Có một điều trớ trêu ở Detroit: Nhà sản xuất ô tô phụ thuộc nhiều nhất vào hoạt động sản xuất tại Mỹ lại là một trong những công ty bị ảnh hưởng nặng nề bởi thuế quan, theo WSJ.
Ford Motor, nhà sản xuất ô tô lớn thứ hai của Mỹ, vốn tự hào vì hầu hết các xe của mình đều được sản xuất tại nền kinh tế lớn nhất thế giới. Khoảng 80% số xe Ford bán ra tại Mỹ đều được sản xuất ngay trong nước. Bản thân hãng này cũng sản xuất nhiều xe hơn bất kỳ thương hiệu ô tô nào tại xứ cờ hoa.
Tuy nhiên, các thỏa thuận thương mại mới nhất của chính quyền Tổng thống Donald Trump với Nhật Bản, Liên minh Châu Âu và Hàn Quốc đã khiến Ford gặp bất lợi trước các đối thủ nước ngoài. Ford phải đối mặt với mức thuế quan cao hơn đối với nhiều bộ phận cũng như chi phí cao hơn đối với nhôm nhập khẩu, vốn phải chịu mức thuế 50%.
Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết trong một cuộc phỏng vấn với CNBC rằng tình trạng khó khăn của Ford là do các yếu tố “đặc thù”, vì xe bán tải dòng F được làm bằng nhôm, loại vật liệu không dễ tìm thấy ở Mỹ. Ông Bessent cho biết chính quyền hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận với Canada để giải quyết vấn đề chi phí nhôm nói riêng.
Khi Tổng thống Trump công bố kế hoạch thuế quan vào tháng 4, ông chỉ trích mạnh mẽ mức thuế mà các quốc gia khác áp đặt đối với xe sản xuất tại Mỹ và cho biết chính sách thương mại mới sẽ giúp khôi phục vị thế cường quốc công nghiệp. Các nhà sản xuất ô tô Mỹ từ lâu đã phàn nàn rằng họ gặp khó khăn trong việc cạnh tranh với các đối thủ nước ngoài vốn có chi phí lao động thấp hơn, mức hỗ trợ của chính phủ cao hơn và các quy định ít nghiêm ngặt.
Giám đốc điều hành General Motors Mary Barra cho biết hồi đầu năm nay: “Tôi nghĩ thuế quan là một công cụ mà chính quyền có thể sử dụng để cân bằng sân chơi”, bà nói.
Tuy nhiên, khi chính sách thương mại được triển khai, các nhà sản xuất ô tô Mỹ thấy mình dễ bị tổn thương. Tổng thống Donald Trump áp thuế đối với thép và nhôm, phụ tùng ô tô và tất cả các loại xe nhập khẩu từ nước ngoài, ngay cả những dòng do chính các nhà sản xuất ô tô Mỹ sản xuất.
Trong thời kỳ Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA), GM, Ford và Stellantis đã mở rộng đáng kể năng lực sản xuất sang Mexico và Canada. Những sản phẩm này đã phải chịu thuế quan.
Khoảng một nửa số xe GM bán tại Mỹ được sản xuất ở nước ngoài. Ford sản xuất hầu hết các loại xe của mình tại Mỹ nhưng lại phụ thuộc rất nhiều vào phụ tùng nhập khẩu. Một thỏa thuận thương mại có lợi cho bên này có thể làm suy yếu bên kia.
“Ford có nhiều lý do hơn để phàn nàn”, Daniel Roeska, một nhà phân tích của Bernstein, cho biết. “Nếu bây giờ bạn đang hạ thuế quan và cho phép nhiều xe hơi và linh kiện hơn chảy vào Mỹ, điều đó sẽ gây bất lợi cho Ford”.
Ford cho biết đã phải trả 800 triệu USD thuế quan trong quý II. GM là 1,1 tỷ USD, trong khi Stellantis, nhà sản xuất các thương hiệu Chrysler, Ram và Jeep của Mỹ, phải trả 350 triệu USD thuế.
Tesla, công ty sản xuất tất cả các xe bán ra tại Mỹ và nhập khẩu hầu hết các bộ phận ở Bắc Mỹ, cho biết thuế quan khiến bộ phận ô tô của hãng thiệt hại 200 triệu USD. Khi chính quyền ông Trump bắt đầu ký kết các thỏa thuận với các đối tác thương mại lớn trong những tuần gần đây, các giám đốc điều hành của Ford đã vô cùng e ngại.
Ford cho biết mức thuế suất 15% mới là quá thấp để khuyến khích các đối thủ cạnh tranh chuyển sản xuất sang Mỹ. “Nhật Bản và Hàn Quốc có lợi thế thực sự về chi phí lao động, vật liệu và tiền tệ”, công ty cho biết. Trong khi đó, Ford đang phải đối mặt với hàng tỷ USD thiệt hại do nhiều loại thuế quan áp lên phụ tùng ô tô, thép, nhôm và nhiều thứ khác.
Liên đoàn Công nhân Ô tô Mỹ (UAW) và một nhóm thương mại đại diện cho các nhà sản xuất ô tô tại Detroit đã chỉ trích động thái hạ thuế quan của ông Trump. “Chính sách thương mại của Mỹ nên thúc đẩy các nhà sản xuất ô tô sản xuất tại Mỹ, với lực lượng lao động lành nghề và có công đoàn”, UAW cho biết. “Mức thuế cố định 15% không thể cho điều đó”.
Họ cho biết lợi thế về chi phí khi sản xuất ô tô bên ngoài nước Mỹ, chẳng hạn như đồng tiền yếu hơn và nhân công rẻ hơn, vượt xa mức thuế 15%. Ford cho biết chi phí sản xuất chiếc SUV Ford Escape của công ty cao hơn khoảng 5.000 USD so với một chiếc SUV Toyota RAV4 được sản xuất tại Nhật Bản.
Các giám đốc điều hành của Ford cho biết họ đã có các cuộc đàm phán gần như hàng ngày với các quan chức chính quyền. “Ford là một nhà sản xuất ô tô hàng đầu tại Mỹ và là nhà xuất khẩu hàng đầu có nhiều công nhân thuộc UAW nhất”, Giám đốc điều hành Jim Farley cho biết trong cuộc gọi với các nhà phân tích. “Chúng tôi rất rõ ràng với chính quyền”.
Cùng lúc, Ford và phần còn lại của ngành công nghiệp Mỹ đang chờ đợi một thỏa thuận với Mexico, quốc gia chiếm một phần lớn các lô hàng phụ tùng ô tô vào Mỹ. Ông Trump cho biết hôm thứ Năm rằng thuế quan đối với hàng hóa Mexico sẽ không thay đổi trong 90 ngày khi hai quốc gia đàm phán một thỏa thuận thương mại.
Theo: WSJ, Reuters
