
Giàn giáo tre rất phổ biến ở Hong Kong - Ảnh: TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Hong Kong (Trung Quốc), sau khi xảy ra vụ cháy tại khu tổ hợp Wang Fuk Court thuộc quận Tai Po khiến ít nhất 128 người thiệt mạng, Cục Các vấn đề nhà ở và thanh niên của Khu hành chính đặc biệt Hong Kong đã tổ chức một cuộc họp để xây dựng lộ trình rõ ràng nhằm đẩy nhanh việc thay thế giàn giáo tre truyền thống bằng giàn giáo kim loại.
Theo thông tin từ cuộc họp diễn ra vào ngày 27-11, toàn bộ 8 tòa nhà trong khu tổ hợp nói trên bắt đầu được sửa chữa kể từ tháng 7-2024, được bao quanh bằng giàn giáo tre và phủ lưới nhằm hạn chế bụi và vật liệu rơi xuống đất.
Tại Hong Kong, giàn giáo tre được sử dụng phổ biến trong xây dựng, bảo dưỡng và sửa chữa các công trình và chỉ những người có chứng chỉ mới được thực hiện việc lắp ráp các giàn giáo này.
Tuy nhiên, sau một số vụ cháy trong những năm qua, các quan chức cho biết sẽ bắt đầu loại bỏ dần hệ thống này vì lý do an toàn.
Theo kết quả điều tra sơ bộ về vụ hỏa hoạn nghiêm trọng xảy ra tại khu tổ hợp Wang Fuk Court, nhà chức trách đã xác định việc sử dụng vật liệu dễ cháy nổ là nguyên nhân chính khiến ngọn lửa lan nhanh và gây thiệt hại lớn.
Kết quả thử nghiệm lưới giàn giáo cho thấy vật liệu này không bắt lửa, nhưng ngọn lửa lan nhanh bất thường vì các tấm xốp dễ cháy được dán trên cửa sổ của các tòa nhà.
Xốp cách nhiệt bắt lửa làm các tấm kính cửa sổ bị nóng vỡ tan, khiến ngọn lửa bùng phát và lan vào trong nhà, dẫn đến thảm họa này.
Wang Fuk Court là thiết kế nhà ở điển hình của Hong Kong, với một giếng trời hẹp tại giao lộ hình chữ thập.
Ông Hoàng Hâm Viêm (Huang Xinyan), Phó giáo sư Khoa kỹ thuật môi trường xây dựng và năng lượng, Phó chủ nhiệm Trung tâm nghiên cứu phòng cháy chữa cháy thông minh và khả năng phục hồi đô thị tại Đại học Bách khoa Hong Kong (Poly U), cho rằng nguyên nhân khiến đám cháy mất kiểm soát là do sự kết hợp của nhiều yếu tố.
Hơn 40 năm qua, khu tổ hợp này chưa từng xảy ra vụ cháy lớn nào, nhưng trong quá trình cải tạo, các vật liệu dễ cháy đã được lắp đặt bên ngoài tòa nhà.
Khoảng cách giữa các tòa nhà nhỏ, cùng với giàn giáo che phủ, càng làm làm tăng nguy cơ cháy lan sang các tòa nhà khác. Ông Hoàng Hâm Viêm cho rằng thời tiết khô hạn gần đây ở Hong Kong làm tăng khả năng bắt lửa và tre cũng dễ cháy hơn.

Giàn giáo tre rất phổ biến ở Hong Kong nhưng cũng có liên quan đến các vụ cháy khác - Ảnh: DEZEEN
Một kiến trúc sư Hong Kong cho biết giàn giáo tre bao quanh tòa nhà thường được phủ lớp chống cháy, mang lại khả năng chống cháy ở một mức độ nhất định và không phải là nguyên nhân gốc rễ của vụ cháy.
Sự lan rộng nhanh chóng của đám cháy trong thời gian ngắn là do sự kết hợp của nhiều yếu tố.
Điều cần điều tra là liệu có sử dụng lửa trái phép trong khu vực thi công hay không, liệu các vật liệu được sử dụng tại công trường như nhựa, xốp và lưới chắn bụi có đáp ứng tiêu chuẩn phòng cháy chữa cháy và liệu vật liệu chống cháy trên tường ngoài của tòa nhà có đáp ứng tiêu chuẩn hay không.
Tại các thành phố đông dân cư như Hong Kong, không gian và giao thông bị hạn chế, tre có thể dễ dàng được vận chuyển lên các tầng cao hơn bằng thang máy và có thể thích ứng với nhiều mặt tiền tòa nhà khác nhau, khiến giàn giáo tre đặc biệt phù hợp cho các dự án vừa và nhỏ cũng như bảo trì một phần các tòa nhà dân cư cao tầng.
Hơn nữa, chi phí vật liệu, lắp đặt, thời gian và bảo quản, giàn giáo tre vẫn có lợi thế kinh tế đáng kể, do đó trở thành một lựa chọn phổ biến và thiết thực trong lĩnh vực bảo trì tòa nhà tại Hong Kong.
Cơ quan chức năng cho biết hệ thống báo cháy của 8 tòa nhà thuộc khu tổ hợp Wang Fuk Court đều gặp trục trặc, không hoạt động theo đúng cách thức trong quá trình được kiểm tra, vì vậy đám cháy không được cảnh báo hiệu quả ngay từ giai đoạn đầu.
Theo một kiến trúc sư Hong Kong, công trường xây dựng đã bộc lộ những thiếu sót về mặt quản lý, bao gồm sự yếu kém trong việc quản lý vật liệu dễ cháy và sự giám sát yếu kém của đơn vị thi công.
Hơn nữa, dự án được triển khai trong khi cư dân vẫn đang sinh sống tại tòa nhà, tình trạng "xây dựng trong khi sinh sống" này tự nó đã tạo nên rủi ro cao, vì cư dân có thể đóng kín cửa sổ và cửa ra vào trong quá trình thi công, tạo ra môi trường kín, không thuận lợi cho việc cảnh báo cháy nổ và thoát hiểm.
Cảnh sát đã bắt ba nhà thầu liên quan vì nghi ngờ ngộ sát do sử dụng vật liệu không an toàn, bao gồm cả tấm xốp dễ cháy chặn cửa sổ. Ủy ban Độc lập chống tham nhũng (ICAC) cũng đã thành lập lực lượng đặc nhiệm để điều tra khả năng tham nhũng liên quan đến dự án cải tạo lớn này.
Sở Xây dựng Hong Kong đang tiến hành cuộc thanh tra trên toàn thành phố trong hai tuần kể từ ngày 28-11, tập trung vào các cơ sở phòng cháy chữa cháy và lưới chống cháy cho các dự án giàn giáo quy mô lớn và sẽ xử phạt nghiêm những đơn vị vi phạm.
Trong cuộc họp báo chung với lực lượng cứu hỏa vào chiều 28-11, Cục trưởng Cục An ninh Đặng Bỉnh Cường cho biết vụ cháy ở khu tổ hợp Wang Fuk Court đã khiến ít nhất 128 người thiệt mạng, trong đó 89 người chưa xác định được danh tính và số người thiệt mạng có thể vẫn chưa dừng lại.
Hiện vẫn còn khoảng 200 người mất liên lạc.
Ông Đặng Bỉnh Cường cho biết cuộc điều tra về nguyên nhân vụ cháy vẫn đang được tiến hành và có thể mất từ 3 đến 4 tuần. Cảnh sát cũng sẽ kích hoạt hệ thống hỗ trợ điều tra để nhập thông tin của người bị thương và người tử vong, tự động so sánh và nhận dạng, đồng thời đẩy nhanh quá trình điều tra.