Liên quan đến
Bác sĩ điều trị cho bệnh nhân ngộ độc botulinum sau khi ăn cá muối ủ chua tại Quảng Nam vào tháng 3 (Ảnh: NH).
Các triệu chứng của ngộ độc botulinum có thể bao gồm: khó nuốt, yếu cơ, nhìn đôi, sụp mí mắt, mờ mắt, nói lắp, khó thở, khó cử động mắt. Bên cạnh đó, bệnh nhân có thể nôn mửa, buồn nôn, đau bụng, tiêu chảy. Đây là các dấu hiệu ngộ độc thực phẩm nói chung.
Trẻ sơ sinh có thể có dấu hiệu ngộ độc như: táo bón, bú kém, sụp mí mắt, chậm phản ứng với ánh sáng, khuôn mặt ít biểu cảm hơn bình thường, tiếng khóc yếu nghe khác với bình thường, khó thở.
Cơ quan y tế dự phòng lưu ý, người bị ngộ độc botulinum có thể không có tất cả các triệu chứng trên cùng một lúc. Do đó, nếu có một trong các dấu hiệu nghi ngờ ngộ độc botulinum, người dân hãy đến ngay cơ sở y tế để được kiểm tra, điều trị.
Thở máy rồi, truyền thuốc 8.000 USD là vô nghĩa
Trao đổi với phóng viên , bác sĩ Nguyễn Trung Bạo, chuyên khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TPHCM) cho biết, botulinum neurotoxin (BoNT) được xem là một trong những chất độc mạnh nhất, chỉ cần liều 1mcg đã gây chết người.
Một trường hợp trẻ ngộ độc botulinum, điều trị tại Bệnh viện Nhi đồng 2 (Ảnh: BV).
Trong độc tố botulinum, có 4 loại A, B, E và F (phân biệt theo kháng nguyên) là gây bệnh cho người. Bác sĩ Bạo phân tích, nếu ăn phải độc tố loại A thời gian gây ngộ độc sẽ trong vòng 7 ngày, loại B trong vòng 5 ngày, loại E là 2 ngày, còn loại F rất hiếm gặp.
Một điều may mắn là độc tố botulinum dễ bị phá hủy khi đun trên 30 phút ở 80 độ C, hoặc 10 phút ở nhiệt độ 100 độ C. Do đó, người dân nếu ăn chín nấu kỹ gần như hạn chế được việc ngộ độc này.
Bác sĩ cảnh báo, khi mở thức ăn ra phát hiện có mùi hôi thối, cần bỏ ngay vì có nguy cơ đã xuất hiện độc tố botulinum A hoặc B. Riêng với độc tố botulinum E, dù không mùi, nhưng triệu chứng nó nhẹ hơn 2 loại trên.
Về thời gian điều trị, bác sĩ Bạo cho biết, nếu đã ngộ độc botulinum E sẽ mau phục hồi, thời gian thở máy (nếu có) cũng ngắn ngày. Trong khi đó, độc tố botulinum B sẽ khiến bệnh nhân thở máy trung bình 1 tháng, và loại A thì lên đến 2 tháng. Khi bệnh nhân không được hỗ trợ hô hấp kịp thời hoặc nằm thở máy lâu bị nhiễm trùng, liệt ruột kéo dài sẽ dẫn đến tử vong.
Đáng chú ý, bác sĩ chuyên khoa truyền nhiễm tiết lộ, thuốc BAT (có giá 8.000 USD/lọ) kháng độc tố botulinum chỉ có giá trị khi bệnh nhân chưa thở mệt. Nếu đã lâm vào thở máy, việc dùng BAT là vô nghĩa, không có tác dụng cải thiện sức khỏe.
Các lọ thuốc giải BAT mà WHO viện trợ khẩn cấp cho Việt Nam đã không kịp truyền cho 3 bệnh nhân ngộ độc botulinum (Ảnh: Hoàng Lê).
Bác sĩ Bạo phân tích, thuốc giải BAT (botulinum antitoxin) chỉ làm trung hòa độc tố trong huyết tương, không thể trung hòa độc tố đã gắn vào mô thần kinh. Thuốc chỉ có tác dụng giảm tiến triển nặng hơn, không đảo ngược tình trạng bệnh.
"BAT được sử dụng cho bệnh nhân ngộ độc botulinum khi có triệu chứng rõ, càng sớm càng tốt, hiệu quả nhất trong 2 ngày kể từ lúc khởi phát triệu chứng, trước khi chuyển sang nặng suy hô hấp.
Nếu thở máy rồi, truyền BAT không có tác dụng, phải đợi bệnh tự phục hồi" - bác sĩ Nguyễn Trung Bạo nói.
Về liều dùng, nếu bệnh nhân là người lớn sẽ được truyền 1 lọ BAT 20ml. Trẻ dưới 16 tuổi ngộ độc botulinum sẽ dùng liều cân nặng, theo tỉ lệ phần trăm phù hợp so với người lớn. Trẻ dưới 1 tuổi sẽ được dùng 1/10 lọ.
