Dân quân cứu nước Nam Bộ trong những ngày đầu Nam bộ kháng chiến 1945 - Ảnh tư liệu
Đáp lời Tổ quốc - Kỳ cuối: 'Ra đi ra đi thà chết chớ lui'
12:03 30/08/2025
Không phải tâm điểm tổ chức đại lễ mừng 80 năm Quốc khánh - thành lập Chính phủ Việt Nam Cân chủ Cộng hòa nhưng TP.HCM những ngày tháng Tám này vẫn rộn ràng, vẫn xốn xang.
Biểu tình chống thực dân Pháp trước chợ Bến Thành, Sài Gòn - Ảnh tư liệu
"Nào anh em ta cùng nhau xông pha lên đàng"
Chiều 22-9, phái đoàn Pháp cử người đến trụ sở Ủy ban chính quyền cách mạng mời Trần Văn Giàu và bác sĩ Phạm Ngọc Thạch đến dùng cơm tối để tiếp tục thương thuyết. Trong tình hình căng như dây đàn, ông Trần Văn Giàu đã khéo léo đánh lừa để tránh cái bẫy giăng sẵn.
Ông lập tức triệu tập hội nghị Cây Mai trong đêm, cùng lúc Pháp đang xua quân đánh chiếm lại các trụ sở đài phát thanh, bưu điện, nhà đèn, quốc gia tự vệ cuộc, ủy ban nhân dân Nam Bộ. Một lần nữa, những ý kiến giằng co trước quyết định sinh tử.
Gần hết đêm, ông đứng lên, tay nắm chặt dằn lên bàn: "Tướng ở biên cương phải biết tự quyết định theo đường lối bảo vệ đất nước mình. Tôi quyết định đánh, đánh lại ngay. Xin trình với hội nghị lời kêu gọi kháng chiến sau đây của Ủy ban kháng chiến để các đồng chí chỉnh lý, chuẩn y".
Cũng cùng thời điểm ấy ở dinh Xã Tây, ông Dương Quang Đông đang đương đầu với cuộc tấn công tiến chiếm của quân Pháp. Ông rối bời: "Lệnh xứ ủy phân công tôi ở lại bảo vệ dinh Xã Tây đến phút cuối cùng, cóphải giờ phút ấy đã tới rồi chăng? Bây giờ kẻ địch đến, nếu bỏ chạy thì nhục này biết rửa mấy sông? Còn nếu đánh mà chưa có chỉ thị của Trung ương, xứ ủy, ủy ban và Mặt trận thì có phải chính tôi là người gây ra chiến tranh?
Pháp đổ quân trước dinh, có cả xe bọc thép rồi chúng tràn tới. Anh em đòi đánh ngay, tôi nói lớn: "Không ai được nổ súng, phải chờ lệnh tôi". Càng nói lớn càng bối rối, Tây đã tràn tới trước mặt. Tôi giật cây súng ở một anh gần tôi nhất, nhắm thẳng địch bóp cò. "Đùng, đùng", tức thì súng trong dinh nổ rộ lên… Xe bọc thép bắn thẳng vào dinh... Khi tôi ra ngoài nghe nhân dân vui mừng la vang dội: dinh Xã Tây đã đánh, vậy mình đánh đi anh em.
Cả đêm súng nổ vang rền khắp Sài Gòn. Mờ sáng lời kêu gọi kháng chiến được Chủ tịch Ủy ban kháng chiến Nam Bộ Trần Văn Giàu đưa cho ông Huỳnh Văn Tiểng mang đi in ra hàng ngàn bản. TP Sài Gòn đã bước bước đầu tiên vào cuộc kháng chiến hào hùng như thế...
"Lúc ấy tôi đã về quê Bà Rịa với mẹ vì trường học đang đóng cửa. Nghe tin kháng chiến, nghe bài ca hiệu triệu "Nào anh em ta cùng nhau xông pha lên đàng…", chân tay tôi lập tức muốn lên đường. Nhưng mẹ chưa cho phép, tôi đành… lấy vợ để được lên đàng", ông Tư Cang cười kể tiếp.
Khi mang cây tầm vông ra khỏi nhà ông mới 18, để lại cô vợ trẻ vừa cưới chưa đầy một tháng và lời hẹn vợ nấu cơm hết đống củi sẽ lại về, không hề hay biết cuộc kháng chiến sẽ dài, sẽ khốc liệt đến thế. Gần 30 năm sau, tối 30-4-1975 họ mới lại được sum họp giữa Sài Gòn.
Và ông Tư Cang cũng chỉ là một trong hàng vạn người đã "lên đàng" trong những ngày tháng 9 ấy.
-------------------
(*) Lời bài hát Giải phóng quân của Phan Huỳnh Điểu.
Đáp lời Tổ quốc - Kỳ 2: Sẵn sàng hy sinh cho Tổ quốc
Đọc tiếp
Về trang Chủ đề
Cùng chủ đề
Hình ảnh quân nhân Nga, Trung Quốc, Lào, Campuchia sải bước trên quảng trường Ba Đình
Sáng 30-8, tổng duyệt cấp nhà nước diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và...
Bão Nongfa sắp đổ bộ Hà Tĩnh - Quảng Trị, đề phòng gió giật cấp 10-11
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, lúc 16h hôm nay, bão Nongfa (bão số 6)...
Sửa quy định về tiêu chuẩn chức danh cán bộ diện Trung ương, Bộ Chính trị quản lý
Bộ Chính trị, Ban Bí thư cơ bản đồng ý với nội dung, sửa đổi và ban hành 2 quy...
Tìm lại câu nói nổi tiếng của vua Bảo Đại 80 năm trước
'Trẫm ưng làm dân của một nước độc lập hơn làm vua một nước nô lệ'. Câu phát ngôn để...
Bão số 6 tiến vào Hà Tĩnh - Quảng Trị tối nay, mưa lớn dồn dập
Bão số 6 dự kiến đổ bộ Hà Tĩnh - Quảng Trị tối nay, gây mưa lớn và nguy cơ...
Clip: Nước cuồn cuộn chia cắt hàng loạt nơi ở Quảng Trị
Đến trưa 30-8, tại tỉnh Quảng Trị có mưa vừa, mưa to trên diện rộng gây chia cắt hàng loạt...
Mới cập nhật
Viettel "khoe" UAV, pháo tự hành, tên lửa, radar... mới tại Triển lãm 80 năm thành tựu đất nước
Tại Triển lãm 80 năm thành tựu đất nước, Viettel ra mắt hàng loạt vũ khí, khí tài mới như pháo tự hành, UAV tầm xa, tổ hợp tên lửa, radar thế hệ mới…
Đừng vội xuống tiền mua chung cư nếu chưa biết căn hộ hướng nào hợp nhất với gia đình trẻ
Giữa “ma trận” dự án chung cư hiện nay, một trong những câu hỏi phổ biến nhất của các gia đình trẻ khi mua nhà là: “Chọn căn hộ hướng nào thì hợp lý?” Câu trả lời không chỉ nằm ở yếu tố phong thủy, mà còn liên quan trực tiếp đến ánh sáng, gió, sự tiện nghi trong sinh hoạt và cả chi phí sử dụng điện nước hàng tháng.
Dưới áp lực từ Mỹ, Mexico chuẩn bị đánh thuế mạnh ôtô Trung Quốc
Áp lực từ Washington và nỗi lo về tương lai ngành sản xuất trong nước đang khiến Mexico phải cân nhắc dựng rào cản thuế quan đối với ôtô nhập khẩu từ Trung Quốc.
Người phụ nữ nấu 1 tạ xôi, luộc 4 con gà mang đi xem diễu binh
Từng "viral" khắp mạng xã hội với mâm xôi gà hôm 24/8, lần này chị Nguyễn Ngọc Hà tiếp tục nấu xôi để cùng nhóm bạn "phá cỗ" trước thềm tổng duyệt diễu binh sáng 30/8.
Hết rồi, Mourinho
Chỉ sau hai vòng đấu tại Süper Lig, những kết quả tại vòng play-off Champions League mùa 2025/26, Jose Mourinho đã phải rời chiếc ghế nóng ở Fenerbahce.
Hình ảnh quân nhân Nga, Trung Quốc, Lào, Campuchia sải bước trên quảng trường Ba Đình
Sáng 30-8, tổng duyệt cấp nhà nước diễu binh, diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9 đã diễn ra tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội. Buổi tổng duyệt với sự tham dự của hơn 40.000 người, trong đó có 4 khối quân đội nước ngoài.
HLV Thụy Điển cảnh báo Liverpool sự thật về thể lực Isak
HLV trưởng tuyển Thụy Điển, Jon Dahl Tomasson thừa nhận Alexander Isak không có khả năng thi đấu trọn vẹn 90 phút vào lúc này dù ông vẫn triệu tập chân sút 25 tuổi vào danh sách.
Bão Nongfa sắp đổ bộ Hà Tĩnh - Quảng Trị, đề phòng gió giật cấp 10-11
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, lúc 16h hôm nay, bão Nongfa (bão số 6) đã đi vào đất liền khu vực bắc Quảng Trị - nam Hà Tĩnh và suy yếu thành áp thấp nhiệt đới.
Sửa quy định về tiêu chuẩn chức danh cán bộ diện Trung ương, Bộ Chính trị quản lý
Bộ Chính trị, Ban Bí thư cơ bản đồng ý với nội dung, sửa đổi và ban hành 2 quy định mới, trong đó có Quy định của Bộ Chính trị về tiêu chuẩn chức danh cán bộ thuộc diện Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý và khung tiêu chuẩn chức danh cán bộ, lãnh đạo quản lý các cấp (thay Quy định số 89-QĐ/TW và Quy định số 214-QĐ/TW).
Cách nào giảm tiền sử dụng đất khi chuyển mục đích sử dụng sang đất ở?
Hiện nay, tiền sử dụng đất sau khi chuyển mục đích sử dụng được tính bằng 100% giá trong bảng giá đất đối với toàn bộ diện tích nên người dân phải nộp số tiền sử dụng quá cao, như thửa đất 400 m2 tại TP Vinh (cũ, tỉnh Nghệ An) phải nộp 4,5 tỷ đồng, thửa đất 208 m2 tại huyện Hóc Môn (cũ, TPHCM) phải nộp 1,7 tỷ đồng hoặc thửa đất 400 m2 tại quận 7 (cũ, TPHCM) phải nộp 14 tỷ đồng…
