Tia sét phá kỷ lục này xảy ra trong một cơn giông bão ở vùng Trung Tây Hoa Kỳ vào ngày 22 tháng 10 năm 2017. Theo WMO , nó đã trải dài từ miền đông Texas đến gần Kansas City. Để hình dung, một chiếc ô tô sẽ mất khoảng 8 đến 9 giờ để di chuyển quãng đường đó, trong khi một máy bay thương mại cũng phải mất ít nhất 90 phút.
Tia sét này ban đầu không được xác định trong quá trình phân tích ban đầu về cơn bão năm 2017 mà được phát hiện trong quá trình kiểm tra lại dữ liệu giông bão một cách kỹ lưỡng.
Không phải là một tia chớp đơn lẻ, luồng sét này đã di chuyển một quãng đường kinh hoàng lên tới 828 km (515 dặm), gần bằng khoảng cách từ Washington, D.C. đến Detroit. Vượt xa mọi giới hạn về khả năng quan sát của con người, kỷ lục này không chỉ minh chứng cho sức mạnh đáng kinh ngạc của tự nhiên mà còn mở ra một chương mới trong việc nghiên cứu và cảnh báo sớm về những hiện tượng thời tiết cực đoan.
Công nghệ vệ tinh GOES-16: "Đôi mắt" thần kỳ khám phá "siêu sét"
Tia sét khổng lồ này xảy ra ở một trong những khu vực thường xuyên xảy ra giông bão hệ thống đối lưu quy mô trung bình (MCS), nơi có cấu trúc động lực học độc đáo cho phép xảy ra những vụ sét đánh phi thường như vậy.
Sự kiện năm 2017 đáng chú ý vì đây là một trong những cơn bão đầu tiên mà Vệ tinh Môi trường Hoạt động Địa tĩnh (GOES-16) mới nhất của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) ghi nhận được một "siêu sét" - một luồng sét có thời gian hoặc khoảng cách cực dài. Kỷ lục mới này và kỷ lục trước đó đều được đo bằng cùng một phương pháp khoảng cách cầu cực đại, đảm bảo tính chính xác và khách quan của kết quả.
Tổng Thư ký WMO, Celeste Szalou, cho biết: "Sét là một hiện tượng kỳ thú, nhưng cũng là một mối nguy hiểm lớn cướp đi sinh mạng của nhiều người trên toàn thế giới mỗi năm, và do đó, nó là ưu tiên hàng đầu của sáng kiến quốc tế 'Cảnh báo sớm cho tất cả mọi người'". Bà nhấn mạnh thêm rằng những phát hiện mới này làm nổi bật các vấn đề an toàn công cộng quan trọng do giông bão tích điện gây ra, tạo ra sét có thể di chuyển rất xa, ảnh hưởng đáng kể đến an toàn hàng không và có khả năng gây ra cháy rừng.
Kỷ lục mới nhất này dài hơn 61 km so với kỷ lục trước đó, xảy ra vào ngày 29 tháng 4 năm 2020 trên một số vùng ở miền Nam Hoa Kỳ và bao phủ quãng đường 768 km.
Các nhà nghiên cứu tiết lộ rằng tia sét đặc biệt này không được xác định trong quá trình phân tích ban đầu về cơn bão năm 2017, nhưng được phát hiện trong quá trình kiểm tra lại dữ liệu giông bão.
Sức mạnh đáng kinh ngạc của tự nhiên và những tiến bộ khoa học
Giáo sư Randall Cerveny, Báo cáo viên của WMO về các hiện tượng thời tiết và khí hậu cực đoan, nhận định: "Kỷ lục mới này minh chứng rõ ràng sức mạnh đáng kinh ngạc của môi trường tự nhiên. Hơn nữa, đánh giá của Tổ chức Khí tượng Thế giới về các hiện tượng môi trường cực đoan cho thấy những tiến bộ khoa học đáng kể mà chúng ta đã đạt được trong việc quan sát, ghi nhận và đánh giá các sự kiện như vậy".
Michael J. Peterson, tác giả chính của báo cáo, cho biết: "Nghiên cứu giới hạn khả năng của sét là rất khó khăn vì nó mở rộng ranh giới những gì chúng ta thực sự có thể quan sát. Các phép đo liên tục từ quỹ đạo địa tĩnh là một bước tiến lớn.
Hiện nay, chúng ta đã đạt đến điểm mà hầu hết các điểm nóng sét lớn trên thế giới đều được vệ tinh địa tĩnh bao phủ, và công nghệ xử lý dữ liệu đã được cải thiện để xử lý sét một cách chính xác với khối lượng dữ liệu quan sát khổng lồ ở mọi quy mô." Những tiến bộ gần đây trong công nghệ lập bản đồ sét từ không gian cho phép đo liên tục phạm vi và thời gian tồn tại của sét trên một phạm vi không gian địa lý rộng lớn.
Những tiến bộ gần đây trong công nghệ lập bản đồ sét từ không gian cho phép đo liên tục phạm vi và thời gian tồn tại của sét trên một phạm vi không gian địa lý rộng lớn.
Trước những hiện tượng sét đánh ngày càng cực đoan, việc nắm vững các quy tắc an toàn là vô cùng cần thiết. Chuyên gia an toàn về sét Walter Lyons đưa ra lời khuyên: "Nơi duy nhất an toàn để được bảo vệ khỏi sét là một tòa nhà kiên cố với hệ thống dây điện và ống nước còn nguyên vẹn; không phải là một công trình như chòi nghỉ mát trên bãi biển hay trạm xe buýt. Nơi an toàn đáng tin cậy thứ hai là một chiếc xe có mái che bằng kim loại; không phải xe địa hình hay xe máy".
Tia sét dài nhất trong lịch sử là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng thiên nhiên vẫn còn rất nhiều bí ẩn và sức mạnh mà con người chưa khám phá hết. Với sự tiến bộ của công nghệ, các nhà khoa học hy vọng sẽ tiếp tục quan sát và ghi nhận được nhiều hiện tượng cực đoan hơn nữa, từ đó đưa ra những cảnh báo sớm và hiệu quả hơn, bảo vệ an toàn cho con người và môi trường sống của chúng ta.
