Intel bị xâu xé

Logo Intel trước trụ sở công ty tại California (Mỹ). Ảnh: Bloomberg.

Theo WSJ, TSMC và Broadcom đang xem xét khả năng thâu tóm các bộ phận khác nhau của Intel. Nếu 2 trường hợp đồng thời xảy ra, cái tên biểu tượng trong ngành bán dẫn nước Mỹ sẽ bị chia đôi.

Nguồn tin cho biết Broadcom đang đánh giá hoạt động thiết kế chip và marketing của Intel. Công ty đã thảo luận với đội ngũ cố vấn, nhưng chỉ chính thức gửi đề nghị đến Intel nếu bộ phận sản xuất chip được bên khác tiếp quản.

Trùng hợp thay, TSMC đang nghiên cứu khả năng kiểm soát một phần, hoặc toàn bộ, nhà máy sản xuất chip của Intel, dưới dạng tập đoàn đầu tư hoặc một cấu trúc khác.

Dù vậy, Broadcom và TSMC sẽ không hợp tác. Tính đến hiện tại, những cuộc thảo luận hoặc đàm phán chỉ dừng ở mức sơ bộ và phi chính thức.

Cái kết tốt cho Intel?

Khủng hoảng tại Intel khiến công ty trở thành mục tiêu thâu tóm. Điều này có thể khiến tập đoàn tan rã sau nhiều thập kỷ thống trị ngành sản xuất chip, phục vụ máy tính cá nhân và trung tâm dữ liệu.

Theo WSJ, việc chia tách Intel cũng phù hợp với xu hướng mới trong ngành bán dẫn, khi các công ty dần tập trung vào thiết kế hoặc sản xuất chip thay vì cả 2.

Chủ tịch HĐQT Intel, Frank Yeary đã thảo luận với một số công ty chip và chính quyền Tổng thống Donald Trump - những người cho rằng “số phận” của Intel đóng vai trò quan trọng với an ninh quốc gia Mỹ.

Chia sẻ với những người thân cận, Yeary khẳng định mục tiêu lớn nhất của ông là tối đa hóa giá trị cho cổ đông Intel.

Intel đã tụt hậu so với TSMC trong việc sản xuất chip nhanh nhất, kích thước bóng bán dẫn nhỏ nhất. Kế hoạch lật ngược tình thế của cựu CEO Pat Gelsinger thất bại khi ông mất chức vào tháng 12/2024.

Mảng kinh doanh chip cốt lõi của Intel chưa thể phục hồi nhanh chóng. Ảnh: WSJ.

Thời gian gần đây, bộ phận sản xuất chip của Intel dần hoạt động độc lập so với các lĩnh vực khác, động thái được giới phân tích xem là để chuẩn bị chia tách.

Những cuộc đàm phán về việc TSMC tiếp quản nhà máy Intel vẫn trong giai đoạn đầu. Bất cứ thỏa thuận liên quan cần được chính phủ Mỹ chấp thuận.

Trả lời Reuters, một quan chức Nhà Trắng cho biết chính quyền ông Trump ủng hộ công ty nước ngoài đầu tư và xây dựng nhà máy tại Mỹ, nhưng "không có khả năng" ủng hộ việc thực thể nước ngoài điều hành nhà máy Intel trong nước.

Trước đó, Bloomberg đưa tin chính quyền ông Trump tham gia cuộc đàm phán giữa TSMC và Intel. Trong cuộc họp với quan chức TSMC, đội ngũ của ông nêu ý tưởng về thỏa thuận tiềm năng giữa 2 bên.

Điều ngăn cản TSMC và Broadcom

Giá trị thị trường của TSMC hiện lớn hơn Intel khoảng 8 lần. Các khách hàng của công ty có trụ sở tại đảo Đài Loan gồm Nvidia và AMD, đối thủ lớn của Intel trên thị trường chip máy tính cá nhân và máy chủ.

Hội đồng quản trị Intel vẫn đang tìm kiếm CEO mới. Công ty tư vấn lãnh đạo Spencer Stuart đang tuyển chọn ứng viên suốt 2 tháng qua.

Intel cũng cắt giảm nhiều mảng kinh doanh và bán cổ phần trong mảng chip lập trình Altera. Intel mua lại Altera vào năm 2015 với giá 16,7 tỷ USD.

Cuối năm 2022, các nhà máy Intel vận hành gần như tách biệt khỏi công ty, khi nhận đơn hàng từ Intel và khách hàng ngoài một cách bình đẳng. Báo cáo tài chính cũng được công bố độc lập từ năm ngoái.

Hiện tại, Intel có kế hoạch đưa bộ phận nhà máy thành công ty con với ban điều hành riêng.

David Zinsner, đồng CEO tạm quyền tại Intel, cho biết cơ cấu hoạt động mới sẽ giúp nhà đầu tư bên ngoài "đổ tiền" vào cơ sở sản xuất, bao gồm khách hàng hiện có và các quỹ tư nhân tiềm năng.

Bất cứ thỏa thuận để TSMC hoặc đơn vị đầu tư kiểm soát nhà máy Intel cần được chính phủ Mỹ chấp nhận. Đạo luật CHIPS năm 2022 gồm gói tài trợ 53 tỷ USD cho sản xuất chip trong nước, Intel nhận khoản tiền lớn nhất (7,9 tỷ USD).

Theo một phần thỏa thuận, Intel cần duy trì phần lớn cổ phần tại các nhà máy nếu chúng được tách thành thực thể mới.

Thỏa thuận cũng ràng buộc Intel về mặt vận hành. Các nhà máy phần lớn dùng để sản xuất chip cho Intel, còn việc sản xuất cho khách hàng ngoài chỉ bắt đầu vài năm trước. Do đó, việc tái cơ cấu nhà máy để sản xuất chip tiên tiến cho TSMC sẽ tạo ra thách thức về kỹ thuật, chi phí.

Con chip thuộc dòng CPU thế hệ thứ 14 của Intel. Ảnh: Bloomberg.

TSMC còn đối mặt khó khăn trong việc triển khai kỹ sư đến Mỹ để giám sát nhà máy, do quan điểm hạn chế về nhập cư của chính quyền ông Trump. Phần lớn kỹ sư của TSMC đến từ Đài Loan và những khu vực ngoài nước Mỹ.

Cuối năm 2017, Broadcom từng đề nghị mua lại hãng chip Qualcomm với giá hơn 100 tỷ USD. Tuy nhiên, chính quyền ông Trump lúc ấy đã chặn đứng thỏa thuận, buộc Broadcom rút lui.

Khả năng Intel bị thâu tóm được giới công nghệ quan tâm từ năm 2024, đặc biệt khi CEO Gelsinger rời ghế. Trong nhiệm kỳ, ông đặt tham vọng cải thiện năng lực sản xuất và AI của Intel nhưng không thành công.

Sự suy thoái của Intel phần lớn đến từ sai lầm trong chiến lược sản xuất, khiến công ty tụt hậu so với TSMC hay Samsung Electronics. Công ty còn bị ảnh hưởng bởi các đối thủ nổi lên trong mảng bộ xử lý trung tâm, bao gồm AMD.

Intel cũng bị bỏ lại trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI), khi các hãng công nghệ chuyển sang chip Nvidia để phát triển, vận hành mô hình.

Ngoài ra, chiến lược thúc đẩy sản xuất ảnh hưởng dòng tiền, khiến cổ phiếu Intel mất khoảng 60% giá trị vào năm ngoái, buộc cắt giảm khoảng 15% lực lượng lao động.

Giá trị thị trường hiện tại của Intel thậm chí thấp hơn nhiều đối thủ, dù cổ phiếu tăng mạnh trong tuần qua khi tin đồn về thương vụ TSMC xuất hiện.