Vì sao mạng xã hội tràn ngập ảnh kiểu 'Ghibli'

Tính năng mới của ChatGPT tạo ra lo ngại về quyền sở hữu trí tuệ, khi công cụ này đang biến mọi thứ thành phiên bản hoạt hình mang đậm phong cách Studio Ghibli.

Bức hình một phóng viên được ChatGPT tái tạo theo phong cách Studio Ghibli. Ảnh: TechCrunch.

Chỉ một ngày từ khi OpenAI ra mắt tính năng “tạo hình ảnh” cho ChatGPT, mạng xã hội đã tràn ngập những meme do AI tạo ra theo phong cách Studio Ghibli, hãng phim hoạt hình đình đám của Nhật Bản.

Người dùng có thể đăng tải những hình ảnh có sẵn của họ vào ChatGPT để thay đổi phong cách cho bức hình. Theo OpenAI, tính năng được huấn luyện bằng các dữ liệu được công khai hay được phép lấy từ các đối tác như Shutterstock.

Tất cả đều biến thành hoạt hình

Ngay từ khi ra mắt, người dùng đã ồ ạt dùng thử tính năng, tạo ra các hình ảnh phiên bản Studio Ghibli cho bản thân, gia đình, thú cưng. Một dịch vụ tạo phiên bản AI cho hình ảnh đã được rao bán trên sàn thương mại Etsy với giá từ 14 USD.

Không lâu sau, mạng xã hội dần trở nên hỗn loạn với loạt hình ảnh tạo bằng AI mang tính thiếu tôn trọng. Từ sự kiện 9/11 với toà tháp đôi, vụ ám sát JFK, CEO Nvidia Jensen Huang ký lên ngực một phụ nữ, cho đến phiên điều trần trước quốc hội của CEO OpenAI Sam Altman, tất cả đều được tái hiện với phong cách Ghibli đầy mơ mộng.

Thậm chí, CEO Sam Altman cũng tham gia vào trào lưu. Ông đã thay ảnh đại diện trên X bằng một bức ảnh vẽ phong cách Ghibli của mình và khuyến khích người theo dõi tạo thêm các phiên bản mới cho ông.

AI tao anh anh 1

CEO OpenAI cũng tham gia vào xu hướng tạo ảnh bằng AI. Ảnh: Sam Altman.

Bản cập nhật mới nhất của OpenAI ra mắt ngay sau tính năng tạo ảnh AI tương tự của Google trong mô hình Gemini Flash. Trước đó, Gemini Flash đã gây bão trên mạng xã hội, khi người dùng phát hiện có thể sử dụng nó để xóa watermark khỏi hình ảnh.

Mặc dù tính năng này của Google và OpenAI giúp tái tạo phong cách của những tác phẩm có bản quyền dễ hơn bao giờ hết, mối lo ngại thực sự nằm ở cách các công cụ AI này được huấn luyện. Và câu hỏi đặt ra là điều đó có vi phạm luật bản quyền không.

Ranh giới mong manh về bản quyền

New York Times cùng nhiều nhà xuất bản đang theo đuổi các vụ kiện chống lại OpenAI.

Nữ diễn viên Scarlett Johansson từng đe dọa kiện công ty vì một công cụ giọng nói có âm sắc giống cô. Ngoài ra, OpenAI cũng đang vướng vào hàng loạt vụ kiện từ các nhà văn, các hãng truyền thông lớn và nghệ sĩ, cho rằng công ty đã sử dụng tác phẩm của họ để huấn luyện cho AI.

Theo Evan Brown, luật sư chuyên về sở hữu trí tuệ tại công ty luật Neal & McDevitt, phong cách nghệ thuật không được bảo vệ rõ ràng bởi luật bản quyền, đồng nghĩa với việc OpenAI dường như không vi phạm pháp luật chỉ vì tạo ra hình ảnh trông giống phim của Studio Ghibli.

AI tao anh anh 2

Các hình ảnh được cho là thiếu tôn trọng được tạo ra bởi AI theo phong cách Studio Ghibli. Ảnh: X.com.

OpenAI đã bổ sung cơ chế từ chối khi người dùng cố gắng tạo hình ảnh theo phong cách của một nghệ sĩ còn sống. Điều đáng chú ý là Hayao Miyazaki, người đồng sáng lập Studio Ghibli, hiện vẫn còn sống.

Các nguyên tắc về hình ảnh trong ChatGPT khá linh hoạt trong việc tạo nội dung này. Người phát ngôn của OpenAI, Taya Christianson, cho biết công ty không chặn mô hình tái tạo hình ảnh của các nhân vật công chúng trưởng thành hoặc mô tả bạo lực trong bối cảnh hư cấu, miễn là phục vụ mục đích sáng tạo nghệ thuật.

Bà Christianson nhấn mạnh rằng người dùng chỉ nên tải lên các tài liệu mà họ sở hữu hoặc có quyền sử dụng trên nền tảng, và họ không có quyền tự ý chỉnh sửa ảnh. Tuy nhiên, nhiều người dùng đã không làm như vậy.

Không chỉ Studio Ghibli, nhiều phong cách khác cũng bị sao chép như Rick & Morty, Wallace and Gromit, The Simpsons và South Park. Một người đã tạo chân dung Marc Andreessen theo phong cách Dr. Seuss, trong khi một cặp vợ chồng biến ảnh cưới của họ thành phiên bản Pixar.

Ông Miyazaki, cha đẻ của phong cách Ghibli, đã bày tỏ quan điểm gay gắt đối với AI vào năm 2016, cho rằng công nghệ này là một sự xúc phạm. Tuy nhiên, bình luận này của ông cũng đã bị “AI hoá” trên X.

AI tao anh anh 3

Quan điểm của ông Hayao Miyazaki cũng bị người dùng tái tạo bằng AI. Ảnh: Tomieinlove.

Julia Alexander, một phóng viên, từng làm việc tại hãng phim Disney, cho rằng AI không thể tái tạo tinh thần và giá trị thực sự của Studio Ghibli, một studio luôn trung thành với nghệ thuật vẽ tay. Cô yêu cầu sự tôn trọng với đội ngũ nghệ sĩ của hãng phim này.

Các thử nghiệm của TechCrunch cho thấy AI tái tạo phong cách Studio Ghibli của ChatGPT khá chính xác so với các đối thủ như Google Gemini, Grok hay Playground.ai.

Điều này phản ánh bước tiến lớn của AI trong lĩnh vực tạo hình ảnh, nhưng cũng đặt ra những vấn đề pháp lý về quyền sở hữu trí tuệ.

Xuất bản học thuật phủ nhận tác quyền của ChatGPT

Hiện có một làn sóng lo ngại rằng AI, với những nghiên cứu thiếu sót hay thậm chí bịa đặt, có thể gây nguy hại cho các tài liệu học thuật. Springer-Nature, một đơn vị xuất bản gần 3.000 tạp chí, đã cập nhật chính sách của mình, tuyên bố rằng ChatGPT không thể được liệt kê là tác giả. Nhiều đơn vị xuất bản khác đã thực hiện những cập nhật tương tự.