Không World Cup, không bản sắc, và một nền bóng đá rệu rã sau những năm tháng sống trong ảo tưởng “thành công tức thì”.
Giấc mơ mua bằng hộ chiếu
Bóng đá Indonesia mang trong mình niềm đam mê cuồng nhiệt của 280 triệu con người, nhưng niềm đam mê ấy đã bị dẫn lối sai. Thay vì kiên trì xây dựng nền tảng như Nhật Bản, Hàn Quốc hay thậm chí là Việt Nam - những nơi đầu tư vào đào tạo trẻ, cơ sở hạ tầng và triết lý chơi bóng - Liên đoàn Bóng đá Indonesia (PSSI) lại chọn con đường ngắn nhất: mua sẵn giấc mơ.
Họ chi hàng triệu USD để nhập tịch cầu thủ gốc Indonesia tại châu Âu, chủ yếu từ Hà Lan. Những bản hợp đồng được tung hô như “bước ngoặt lịch sử”, với niềm tin rằng chỉ cần pha chút DNA châu Âu, đội tuyển “Garuda” sẽ cất cánh. Truyền thông gọi đó là “dự án vàng”, người hâm mộ xem đó là lối tắt đến World Cup. Nhưng hóa ra, tất cả chỉ là một ngôi nhà dựng trên cát.
Nhập tịch cầu thủ không phải là tội, nếu đó là một phần của chiến lược dài hạn. Nhưng với Indonesia, nó được xem như “phép màu cấp tốc” - cách để bỏ qua hàng chục năm đầu tư, đào tạo, và kiên nhẫn. Khi giấc mơ được mua bằng hộ chiếu, cái họ mất không chỉ là tiền, mà còn là linh hồn của chính bóng đá mình.
 |
| Patrick Kluivert vừa bị LĐBĐ Indonesia sa thải. |
Để hợp thức hóa dự án, PSSI mang về Patrick Kluivert - cái tên từng là niềm kiêu hãnh của bóng đá Hà Lan. Nhưng Kluivert không được thuê để xây dựng, mà để chứng minh rằng kế hoạch nhập tịch là đúng đắn.
Trớ trêu thay, ông lại được giao cầm lái một “chiếc Ferrari không có động cơ” - một tập thể thiếu nền tảng, thiếu bản sắc và thiếu cả thời gian. Dù đưa Indonesia tới vòng loại thứ tư World Cup 2026 - thành tích tốt nhất kể từ năm 1938 - Kluivert vẫn bị buộc phải chia tay “theo thỏa thuận”. Không phải vì thất bại, mà vì không thể tạo ra phép màu. Tuyển Indonesia thất bại trước Saudi Arabia và Iraq, tạm biệt luôn tấm vé đến châu Mỹ dự ngày hội bóng đá lớn nhất hành tinh.
Vấn đề nằm ở chỗ: PSSI muốn một chiến thắng để chứng minh họ đúng, chứ không cần một chiến lược để phát triển lâu dài. Và khi không đạt được điều đó, họ chọn cách dễ nhất - thay thầy đổi vận.
Vòng luẩn quẩn của sự nóng vội
Bóng đá Indonesia giờ mắc kẹt trong chính chiếc bẫy của mình. Cứ mỗi lần thất bại, họ lại bắt đầu lại từ đầu: sa thải HLV, xóa bỏ kế hoạch cũ, dựng nên dự án mới. Không HLV nào đủ thời gian để gieo mầm triết lý, không cầu thủ trẻ nào được trao cơ hội để trưởng thành.
Một nền bóng đá muốn phát triển phải có sự liên kết giữa đội tuyển và đào tạo trẻ, giữa triết lý và nhân sự. Nhưng tại Indonesia, mối liên kết ấy bị chặt đứt hoàn toàn bởi những quyết định mang tính ngắn hạn. Cầu thủ nhập tịch đến và đi như làn gió, trong khi lứa trẻ bản địa chỉ biết đứng ngoài nhìn đội tuyển trở thành phòng trưng bày của những hộ chiếu châu Âu.
 |
| Tuyển Indonesia thất bại trong việc giành vé dự World Cup 2026. |
Khi Patrick Kluivert ra đi, ông không chỉ mang theo kế hoạch chiến thuật, mà còn kéo theo cả đội ngũ trợ lý, các giáo án và hệ thống phát triển mà ông đang gây dựng. Mỗi lần thay đổi, Indonesia lại mất thêm vài năm - để rồi vẫn giậm chân ở vạch xuất phát.
Dự án nhập tịch của Indonesia không chỉ là một kế hoạch bóng đá, mà còn là canh bạc chính trị. Nó được tô vẽ bằng những khẩu hiệu, những buổi lễ hoành tráng, những lời hứa hẹn về “niềm tự hào dân tộc”. Nhưng ẩn sau đó là tư duy thành tích ngắn hạn - làm mọi cách để có kết quả ngay, bất kể hậu quả về sau.
Thất bại ở vòng loại World Cup 2026 không chỉ là nỗi đau thể thao, mà là cú tát vào ảo tưởng. Cái giá thật sự của “con đường tắt” không phải là số tiền chi ra, mà là niềm tin của người hâm mộ bị đánh mất, là một thế hệ cầu thủ trẻ không còn chỗ đứng, và là một nền bóng đá phải xây lại từ đống đổ nát.
Thất bại của Indonesia không chỉ đến từ sân cỏ, mà từ chính cách họ hiểu về bóng đá. Bạn có thể nhập tịch một cầu thủ, nhưng không thể nhập khẩu tinh thần, bản sắc hay khát vọng. Bóng đá là hành trình của cộng đồng - của những đứa trẻ đá chân trần hôm nay, trở thành ngôi sao ngày mai. Và hành trình đó cần thời gian, không thể rút ngắn bằng tiền hay hộ chiếu.
Giờ đây, Indonesia lại quay về vạch xuất phát, một lần nữa tìm HLV mới, vẽ kế hoạch mới, hứa hẹn lại từ đầu. Câu chuyện của họ nên là lời cảnh tỉnh cho cả châu Á: bóng đá không phải là nơi để đầu cơ, mà là nơi của kiên nhẫn, của niềm tin và của những giá trị bền vững.
Bạn có thể mua những nguyên liệu tốt nhất, thuê đầu bếp giỏi nhất, nhưng nếu mỗi thất bại lại đổi người cầm chảo, thứ duy nhất bạn nấu ra chỉ là hỗn loạn.
