Yêu cầu cấp bách bảo đảm an ninh mạng quốc gia

Việc bảo đảm an ninh mạng là nhiệm vụ cấp thiết trong bối cảnh chuyển đổi số, đòi hỏi sự hợp lực để bảo vệ không gian mạng quốc gia trước các mối đe dọa ngày càng tăng.

Trung tướng Nguyễn Minh Chính - Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an). Ảnh: M.Sơn.

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, việc bảo đảm an toàn, an ninh mạng được đặt ra như một yêu cầu cấp bách để bảo vệ không gian mạng, góp phần đảm bảo an ninh quốc gia và an toàn xã hội.

Tại sự kiện gặp mặt hội viên năm 2025 do Hiệp hội An ninh mạng quốc gia (NCA) tổ chức ngày 11/4 tại Hà Nội, các chuyên gia, nhà quản lý và doanh nghiệp đã thảo luận về những thách thức và giải pháp cho vấn đề an ninh mạng giai đoạn mới.

Tấn công mạng ngày càng tinh vi, thiệt hại lớn

Phát biểu tại sự kiện, Thượng tá Nguyễn Bá Sơn, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – A05 (Bộ Công an), nhấn mạnh không gian mạng bên cạnh mặt tích cực còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, thách thức. Hoạt động tấn công mạng, gián điệp mạng, lộ mất thông tin, dữ liệu cá nhân diễn ra ngày càng nguy hiểm, trong khi tội phạm công nghệ cao ngày càng phức tạp, tinh vi.

an ninh mang anh 1

Thượng tá Nguyễn Bá Sơn, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – A05. Ảnh: M.Sơn.

Ông Lê Công Trung, Trưởng BU An ninh mạng của MobiFone, chỉ ra xu hướng gia tăng tội phạm đánh cắp thông tin (stealer) nhắm vào thông tin trình duyệt, tài khoản mạng xã hội.

Ông Trung dẫn chứng thiệt hại tại Việt Nam năm 2024 do tấn công ransomware lên tới 11 triệu USD, 14,5 triệu tài khoản bị rò rỉ, 10 TB dữ liệu bị rao bán. Trong đó, 71% cuộc tấn công nhắm tới lĩnh vực ngân hàng.

"Theo khảo sát của Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, tổng thiệt hại do lừa đảo trực tuyến gây ra cho người dùng Việt Nam trong năm 2024 lên tới 18.900 tỷ đồng", đại diện MobiFone thông tin thêm.

Ông Nguyễn Đức Bảng, Giám đốc Giải pháp ngân hàng tài chính NGS Consulting, cũng cho rằng thiệt hại từ tội phạm mạng trên toàn cầu là rất lớn, đồng thời lưu ý sự phát triển của AI khiến các hình thức tấn công, lừa đảo ngày càng khó lường. Dẫn số liệu tổng hợp, ông Bảng cho biết năm 2024, tội phạm mạng kiếm được khoảng 4.500 tỷ USD, tương đương nền kinh tế lớn thứ ba thế giới.

“Đây là những con số cho chúng ta rất nhiều thông tin về mức độ nghiêm trọng của các sự cố tấn công mạng, cũng như mức độ quan trọng của việc đầu tư các hệ thống, đầu tư các giải pháp và liên kết với nhau để cùng nhau chống lại, giảm thiểu thiệt hại”, ông Nguyễn Đức Bảng bình luận.

Hợp lực đối phó và hoàn thiện pháp lý

Trước tình hình trên, ông Vũ Anh Tú, Giám đốc Công nghệ Tập đoàn FPT, nhận định AI vừa là "vũ khí" tấn công, vừa là "lá chắn" phòng thủ. Ông đề xuất các tổ chức, doanh nghiệp cần hình thành liên minh an ninh mạng thông minh và thiết lập nền tảng SOC (Trung tâm điều hành an ninh mạng) đa tầng ứng dụng AI.

Về phía cơ quan quản lý, Thượng tá Nguyễn Bá Sơn cho biết Bộ Công an đã tiếp nhận chức năng quản lý nhà nước về an toàn thông tin mạng từ Bộ Thông tin và Truyền thông. Bộ Công an đã đề xuất hợp nhất Luật An ninh mạng 2018 và Luật An toàn thông tin mạng 2015 thành Luật An ninh mạng năm 2025, dự kiến trình Quốc hội thông qua vào tháng 10 tới đây theo trình tự rút gọn.

"Chúng tôi cũng sẽ hoàn thiện hệ thống quy định về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về an ninh mạng theo hướng hợp nhất... cho phù hợp với quy định về chức năng, nhiệm vụ trong tình hình mới," Thượng tá Nguyễn Bá Sơn cho biết thêm.

an ninh mang anh 2

Ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ NCA, chia sẻ về thực trạng nhân sự chuyên trách an ninh mạng ở Việt Nam và giải pháp. Ảnh: M.Sơn.

Việc đào tạo nhân lực cũng là yếu tố then chốt. Theo ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng ban Công nghệ NCA, Việt Nam dự kiến thiếu hơn 700.000 nhân sự chuyên trách về an ninh mạng. Hiện có hơn 20% cơ quan, doanh nghiệp chưa có nhân sự chuyên trách về an ninh mạng và 35,56% đơn vị không có đủ nhân sự theo nhu cầu

NCA đang xây dựng nền tảng đào tạo nCademy, tạo một cộng đồng học tập, nâng cao nhận thức và nghiên cứu chuyên sâu về an ninh mạng, góp phần giải quyết bài toán nhân lực.