Trăm năm lênh đênh chợ nổi miền Tây - Kỳ cuối: Vai mới nào cứu chợ nổi khỏi 'chìm'?

12:11 19/01/2025

Khi vai trò giao thương của chợ nổi ở miền Tây sông nước ngày càng nhạt nhòa, sự còn - mất của nó đang được đặt ra cấp thiết, nhiều nơi đã phân cho chợ nổi thêm vai mới phục vụ du khách.

Các ghe xuồng phục vụ du khách đang ngày càng đông hơn trên chợ nổi Cái Răng - Ảnh: TIẾN TRÌNH

Người ta coi việc "gánh" thêm chức năng du lịch là cách để

Một ghe thương hồ được nhiều ghe chở khách du lịch tiếp cận trên chợ nổi Cái Răng, nhưng quan trọng là họ sẽ mua được gì và mua bao nhiêu - Ảnh: TIẾN TRÌNH

Cứu chợ nổi cách nào?

Có nhiều lý do khiến du khách thất vọng khi tham quan chợ nổi. Tuy nhiên theo ông Nguyễn Văn Mỹ (Lửa Việt Tours): "Việc khôi phục các chợ nổi ở miền Tây, theo tôi vận dụng hai chuyện bảo tồn - phát triển là cần thiết. Nếu biết cách làm, hai chuyện này sẽ hỗ trợ và thúc đẩy lẫn nhau. Trong tình hình hiện nay cần giữ các chợ nổi vì đó là tài sản quốc gia của Tây Nam Bộ. Để chợ nổi "chìm" rồi thì không tài nào cứu được".

Ông Mỹ dẫn chứng từ việc cứu chợ nổi Cái Bè và tâm huyết của một doanh nghiệp du lịch ở Sài Gòn. Khi nỗ lực giữ chợ nổi Cái Bè bất thành, doanh nghiệp này đã đề xuất và được sự đồng ý của chính quyền địa phương cho dời chợ nổi đến cồn Tân Phong cách đó hai cây số.

Doanh nghiệp bỏ tiền ra mua ghe bầu để bà con mượn kinh doanh, không tính lời lỗ. Ngoài ra tại chợ nổi "mới nổi" lại này, các đơn vị tổ chức thêm những buổi biểu diễn văn nghệ thu hút du khách...

Chưa thể nói là chợ nổi Tân Phong có thể phát triển được trong điều kiện đòi hỏi rất nhiều yếu tố để duy trì và phát triển chợ nổi. Tuy nhiên việc mạnh dạn đổi vai cho chợ nổi cũng là một cách làm khiến nhiều địa phương có chợ nổi phải nhìn vào.

Trong khi đó nhiều nơi đã ra đề án để "cứu" chợ nổi. Các đề án vẫn loay hoay với các giải pháp công trình, vẫn các biện pháp tuyên truyền, cổ động là chính. Thậm chí có những đề án khi ra đời đã "chìm" cùng với chợ nổi.

Trong khi đó, tại một hội thảo về chợ nổi Cái Răng, PGS. TS Đào Ngọc Cảnh, trưởng khoa du lịch - quản trị nhà hàng và khách sạn Trường ĐH Nam Cần Thơ, cũng đề xuất nhiều giải pháp để cứu chợ nổi này.

Ông Cảnh bày tỏ lo ngại trước tình trạng hiện nay thương hồ bỏ ghe lên bờ tìm hướng làm ăn mới, nên cần tìm cách bảo tồn chợ nổi bằng tạo sinh kế ngay tại chợ nổi cho những thương hồ, tốt nhất là gắn với du lịch, họ phải có hưởng lợi từ du lịch thì mới yên tâm. Và giải pháp tiếp theo là cần xây dựng khu vực tập kết ở trên bờ, khu này chính là "bài toán" cho chợ nổi.

"Muốn phát triển chợ nổi thì phải có dịch vụ đáp ứng nhu cầu du khách. Chúng ta đi chợ nổi Thái Lan thấy họ cũng cho khách ngồi tàu đi một vòng để ngắm nhưng sau đó lên khu tập kết để nghỉ ngơi, ăn uống, mua bán hàng hóa đặc sản và nhiều hoạt động khác. Từ đó các đặc sản địa phương cũng có cơ hội.

Nhu cầu khách hiện nay rất lớn với 500 - 700 khách/ngày ở Cái Răng, thậm chí cả ngàn khách/ngày nếu họ tiêu thụ hàng hóa sản phẩm khi tham quan chợ nổi cũng là thị trường đáng kể nhưng hiện nay không khai thác được do khách ngồi tàu khép kín từ bến Ninh Kiều đến chợ nổi Cái Răng rồi về.

Từ khu tập kết đó khách muốn đi tham quan chợ nổi thì có thể thuê thuyền chèo tay đi và khi đi về khách có thể đi bằng phương tiện tàu khách hoặc đường bộ, không nhất thiết đi bằng tàu khép kín khó phát triển dịch vụ", ông Cảnh đề xuất.

Vai mới cho chợ nổi là chuyện hay nhắc tới nhưng trong vai nào thì diễn viên cũng phải tròn vai. Câu chuyện chợ nổi có lẽ còn được viết tiếp bởi tuyến nhân vật khác. Ở đó anh thương hồ sẽ trong vai hướng dẫn viên du lịch, chị bán bún, bán cà phê cũng không còn "vừa bán vừa la làng"... Câu chuyện chợ nổi từ hoài niệm một thời có lẽ sẽ được ngủ yên. Bởi chợ nổi ngày nay phải đổi thay để tồn tại...

Trăm năm lênh đênh chợ nổi miền Tây - Kỳ 4: Đời gạo chợ nước sông thời 4.0

Những người trẻ thời nay khó biết chứ lứa lớn tuổi cỡ U50, U60 trở lên rành rẽ sông nước châu thổ Cửu Long đều ít nhiều là chứng nhân sự đổi thay chợ nổi theo thời cuộc dâu bể.