Nguy kịch từ một vết đốt nhỏ
Ngày 6/8, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, các bác sĩ đã cứu được tính mạng, bảo tồn chân phải cho người đàn ông 59 tuổi, bị nhiễm trùng hoại tử tiến triển nhanh do một vết thương nhỏ khi đi tắm biển.
Người nhà bệnh nhân cho biết, buổi sáng sớm khi tắm biển, ông bị một sinh vật đốt vào đùi phải. Ban đầu, vết thương rất nhỏ, không nhìn rõ, không gây đau đớn hay sưng tấy, khiến bệnh nhân có phần chủ quan.
Vết thương của bệnh nhân tiến triển nhanh theo thời gian (Ảnh: Bác sĩ cung cấp).
Tuy nhiên, chỉ khoảng 15 giờ sau, vết thương xưng tấy đỏ, đau dữ dội, bệnh nhân được chuyển đến cơ sở y tế địa phương và được chuyển khẩn cấp đến Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai ngày 20/7.
"Tại thời điểm nhập viện, vùng đùi phải bệnh sưng to, căng tức, xuất hiện nhiều nốt phỏng nước chứa dịch màu nâu đen (phỏng nước xuất huyết). Đây là dấu hiệu điển hình của tổn thương mô sâu và hoại tử", TS Nguyên thông tin.
Bệnh nhân có sẵn bệnh lý tăng huyết áp, gút, dẫn đến tình trạng nhiễm trùng tiến triển càng nhanh.
BS Nguyễn Huy Tiến - Trung tâm Chống độc cho biết, chỉ trong vòng chưa đầy 24 giờ, vết thương tiếp tục diễn tiến nhanh. Vi khuẩn tấn công và phá hủy các lớp mô dưới da với tốc độ chóng mặt, trở thành viêm mô bào hoại tử tiến triển nhanh, đồng thời xâm nhập vào máu gây sốc nhiễm khuẩn.
Bệnh nhân rơi vào tình trạng nguy kịch: suy hô hấp, huyết áp tụt sâu, chức năng thận suy giảm, cơn bão cytokine với nồng độ IL6 cao vượt quá ngưỡng xét nghiệm. Bệnh nhân phải thở máy, dùng thuốc vận mạch và lọc máu liên tục kết hợp với lọc hấp phụ cytokine, nguy cơ tử vong cao.
Bệnh nhân được xác nhận nhiễm vi khuẩn Vibrio vulnificus. Đây là một trong số khoảng 12 loài vi khuẩn thuộc chi Vibrio có khả năng gây bệnh cho người, với khả năng gây nhiễm trùng vết thương, dẫn đến chết người.
Theo thống kê Tại Hoa Kỳ, mỗi năm có khoảng 150-200 ca nhiễm được báo cáo, và khoảng 1/5 số người mắc bệnh tử vong, đôi khi chỉ trong vòng 1-2 ngày sau khi phát bệnh.
Chạy đua với thời gian cứu người bệnh
TS Nguyên cho biết, ngay khi xác định bệnh nhân nhiễm loại vi khuẩn chết người, các bác sĩ bước vào cuộc đua với thời gian để cứu người bệnh.
Nếu biện pháp điều trị không đủ tích cực và quyết liệt thì hoại tử vẫn sẽ lan lên bụng và thân mình, sốc nhiễm trùng nhiễm độc không đáp ứng với điều trị và tử vong.
Bệnh viện đã tiến hành hội chẩn toàn viện, sau nhiều ý kiến thảo luận, phản biện, các bác sĩ quyết định khẩn cấp phẫu thuật cắt lọc tổ chức hoại tử và mở dẫn lưu dịch hoại tử là phương án then chốt, mang tính sống còn.
Bệnh nhân được rạch rộng vùng tổn thương, dẫn lưu và cắt lọc toàn bộ phần mô, da bị hoại tử, giải phóng áp lực trong các khoang cơ bị sưng nề, tránh gây chèn ép mạch máu, cứu các mô lành xung quanh.
Đồng thời bác sĩ cắt bỏ phần nhiễm trùng vi khuẩn đang sinh sôi, ngăn chặn độc tố tiếp tục lan vào máu.
"Chúng tôi sử dụng đồng thời 4 loại kháng sinh mạnh, phổ rộng và phổ hẹp, đặc hiệu để tiêu diệt vi khuẩn cùng tất cả các biện pháp hồi sức tích cực", TS Nguyên thông tin.
Ngay sau cuộc mổ cấp cứu, tình trạng sốc nhiễm trùng nhiễm độc của bệnh nhân đã cải thiện rất nhanh, huyết động trở nên ổn định, liều thuốc vận mạch giảm, các chỉ số xét nghiệm cải thiện rõ.
Bệnh nhân vượt qua tình trạng nguy kịch (Ảnh: Bác sĩ cung cấp).
Vết thương của bệnh nhân có những biến chuyển diệu kỳ, hoại tử dừng tiến triển, vết thương đỡ sưng nề, hết chảy dịch và khô dần. Sau 6 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân đã được rút ống nội khí quản và có thể tự thở. Các chỉ số nhiễm trùng giảm rõ rệt, quá trình hoại tử đã được chặn đứng.
Hiện chức năng của các cơ quan ổn định, không cần phải hồi sức hay điều trị cấp cứu, bệnh nhân đã được chuyển Khoa Phẫu thuật Tạo hình Thẩm mỹ để chăm sóc vết thương.
TS Nguyên cho biết, vi khuẩn Vibrio vulnificus sinh sống tự nhiên trong các vùng nước biển, cửa sông và nước lợ. Chúng phát triển mạnh ở vùng nước ấm, đặc biệt là trong các tháng hè.
Vi khuẩn Vibrio vulnificus có thể xâm nhập vào cơ thể người gây bệnh qua vết thương hở, qua thức ăn, hải sản chưa được chế biến nấu chín.
Khi vào cơ thể người, bệnh diễn tiến nhanh gây ra các triệu chứng sưng đau nhiều, đau bụng, tiêu chảy, gây nhiễm trùng vết thương, rất dễ hoại tử nhanh, lan rộng, sốc nhiễm trùng nhiễm độc, nhiễm trùng máu...
Đây cũng là loại vi khuẩn có từ môi trường biển thường gây nhiễm trùng hoại tử nặng nhất và gây tỷ lệ tử vong nhất.
Theo TS Nguyên, bất kỳ ai cũng đều có thể bị nhiễm vi khuẩn Vibrio vulnificus, nhưng một số người có bệnh nền như các bệnh gan, bệnh tan máu bẩm sinh, tăng sắt trong máu, người có hệ miễn dịch suy yếu, người đang dùng thuốc giảm tiết a-xít dịch dạ dày, người có vết thương hở... có nguy cơ cao hơn.
Để phòng bệnh, TS Nguyên khuyến cáo người dân cần rất chú ý khi ăn hải sản, nên ăn chín uống sôi, đặc biệt là hàu. Tránh để hải sản sống hoặc nước biển tiếp xúc với các thực phẩm đã nấu chín.
Cẩn thận khi tắm, tiếp xúc với nước biển, nước lợ, tiếp xúc với hải sản hoặc các sinh vật biển khi trên da có các vết thương hoặc bị thương.
Nếu không may bị thương khi đang ở biển, hãy nhanh chóng rửa kỹ vết thương bằng nước sạch, nước muối sinh lý, sau đó sát khuẩn. Theo dõi chặt chẽ vết thương, nếu thấy các dấu hiệu như sưng, nóng, đỏ, đau lan rộng nhanh, xuất hiện vùng da có màu tái, hoặc thâm đen, sốt, cần đến ngay cơ sở y tế.
"Người dân, kể cả nhân viên y tế phải rất cảnh giác, thận trọng với các vết thương và nhiễm trùng dù là nhỏ nhất từ môi trường biển hay hải sản, đặc biệt ở những người nguy cơ cao mắc các bệnh nền. Tại Trung tâm Chống độc đã từng có một bệnh nhân bị cua biển cắp ở bàn tay, sau đó tử vong do biến chứng nhiễm trùng mô mềm hoại tử”, TS Nguyên khuyến cáo.
