Ông Zelensky đã coi cuộc gặp tại Phòng Bầu dục là cơ hội để thuyết phục Mỹ không đứng về phía Nga .
Nhưng Tổng thống Mỹ Trump và Phó Tổng thống JD Vance đã chỉ trích ông Zelensky, nói rằng ông tỏ ra thiếu tôn trọng, làm xấu đi mối quan hệ với Mỹ - một đồng minh thời chiến quan trọng của Ukraine. Quan chức Mỹ cho biết nhà lãnh đạo Ukraine đã được yêu cầu rời đi.
Một thỏa thuận giữa Ukraine và Mỹ về việc cùng nhau khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú của Ukraine, mà Kiev và các đồng minh châu Âu hy vọng sẽ mở ra mối quan hệ tốt đẹp hơn, cũng không được ký kết.
Tổng thống Mỹ Trump khi đón Tổng thống Ukraine Zelensky tại Nhà Trắng, hôm 28/2. (Ảnh: Reuters)
Căng thẳng lên đến đỉnh điểm
Việc ông Trump nghiêng về phía Nga kể từ khi nhậm chức đã gây sốc cho các đồng minh truyền thống ở châu Âu, đồng thời khiến Ukraine trở nên dễ bị tổn thương. Sự cố tại cuộc gặp hôm 28/2 bằng chứng rõ ràng nhất về sự thay đổi quan điểm của lãnh đạo Mỹ.
Phó Tổng thống Vance nhấn mạnh nhu cầu ngoại giao để giải quyết cuộc xung đột lớn nhất ở châu Âu kể từ Thế chiến II, trong khi ông Zelensky - ngồi khoanh tay - phản bác rằng không thể tin tưởng lãnh đạo Nga trong bất kỳ cuộc đàm phán nào, và lưu ý rằng ông Vance chưa bao giờ đến thăm Ukraine.
Quang cảnh cuộc gặp. (Ảnh: Reuters)
Ông Zelensky công khai chỉ trích ông Trump về việc thay đổi thái độ với Nga, thúc giục lãnh đạo Mỹ "không được thỏa hiệp".
Đáp lại, ông Trump nói: “Ông đang ở thế yếu. Ông không có quân bài nào. Với sự hỗ trợ của chúng tôi, ông mới bắt đầu có các quân bài”.
Ông Zelensky trả lời: “Tôi không chơi bài, tôi đang rất nghiêm túc”.
“Ông đang chơi bài. Ông đang đánh cược bằng mạng sống của hàng triệu người. Ông đang đánh cược bằng Thế chiến III”, ông Trump nói tiếp.
Hai nhà lãnh đạo tranh cãi nảy lửa. (Ảnh: Reuters)
Tổng thống Mỹ sau đó đe dọa sẽ rút lại sự hỗ trợ cho Ukraine, và nhấn mạnh rằng Nga muốn đạt được thỏa thuận.
"Hoặc là ông sẽ đạt được một thỏa thuận, hoặc chúng tôi sẽ rút lui, và nếu chúng tôi rút lui, Ukraine sẽ phải tự chiến đấu. Tôi không nghĩ rằng đó sẽ là điều tốt đẹp", ông Trump nói với ông Zelensky.
"Sau khi chúng ta ký thỏa thuận đó, ông sẽ ở vị thế tốt hơn nhiều. Nhưng ông không hề tỏ ra biết ơn, và đó không phải là điều tốt. Tôi sẽ thành thật. Đó không phải là điều tốt".
Phó Tổng thống Vance cũng lên tiếng, nói rằng việc ông Zelensky đến Phòng Bầu dục để tranh cãi về lập trường của mình là thiếu tôn trọng, một quan điểm mà ông Trump đồng ý.
"Ông không nói lời cảm ơn", ông Vance nói. Ông Zelensky đáp lại: "Tôi đã nói rất nhiều lần rằng cảm ơn người dân Mỹ".
Cuộc họp diễn ra trong không khí căng thẳng. (Ảnh: Reuters)
Sau các cuộc đàm phán, ông Trump đã chỉ đạo hai trợ lý hàng đầu nói với ông Zelensky rằng đã đến lúc phải rời đi, ngay cả khi những người phục vụ đang chuẩn bị bữa trưa cho các phái đoàn, theo một quan chức Nhà Trắng. Phía Ukraine đã được yêu cầu rời đi mặc dù họ muốn tiếp tục các cuộc đàm phán, vị quan chức này nói thêm.
Sự bất đồng có nghĩa là Ukraine và Mỹ đã không thể ký một thỏa thuận khoáng sản mà Kiev từng kỳ vọng sẽ thúc đẩy ông Trump ủng hộ nỗ lực quân sự của Ukraine.
Ông Zelensky rời đi sớm sau khi hủy họp báo với ông Trump. (Ảnh: Reuters)
Phản ứng của các bên
Ông Zelensky, sau khi giúp Ukraine nhận được hàng tỷ đô la vũ khí và sự hỗ trợ về mặt tinh thần của Mỹ dưới thời chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden, đang phải đối mặt với thái độ hoàn toàn khác của ông Trump.
Tổng thống Mỹ muốn nhanh chóng kết thúc cuộc chiến kéo dài ba năm, cải thiện quan hệ với Nga và thu hồi số tiền đã chi để hỗ trợ Ukraine. "Tôi hy vọng mình sẽ được nhớ đến như một người tạo nên hòa bình", ông Trump nói.
Trước đó, ông Trump nói với ông Zelensky rằng quân đội Ukraine đã vô cùng dũng cảm, nhưng Mỹ muốn thấy cuộc xung đột kết thúc và số tiền viện trợ được sử dụng cho "các mục đích khác nhau, như tái thiết".
Sau cuộc gặp, ông Trump cáo buộc Tổng thống Ukraine Zelensky thiếu tôn trọng Mỹ. "Tôi cho rằng Tổng thống Zelensky chưa sẵn sàng cho hòa bình nếu có sự tham gia của Mỹ", ông viết trên Truth Social. "Ông ấy có thể quay lại khi đã sẵn sàng cho hòa bình".
Tổng tư lệnh các Lực lượng vũ trang Ukraine, Oleksandr Syrskyi, đã đăng một tuyên bố trên Telegram khẳng định rằng quân đội của ông ủng hộ tổng thống và sức mạnh của Ukraine nằm ở sự đoàn kết.
Các nhà lãnh đạo châu Âu, lo lắng về hậu quả của cuộc xung đột, đã lên tiếng bảo vệ ông Zelensky, từ Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đến ứng cử viên thủ tướng Đức Friedrich Merz.
Ông Zelensky đã nói chuyện qua điện thoại với ông Macron, Tổng thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Mark Rutte và Chủ tịch Hội đồng Liên minh châu Âu (EU) Antonio Costa, một quan chức trong phái đoàn Ukraine tại Washington nói với Reuters .
Căng thẳng tại Nhà Trắng cũng làm suy yếu nỗ lực của các lãnh đạo châu Âu nhằm thuyết phục ông Trump cung cấp bảo đảm an ninh cho Ukraine, ngay cả khi ông đã từ chối triển khai quân đội Mỹ trên lãnh thổ Ukraine để duy trì hòa bình.
Những bảo đảm như vậy được coi là rất quan trọng để ngăn chặn xung đột bùng phát trở lại trong tương lai.
Cựu Tổng thống Nga Dmitry Medvedev viết trên Telegram, rằng nhà lãnh đạo Ukraine đã nhận được "lời khiển trách nặng nề".
