Iran gặp khó khăn, phải trục xuất hàng triệu người Afghanistan về cố hương

00:17 08/07/2025

Chính quyền Tehran đặt hạn chót ngày 6-7 những người Afghanistan không có giấy tờ tại nước này phải rời khỏi lãnh thổ Iran, tạo ra gánh nặng không hề nhỏ cho chính quyền Kabul.

Những người Afghanistan bị trục xuất khỏi Iran - Ảnh: IOM

Hồi cuối tháng trước, Tổ chức Di cư quốc tế (IOM) của Liên hợp quốc cho biết hơn 700.000 người di cư

Những gia đình Afghanistan tay xách nách mang trở về cố hương - Ảnh: AFP

Tình hình trở nên tồi tệ hơn sau cuộc xung đột kéo dài 12 ngày gần đây giữa Iran và Israel, khiến số lượng người tị nạn Afghanistan vượt biên hằng ngày tăng vọt từ khoảng 5.000 lên gần 30.000, theo ông Arafat Jamal, đại diện của Cơ quan Tị nạn Liên hợp quốc (UNHCR) tại Afghanistan.

Afghanistan, vốn đang phải vật lộn với sự sụp đổ kinh tế và cuộc khủng hoảng nhân đạo dai dẳng, đã không chuẩn bị để tiếp nhận những đợt hồi hương quy mô lớn như vậy.

Kế hoạch ứng phó và nhu cầu nhân đạo năm 2025 kêu gọi tài trợ 2,42 tỉ USD cho Kabul nhưng cho đến nay chỉ có 22,2% trong số này là được đảm bảo.

"Quy mô hồi hương thực sự đáng báo động, đòi hỏi một phản ứng quốc tế mạnh mẽ hơn và ngay lập tức hơn. Afghanistan không thể tự mình giải quyết vấn đề này", Tổng giám đốc IOM Amy Pope cho biết.

Trong khi đó, UNHCR cùng với các đối tác đang nỗ lực giải quyết các nhu cầu cấp thiết của những người bị trục xuất như thực phẩm, nước, nơi trú ẩn, bảo vệ. Tuy nhiên, các chương trình của họ đang chịu áp lực nghiêm trọng do nguồn tài trợ hạn chế.

Cơ quan này đã phải cắt giảm mạnh viện trợ tiền mặt cho các gia đình hồi hương tại biên giới từ 2.000 USD cho mỗi gia đình xuống chỉ còn 156 USD.

Theo ước tính của Chính phủ Iran, còn khoảng 4-6 triệu người Afghanistan ở nước này trước hạn chót ngày 6-7. Trong đó ít nhất 2,5 triệu người được xác định cư trú bất hợp pháp, sinh sống qua ngày bằng những nghề nặng nhọc, thu nhập thấp như lao động chân tay.

Afghanistan đối đầu Iran trong 'cuộc chiến giành nguồn nước'

Chiến tranh và biến đổi khí hậu đẩy Iran và Afghanistan vào một cuộc đối đầu "nảy lửa" trong việc kiểm soát một nguồn tài nguyên quan trọng đang ngày càng trở nên khan hiếm, đó là nguồn nước.