Kể từ ngày 1 tháng 3 năm 2025, 18 tập đoàn và tổng công ty lớn đã được chuyển giao từ Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại Doanh nghiệp (CMSC) về trực thuộc Bộ Tài chính. Đây là một bước đi chiến lược nhằm tinh gọn bộ máy hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý các doanh nghiệp nhà nước, phản ánh nỗ lực của Chính phủ trong việc tối ưu hóa hệ thống quản lý theo tinh thần Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Cùng với phần vốn tại Tập đoàn Bảo Việt vẫn quản lý từ trước, như vậy hiện Bộ Tài chính trực tiếp làm đại diện chủ sỡ hữu vốn nhà nước tại 19 doanh nghiệp bao gồm 8 tập đoàn lớn là:
- Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex)
- Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem)
- Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN)
- Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN)
- Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam (VRG)
- Tập đoàn Công nghiệp than khoáng sản Việt Nam (TKV)
- Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT)
- Tập đoàn Bảo Việt (BVH)
Cùng với đó là 11 tổng công ty bao gồm:
Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC)
Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines)
Tổng Công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba)
Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam (Vinalines)
Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR)
Tổng Công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC)
Tổng Công ty Cảng Hàng không (ACV)
Tổng Công ty Cà phê Việt Nam (Vinacafe)
Tổng Công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2)
Tổng Công ty lương thực miền Bắc (Vinafood 1) và Tổng Công ty Lâm nghiệp Việt Nam (Vinafor).
Đây đều là những tập đoàn, những tổng công ty lớn hàng đầu cả nước.
Trong số này, nhiều doanh nghiệp đang niêm yết trên sàn chứng khoán. Tính đến 28/2, 8 cổ phiếu do Bộ Tài chính trực tiếp sở hữu có tổng giá trị thị trường đạt 572.000 tỷ đồng (hơn 22 tỷ USD).
Trong đó, Bộ Tài chính sở hữu lượng cổ phiếu của ACV, Tổng Công ty Hàng hải (VIMC) và Tập đoàn Công nghiệp cao su Việt Nam (GVR) hơn 100.000 tỷ. Cụ thể, Bộ Tài chính nắm giữ hơn 2 tỷ cổ phiếu ACV (tương ứng tỷ lệ sở hữu 95,4%), số cổ phiếu này có giá trị tại ngày 28/2 hơn 233.000 tỷ đồng.
Tại VIMC, Bộ Tài chính nắm giữ 99,5% vốn, trị giá 106.000 tỷ và nắm giữ 96,8% vốn của Tập đoàn Cao su, trị giá 117.500 tỷ đồng.
Bên cạnh sở hữu trực tiếp, Bộ Tài chính còn sở hữu gián tiếp cổ phiếu thông qua Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) - vốn cũng là một đơn vị được chỉ định để tiếp nhận nhiều phần vốn nhà nước từ các bộ ngành, địa phương.
Hiện tổng giá trị các cổ phiếu do SCIC nắm giữ đạt gần 190.000 tỷ đồng. Trong đó, SCIC sở hữu lượng cổ phiếu trị giá hơn 10.000 tỷ đồng tại Vinamilk, Sabeco, FPT Telecom, Vietnam Airlines, MB, FPT.
Số cổ phiếu tại các doanh nghiệp do Bộ Tài chính đại diện sở hữu trực tiếp có giá trị bằng khoảng 8% giá trị thị trường chứng khoán và là nhà đầu tư lớn thứ 2 trên thị trường sau Ngân hàng nhà nước với lượng cổ phiếu trị giá 750.000 tỷ đồng. Hiện tổng vốn hóa 3 sàn đạt khoảng 7,3 triệu tỷ đồng.
Nếu tính cả lượng cổ phiếu do SCIC nắm giữ thì con số tăng lên 761.000 tỷ đồng.
Bên cạnh SCIC, thì 18 tập đoàn, tổng công ty còn lại cũng đang nắm giữ phần vốn trị giá 468.000 tỷ đồng tại các công ty thành viên. Chiếm phần lớn trong số này là Tập đoàn Dầu khí (PVN) với một loạt các doanh nghiệp thành viên chủ chốt đã lên sàn (PV GAS, BSR, PTSC, PVD…) tương ứng lượng cổ phiếu trị giá gần 300.000 tỷ đồng. Vinacomin, EVN, VIMC cũng sở hữu lượng cổ phiếu trị giá hàng tỷ USD.
Như vậy nếu tính cả phần sở hữu trực tiếp và gián tiếp thông qua SCIC và các tập đoàn, tổng công ty khác thì Bộ Tài chính đang đại diện nhà nước nắm giữ lượng cổ phiếu trị giá hơn 1,2 triệu tỷ đồng, chiếm gần 17% giá trị toàn bộ thị trường chứng khoán Việt Nam.
