủ tướng chỉ đạo tiếp tục rà soát, chỗ nào thiếu thì giao cho địa phương; một số cán bộ còn hạn chế về năng lực thì phải tự nâng cao năng lực và các cơ quan tăng cường đào tạo, hướng dẫn, tập huấn.
Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu Bộ trưởng Bộ Tài chính phải rà soát, hướng dẫn các địa phương, nhất là việc chưa có tài khoản, chưa có kế toán; hướng dẫn về kiến tạo phát triển cho cấp cơ sở, dựa trên tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh. Bộ Tư pháp phải hướng dẫn về lĩnh vực tư pháp.
Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh tinh thần phải tháo gỡ ngay mọi khó khăn, vướng mắc, thuộc cấp nào thì cấp đó phải làm, nhất là trong các lĩnh vực như: Đất đai, quy hoạch, tài chính, tài sản, xây dựng, giao thông, cơ sở nhà, đất dôi dư sau sắp xếp…
Thủ tướng yêu cầu tiếp tục phát huy các tổ công tác của Chính phủ để kiểm tra, đôn đốc, rà soát, hỗ trợ các địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong tổ chức vận hành chính quyền địa phương 2 cấp ở địa phương và các vấn đề khác.
Thủ tướng tiếp tục yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan tiếp tục rà soát, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền với tinh thần "ai làm tốt nhất thì giao việc", "không biết thì không quản"; các bộ, ngành Trung ương thiết kế tiêu chuẩn, quy chuẩn, xây dựng quy định, chính sách, không làm thay mà tăng cường giám sát, kiểm tra, để "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".
